Ramaayanam | పెద్దపెద్ద ప్రాజెక్టులు, జాతీయ రహదారులు, ప్రతిష్ఠాత్మక నిర్మాణాలు వంటివాటిని ప్రభుత్వం జాతికి అంకితం చేసినట్టే.. అప్పట్లో చాలామంది తల్లిదండ్రులు తమ పిల్లల్ని బడికి అంకితం చేసేవారు. అంటే.. టీచర్లు సరిగా చదువు చెప్పినా చెప్పకపోయినా, పిల్లలు చదువుకున్నా చదువుకోకపోయినా పెద్దగా పట్టించుకునేవారు కాదు.
కొందరు తల్లిదండ్రులు, ఆ రోజుల్లో బడికి వచ్చి మరీ.. “ఓ సారూ! మా పోరడు చెప్తె ఇంటలేడు. బగ్గ దూము చేస్తాండు. వొయ్యి ముడతలేడు. కొడ్తరో, సంపుతరో.. చీరి ఉప్పుకారం పెడ్తరో మీ ఇష్టం. మీకు వొప్పజెప్పిన!” అని పిల్లగాణ్ని బరబరా ఈడ్చుకొచ్చి..
కసాయివాడికి కత్తి, గొర్రెపిల్లను అప్పగించినట్టుగా అప్పగించి వెళ్లిపోయేవారు. ఇక చూస్కోండి.. అలాంటి పిల్లల్ని సార్లు నెట్ ప్రాక్టీస్కు వాడుకునేవారు. అయితే.. తప్పుచేస్తేనో, అల్లరి చేస్తేనో, అస్సలు చదవకపోతేనో కొట్టేవారు తప్ప.. మిగతా సమయంలో ఏమీ అనేవాళ్లు కాదు. పిల్లల్ని కొట్టడం తప్పు అనే కాన్సెప్ట్ అప్పటికి లేదు. ఏ సారును చూస్తే పిల్లలు ఎక్కువగా భయపడతారో ఆ సారే కింగ్ అన్నమాట. రాముడికి కోదండం, కృష్ణుడికి సుదర్శనం, బలరాముడికి నాగలి, భీముడికి గద ఉన్నట్లు టీచర్లకు బెత్తం ఆయుధంగా ఉండేది.
నాలుగో తరగతిదాకా నేను చదివిన స్కూల్లో పిల్లలకు ‘కోదండం’ శిక్ష విధించేవారు. అల్లరి చేసిన పిల్లల్ని దూలానికి వేలాడదీసి, కింద ముళ్లకంప పెట్టేవారు. “వొద్దు సార్! వొద్దు సార్!” అని వాళ్లు ఎంతోసేపు మొత్తుకున్నాక, ఇక పట్టుతప్పి కింద పడతారనగా.. అప్పుడు ముళ్లకంప తీసేసేవారు. కొన్నాళ్లకు పిల్లలు రెమెడీ కనుక్కుని.. “వన్ ఫింగర్ వస్తుంది సార్ !” అనేవారు. అక్కడేం పాడు చేస్తారోనని సార్లు దింపేసేవారు. రానురానూ తెలివిమీరిన కొందరు ఆ దూలాన్ని అలాగే పట్టుకుని.. వెనక్కీ ముందుకీ ఊయల ఊగి, కింద కంపను దాటి దూరంగా దూకేవారు. ఈ విషయంలో వాళ్ల తెలివితేటలు నాకు బాగా నచ్చేవి.
ఐదు, ఆరు తరగతుల్లో రెండు కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉన్న స్కూల్కు మారాం. మా క్లాస్ టీచర్ రఘుపతి సార్.. అప్పట్లోనే కొత్త శిక్షలు కనిపెట్టి అమలుపర్చేవాడు. హోమ్వర్క్ చేయనివాళ్లను వరుసగా నిలబెట్టి, ఒక పెన్సిల్ను చేతి వేళ్ల మధ్య ఇరికించి గట్టిగా ఒత్తేవాడు. పిల్లలు మొత్తుకుంటుంటే ఆయన నవ్వుతూ ఎంజాయ్ చేసేవాడు. పిల్లల అరచేయి వెల్లకిలా ఉంచి మణికట్టు దగ్గర గట్టిగా పట్టుకుని, తన టేబుల్ మీద వాళ్ల చేతుల్ని డబాడబా కొట్టేవాడు. వేళ్ల కణుపుల వద్ద విపరీతమైన నొప్పి పుట్టి పిల్లలు ఏడ్చేవారు. అయితే ఆ శిక్షల వల్ల పిల్లల్లో ఆయనంటే భయం పెరిగింది తప్ప.. లెక్కలు చేసే సామర్థ్యం పెరగలేదు.
అక్క హిందీ, లెక్కల్లో కొంచెం వీక్. సత్యనారాయణ సార్ హిందీ చెప్పేవాడు. చూచిరాత బాగా రాయని వాళ్లకు ఆయన ‘రూపాయి’ బహుమానం ఇచ్చేవాడు. శిక్షగా బహుమానం ఏమిటి? అనుకుంటున్నారా ? మగపిల్లలకు ‘తొడపాశం’ పెట్టేవాడు. అమ్మాయిలకైతే మోచేతి పైభాగంలో జబ్బ కిందుగా గట్టిగా గిచ్చి.. తాళంచెవి తిప్పినట్టు గుండ్రంగా తిప్పేవాడు. ఓసారి అక్కకూ రూపాయి శిక్ష విధించాడు. ఇక చూడాలి.. అక్క మోచేతి పైభాగంలో నిజంగానే రూపాయి బిళ్లంత మేరా ఎర్రగా కందిపోయింది. విపరీతమైన మంటతో సాయంత్రం బడి వదిలేదాకా లంచ్ కూడా తినకుండా అక్క ఏడుస్తూనే ఉంది. ఆ తెల్లవారి అక్క ఫ్రెండ్ అనురాధ వాళ్ల నాన్న స్కూల్కు వచ్చి వాళ్లమ్మాయినీ, అక్కనూ అలా కండలు ఊడేలా గిచ్చినందుకు ఆ సార్ని బాగా తిట్టారు.
బస్కీలు (గుంజీలు) తీయించడం, చింత బరిగెలతో కొట్టడం, గోడకుర్చీ వేయించడం, మోకాళ్ల మీద నడవమనడం, బడి చుట్టూ పరిగెత్తించడం వంటివి తరతరాలుగా వస్తున్న సంప్రదాయమైన శిక్షలు. ఇదికాక జవాబులు చెప్పిన అమ్మాయిల చేత చెప్పని వాళ్లను చెంపదెబ్బలు కొట్టించడం అనే శిక్ష నాకు చాలా ఇబ్బందిగా ఉండేది. వరదారెడ్డి సార్ ఈ శిక్షను మాత్రమే విధించేవారు. నేనెప్పుడూ చెంపదెబ్బలు తినలేదుగానీ, మా క్లాస్లో ప్రతిసారీ ఆ శిక్షను నేనే అమలుపర్చాల్సి వచ్చేది. నా కంటే ఎత్తున్న మగపిల్లల్ని కొట్టేటప్పుడు ఒక చేత్తో వాళ్ల ముక్కు పట్టుకుని, మరో చేత్తో కొట్టడం నాకు నచ్చకపోయేది. ఇక వాళ్లు జలుబుతో ఉంటే.. అదో బాధ!
ప్రార్థన సమయంలో అప్పుడప్పుడూ ఎవరో ఒకరు స్పృహతప్పి పడిపోయేవారు. సమయానికి రాని పిల్లలనూ ఎండలో నిలబెట్టేవారు. టైంకి వచ్చినవాళ్లు పడిపోయిందానికే బాధపడుతుంటే.. మళ్లీ ఈ స్పృహ తప్పి పడిపోయేలా శిక్షలు విధించడం ఏమిటని హెడ్ మాస్టర్ ఆ శిక్షను రద్దు చేశారు. సరిగా చదవని పిల్లల్ని వరదారెడ్డి సార్ ర్యాగింగ్ చేసేవాడు. అమ్మాయిల్ని ‘ఏందిరా’ అనీ.. అబ్బాయిల్ని ‘ఏందే’ అని సంబోధించేవాడు. మొద్దు పిల్లల తల్లిదండ్రులు తమ పిల్లల్ని బాగా చదివించమనీ, డిసిప్లిన్లో పెట్టమనీ ఆయనకే అప్పచెప్పి వెళ్లేవారు. ఇక లైసెన్స్ ఇచ్చినట్టే. పిల్లల అంతు చూసేవాడు.
మేము హైస్కూల్కి వెళ్లేసరికి దుర్గయ్య సార్ వెళ్లిపోయి హెడ్మాస్టర్గా ఎమాన్యుయెల్ సార్ వచ్చారు. ఆయన కొడుకు వినయ్ నా క్లాస్మేట్. ఓరోజు వినయ్, వెంకయ్య సార్ కొడుకు (ఆ పిల్లగాని పేరు గుర్తులేదు).. కలిసి ఒక కుక్కపిల్లను బడి ఆవరణలో ఉన్న ఒక బొందలో పడేశారు. అది కుయ్యికుయ్యిమని అరుస్తుంటే.. చప్పట్లు కొడుతూ ఆనందిస్తున్నారు. ఎవరో ఈ విషయాన్ని హెడ్మాస్టర్ సార్కి చెప్పారు. ఆయన వెంకయ్య సార్తో కలిసి అక్కడికి వచ్చి, కుక్కపిల్లను బయటికి తీయించారు. వెంటనే వినయ్నీ, వెంకయ్య సార్ కొడుకునీ ఆ గొయ్యిలోకి దింపారు. వాళ్లు మొత్తుకుంటున్నా వినకుండా.. ‘ఆ కుక్కకూనకు ఎంత బాధ అయ్యిందో మీకు తెల్వాలె! సాయంత్రం బడి విడిచి పెట్టేదాంక వీళ్లను బయటికి తియ్యొద్దు” అని చెప్పారు. అలా దండించే విషయంలో సార్లు తమ పిల్లలను కూడా వదిలి పెట్టేవారు కాదు. నిజమే, ఆ రోజులే వేరు.
నెల్లుట్ల రమాదేవి ( Nellutla Ramadevi ), రచయిత్రి
“Ramaayanam | మామయ్య పెండ్లి..”
Ramaayanam | పరీక్షలొస్తున్నయ్..
“Ramaayanam | నేడేయ్.. చ్చూడండీయ్! మీ అభిమాన..”
“Ramaayanam | బంధువులొస్తే.. బడికి డుమ్మా!”
“Ramaayanam | పెద్ద సారూ! చిన్న సారూ!”
“Ramaayanam | నేను బడికి వెళ్లిన విధంబెట్టిదనిన..”