Ramaayanam |ఒక పాట.. అంత పని చేస్తుందని మొదటిసారి తెలిసింది. నా గోల భరించలేకచివరికి నానమ్మ దిగివచ్చింది. బస్సు ఖర్చులకు డబ్బులిచ్చి.. దీక్షను విరమింపజేసింది. అలా ఒక పాట.. నా ఎక్స్కర్షన్ ప్రయాణాన్ని ఖాయం చేసింది. చకచకా ఏర్పాట్లు మొదలైపోయాయి. నా మనసు నిండా ఆనందమే.
అయితే, ఎక్స్కర్షన్ వెళ్లేందుకు బట్టలు సర్దుకోవడానికి మంచి బ్యాగైనా లేదు మా ఇంట్లో. మా అమ్మ ఎప్పుడో హైదరాబాద్ నుమాయిష్లో కొన్న ఒక బిస్తర్లో బట్టలు సర్దుకున్నాను. రెండు పక్కలా దిండు కవర్ల సైజులో బట్టలు పెట్టుకోవడానికి వీలుగానూ, మధ్యలో ఒకటో రెండో బెడ్షీట్లు పరిచి మొత్తంగా చుట్ట చుట్టి బెల్ట్ బిగించి మోసుకెళ్లే ఆ వస్తువును.. బెడ్డింగ్ అనీ, హోల్డాల్ అనీ అంటారని నాకు తర్వాత తెలిసింది. అది ఇతరులకు బహుళార్థ సాధకమే గానీ, నా పాలిట దుఃఖదాయిని అని నేను అప్పుడు ఊహించలేకపోయాను.
మా కజిన్స్ ఇద్దరు కూడా ఆ ట్రిప్లో వచ్చారు. అదేమిటో గానీ సినిమాల్లో చిన్నపిల్లల పాత్రల్లాగా మేమెప్పుడూ ముదురు మాటలు మాట్లాడకపోయినా.. చాలామంది తమను తాము ఎంతో చిన్నపిల్లలుగానూ, మమ్మల్ని ఆరిందాల్లాగానూ భావించేవారు. మా కజిన్స్ వాళ్ల అమ్మ కూడా ఆ ఇద్దరు పిల్లల బాధ్యత నాచేతుల్లో పెడుతూ.. “వీళ్లకసలేమీ తెల్వదు. ఏదో పోతమని ఖాయిష్ పడుతున్నరు. అందుకని పంపుతున్నం. కొంచెం వీళ్లెటుపోయినా, ఏం కావాల్నన్నా నువ్వు ఎంబడుండి చూడు” అని, నేనప్పటికే సంపూర్ణ భారతయాత్ర చేసి ఎంతో అనుభవం పొందినట్టు నాకుఅప్పజెప్పింది. అందులో ఒకరు నాకంటే పెద్ద కూడానూ. నేను.. ‘భారతదేశము నా మాతృభూమి’ అన్న లెవెల్లో మనసులోనే.. ‘వాళ్ల బాధ్యత ఇకనుంచీ నాదే చిన్నమ్మా!’ అని ప్రతిజ్ఞ చేసుకుని పైకి బుర్ర ఊపాను. బస్సులో తల్లీ – తండ్రీ వెంట రాని అనాథలమైన మాకు.. వెనక సీటని వేరే చెప్పాలా? నా కజిన్ మాత్రం.. “అంకుల్.. వెనక సీట్లో నాకు కడుపులో తిప్పుతుంది” అంటూ ఎలాగో మేనేజ్ చేసి, కాస్త ముందు సీట్లోకి మారింది. నా ఫ్రెండ్స్ ఇద్దరు నా కోసం వెనక సీట్లోకి వచ్చారు. దట్టమైన అడవి చెట్లతో కూడిన శ్రీశైలం ఘాట్రోడ్డునూ, ఆకాశం నుంచి వెన్నెల వాన కురుస్తున్నట్టున్న నాగార్జునసాగర్ డ్యాంలోంచి పడే జల ప్రవాహాన్నీ ఎంజాయ్ చేశాం.. నేనూ, నా ఫ్రెండ్స్!
అయితే, నా బిస్తర్ మాత్రం నాకు పెద్ద కష్టాల్ని తెచ్చిపెట్టింది. సామాన్లు పెట్టేటప్పుడు మోటుగా ఉన్నదని దాన్ని అడుగున పారేసేవారు. దానిపైన నాజూకుగా ఉండే బ్యాగులూ, సూట్కేసులూ పెట్టేవారు. ఎక్కడన్నా దిగినప్పుడు అందరూ ఎవరి బ్యాగులు వాళ్లు తీసుకుని బిలబిలా వెళ్లిపోయేవారు. నా బిస్తర్ నాకోసం దీనంగా ఎదురుచూస్తూ అడుగున పడి ఉండేది. ఈ లోగా గదుల్లో, సత్రాల్లో అందరూ వదిలేశాక మిగిలిన చోటు.. బాత్రూం పక్కన నాకు దొరికేది.
నాకు ఇబ్బంది కలగొద్దని నాన్న ఒకటి, రెండు, అయిదు రూపాయల నోట్లు, కొన్ని చిల్లర నాణేలు ఇచ్చి పంపారు. అది కాక.. “మా అమ్మాయికి ఏమన్నా కావాల్నంటె చూడండి. ఇక్కడికి ఒచ్చినాక నేనిస్త” అని మోహన్రెడ్డి సార్కు కూడా చెప్పాడట. ఇక నా కజిన్ ఏది కొనాలన్నా, చివరికి సాగర్ పైలాన్ దగ్గర నిమ్మకాయ షర్బత్ తాగినా.. “రమా! నీ దగ్గర చిల్లరుంటే ఇయ్యవే! నా దగ్గరున్న నోటు ఇడిపిచ్చినాక ఇస్త” అనేది. నేను ప్రతిజ్ఞాపాలన తల్చుకుంటూ ఇచ్చేసేదాన్ని.
మూడురోజులు గడిచాక నా ప్రియమైన కజిన్ మెల్లగా నా దగ్గరికి చేరి.. “రమా! మాది బ్యాగ్ కదా! బట్టలు ముడతలు పడకుండ ఉంటయ్! మా ఇద్దరి ఇడిచిన బట్టలు నీ బిస్తర్ల పెడతం. ఇంకా కట్టుకోని నీ మంచి బట్టలు మా బ్యాగ్ల పెట్టుకో! ఇంకేంది?!” అన్నది. ఆ మాటలు ఎంతో న్యాయంగా తోచి.. పైగా ప్రతిజ్ఞా పాలన గుర్తొచ్చి.. తెలివి తక్కువ దద్దమ్మనై బుర్ర ఊపాను. రోజు రోజుకూ నావీ, వాళ్లిద్దరివీ కలిపి విడిచిన బట్టలు ఎక్కువ కాసాగాయి. నా చేతులు ఎర్రగా కందిపోయినా కూడా.. బరువైన బిస్తర్ను భుజం మీద మోస్తూ తిరిగాను. బదులుగా నేను అక్కడక్కడా కొన్న కర్రబొమ్మలూ, నత్తలూ, శంఖులతో చేసిన బొమ్మలూ.. వాళ్ల వాటితోపాటుగా బ్యాగులో పెట్టుకొనిచ్చి మోస్తున్నారుగా.. అని ఆనందించాను. అలా వారం రోజుల తర్వాత ఇంటికి రాగానే అమ్మ మీద బెంగతో గట్టిగా వాటేసుకున్నాను. అమ్మ వండిన ముద్దపప్పూ, వడియాలూ, చారూ, పెరుగుతో కడుపు నిండా తిని పడుకున్నాను. మా కజిన్ వాళ్లు విడిచిన బట్టలు ఉతికించి.. ఆ సాయంత్రం వాళ్లింటికి పంపించింది అమ్మ. నేను కూడా నా బొమ్మలు తెచ్చుకుందామని అనుకున్నాను. చేతులూ, కాళ్లూ విరిగినవీ.. తల ఒకచోటా మొండెం మరోచోటా ఉన్న బొమ్మలు నావి అని నిర్ధారణ అయ్యాయి. అలాంటి బొమ్మలే.. వాళ్లవి మాత్రం బాగానే ఉన్నాయి. “అయ్యో! నావెట్ల ఇరిగినయ్?! మీ బ్యాగుల్నే పెట్టిన కద!” అన్నాను. “నువ్వు కొనేటప్పుడే ఇరిగి ఉన్నయే! అప్పుడు చూసుకోకుండ కొన్నవు గావొచ్చు!” అన్నది నా కజిన్. ‘మరంతే గదా!’ అనుకుని ఇంటికొచ్చి.. ఈ అన్యాయం గురించి అడగమని అమ్మతో అన్నాను. “నీ ఎంబడి నేనుంటె అట్లనే అడుగుదును. నేను అక్కడ లేని ముచ్చట ఎట్ల అడుగుత బిడ్డా?! ఒక్కదానివి పోయినప్పుడు నీది నువ్వే చూసుకోవాలె!” అని సూక్తి ముక్తావళి బోధించింది అమ్మ. నాన్న తుమ్మబంక తెప్పించి.. ఆ బొమ్మల్ని అతికి ఒక రూపం తేవడానికి ఎంతో ప్రయత్నం చేశాడు. కానీ, ఆ బొమ్మల్లో ఎందుకో ఒరిజినాలిటీ పోయింది. మరి ప్రతిజ్ఞాపాలన అంటే అంతే!
నెల్లుట్ల రమాదేవి ( Nellutla Ramadevi ), రచయిత్రి
Ramaayanam | తొలి యాత్రా స్పెషల్!
Ramaayanam | బళ్లు తెరిచారంటే..
Ramaayanam | ఎండకాలం.. ప్రేమలు పండే కాలం!
Ramaayanam | అమ్మే తొలి గురువు