Visit:
‘కన్నతల్లికి గంజి పోయనివాడు.. పినతల్లికి బంగారు గాజులు చేయిస్తా అన్నాడట’. బీజేపీ ప్రభుత్వం తీసుకొచ్చిన నాలుగు కార్మిక చట్టాల వ్యవహారం కూడా ఇట్లాగే ఉంది. గడిచిన పదేండ్లలో కార్మికుల సమస్యలను పరిష్కరించడంలో బీజేపీ పాలకులు ఏ మాత్రం చొరవ తీసుకున్నారో యావత్‌ కార్మిక లోకానికి విదితమే. అలాంటిది ఇప్పుడు 29 కార్మిక చట్టాలను రద్దుచేసి వాటి స్థానంలో నాలుగు కోడ్‌లను తెచ్చి, ఇక కార్మిక లోకానికి బంగారు భవితను అందించబోతున్నామని తెగ ప్రచారం చేసుకుంటున్నారు. ఈ తీరు కార్మిక సంఘాల ఆందోళనకు కారణమైంది. దేశవ్యాప్తంగా ఈ కోడ్‌లను నిరసిస్తూ ప్రదర్శనలు జరుగుతున్నాయి.
మారుతున్న కాలానికి అనుగుణంగా కార్మికుల హక్కుల పరిరక్షణ కోసం పటిష్ఠమైన చట్టాలు తీసుకురావాలి. కానీ, నాలుగు కోడ్‌లను తెచ్చిన కేంద్రం వాటినే సంస్కరణలుగా చెప్తున్నది. అయితే, ఈ కోడ్‌లను తెచ్చేముందు కార్మిక సంఘాలతో ఎన్నిసార్లు చర్చించారనేది మిలియన్‌ డాలర్ల ప్రశ్న. గత ఐదేండ్లుగా దీనిపై ఎటూ తేల్చలేక తర్జనభర్జన పడిన ప్రభుత్వ పెద్దలు.. చివరికి బీహార్‌ ఎన్నికలు ముగియగానే వీటిని అమల్లోకి తెస్తున్నట్టు ప్రకటించారు. దేశవ్యాప్తంగా 10 కార్మిక సంఘాలు ‘ఈ కోడ్‌లు మాకొద్దు’ అని ఎంత మొత్తుకుంటున్నా పట్టించుకోకపోవడం కేంద్రప్రభుత్వ ఒంటెద్దు పోకడకు నిదర్శనం. వాస్తవాలు మాట్లాడుకుంటే, ఎన్డీయే హయాంలో ఎన్ని కొత్త పరిశ్రమలు ఏర్పాటు చేశారు? ఎన్ని లక్షల కుటుంబాలకు జీవనోపాధి, జీవన భద్రత కల్పించారు? కార్మికుల సంక్షేమం కోసం, వారి హక్కులను కాపాడటం కోసం ఎంత మేర ప్రయత్నించారు? ప్రభుత్వానికి చిత్తశుద్ధి ఉంటే వీటికి సంబంధించిన లెక్కలను దేశం ముందు పెట్టాలి.
ఏ పనిచేసినా దాని గురించి బ్రహ్మాండంగా ప్రచారం చేసుకోవడంలో కమలనాథులు సిద్ధహస్తులు. అంతేకాదు గతంలో ఏ ప్రభుత్వమూ చేయని, చేయలేని కార్యాలను తాము చేశామని చెప్పుకొంటుంటారు. కరోనా కష్టకాలంలో లక్షలాది మంది కార్మికులు కిలోమీటర్ల కొద్ది నడిచి, అల్లాడిపోయి తమ గమ్యస్థానాలకు చేరుకున్నారు. వీళ్ల దుస్థితి వైపు కనీసం కన్నెత్తి చూడని సర్కారు ఇప్పుడు నాలుగు కొత్త చట్టాలు తెచ్చామని తెగ సంబరపడుతున్నది. చట్టాల్లో మార్పులు కేవలం బీజేపీ ప్రభుత్వమే కాదు, గత ప్రభుత్వాలు చేశాయి. ప్రజాస్వామ్య వ్యవస్థను మరింత పరిపుష్టం చేసే చట్టాలూ గతంలో వచ్చాయి. ప్రజల జీవన భద్రతను పెంచే చట్టాలూ వచ్చాయి. కానీ, వారు బీజేపీ నాయకుల లాగా సోషల్‌ మీడియాలో హడావుడి చేయలేదు.
ఈ నాలుగు కోడ్‌లు ప్రజాజీవనంలోకి వచ్చిన సందర్భంగా మీడియాకు సంబంధించిన అంశాలపై ప్రస్తుతం చర్చ జరుగుతున్నది. పత్రికారంగానికి సంబంధించి గతంలో ఉన్న చట్టాలు అంత బలంగా లేవని, అందులో చాలా మార్పులు చేశామని కేంద్ర పాలకులు చెప్తున్నారు. అంతేకాదు ఈ కోడ్‌ల మూలంగా వర్కింగ్‌ జర్నలిస్టులు, డెస్క్‌ జర్నలిస్టుల జీవన స్థితిగతులు మారుతాయని, వేతనాల్లో మార్పులు వస్తాయని కొందరు చెప్తున్నారు. మేడి పండు తరహాలో పైకి చూడడానికి, వినడానికి అన్నీ బాగుంటాయి. కానీ, జర్నలిస్టుల కోసం ఇప్పటి వరకు ఉన్న ప్రత్యేక చట్టాలను పటిష్ఠ పరచాల్సిందిపోయి గుంపులో గోవిందలాగా ఈ నాలుగు కోడ్‌లలో కలపడం ఏమిటనేది ఇక్కడ ఉత్పన్నమవుతున్న ప్రశ్న.
మీడియా ఫోర్త్‌ ఎస్టేట్‌ అని భారత రాజ్యాంగ నిర్మాతలు చెప్పారు. ఈ ప్రభుత్వ పెద్దలు ఆ మాటకు ఏ మాత్రం విలువిస్తున్నారో అందరి అనుభవంలో ఉన్నదే. బీజేపీ హయాంలో మీడియా తన స్వతంత్రతను ఎట్లా ప్రదర్శిస్తున్నదో అందరికీ తెలుసు. బీజేపీ పాలిత రాష్ర్టాల్లో ప్రభుత్వాన్ని ప్రశ్నిస్తున్న, వ్యతిరేక వార్తలు రాస్తున్న, కథనాలు ప్రసారం చేస్తున్నవారిపై అక్రమ కేసులు పెట్టడంపై జర్నలిస్టు సంఘాలు ఒక పక్క ఘోషిస్తూనే ఉన్నాయి. అయినా వీరి గోడు వినేవారే లేరు. కానీ, తమ పోరాటాల ఫలితంగా మీడియాకు సరికొత్త హక్కులను ఈ లేబర్‌ కోడ్‌లు తీసుకొచ్చాయని కొందరు ప్రచారం చేసుకుంటున్నారు.
భారత ప్రజాస్వామ్య వ్యవస్థ నాలుగు స్తంభాలపై ఆధారపడి ఉన్నది. శాసన వ్యవస్థ, కార్యనిర్వాహక వ్యవస్థ, న్యాయవ్యవస్థతోపాటు మీడియా. అయితే, తొలి మూడు రంగాల్లోని కిందిస్థాయి ఉద్యోగులను ఎందుకు ఈ కార్మిక చట్టాల పరిధిలోకి తేలేదు? ఒక్క మీడియానే ఎందుకు తీసుకొచ్చారు? జర్నలిస్టులకు రక్షణ కల్పించేందుకేనని పైపై మెరుగుల మాటలు చెప్తున్నారు. వాస్తవానికి మీడియా స్వతంత్రతకు గండికొట్టే ప్రయత్నమిదని, కోడ్‌ల రూపంలో ప్రభుత్వ పెద్దలే ఈ పని చేశారని మీడియారంగం, జర్నలిస్టు సంఘాలు అభిప్రాయపడుతున్నాయి. వ్యవస్థలను బీజేపీ ప్రభుత్వం నిర్వీర్యం చేస్తున్నదని విపక్షాలు నెత్తీనోరు కొట్టుకుంటున్నాయి. వాళ్ల వాదనలకు కూడా మీడియా స్థానం కల్పిస్తున్నది. ఇలా రాసే క్రమంలో తాను స్వతంత్ర వ్యవస్థ అని మీడియా చెప్పుకొంటున్నది. అట్లా కాదని చట్టబద్ధంగా రుజువు చేసేందుకు, దాని ఉనికిని ప్రశ్నార్థకం చేసేందుకే అన్ని రంగాల కార్మికులతో పాటు జర్నలిస్టులను కలిపారని జాతీయ స్థాయిలో జర్నలిస్టు సంఘాలు భావిస్తున్నాయి.
వాస్తవానికి 1955లో వచ్చిన వర్కింగ్‌ జర్నలిస్టులు, ఇతర వార్త పత్రిక ఉద్యోగుల సేవా నిబంధనల చట్టం ప్రకారం అప్పటి ప్రభుత్వం ప్రెస్‌ కమిషన్‌ను నియమించింది. జర్నలిస్టుల సేవా నిబంధనలను ఆ కమిషన్‌ పరిశీలించి వాటిని మెరుగుపరిచేందుకు జర్నలిస్టుల చట్టాన్ని తీసుకువచ్చింది. జర్నలిస్టుల కనీస వేతనం, పనిగంటలు, చెల్లింపు సెలవులు, ప్రావిడెంట్‌ ఫండ్‌ గ్రాట్యూటీ, కనీస నోటీసు కాలం, పారిశ్రామిక వివాదాల పరిష్కారం వంటివి ఈ చట్టం పరిధిలోకి తీసుకువచ్చారు. కనీస వేతనాల నిర్ణయాన్ని ఓ ప్రత్యేక బోర్డుకు అప్పగించారు. జర్నలిస్టుల కోసం సెక్షన్‌ 9 ప్రకారం ఏర్పాటు చేసిన వేతన బోర్డు, వార్తాపత్రిక ఉద్యోగుల కోసం ఏర్పాటుచేసిన వేతన బోర్డులు పనిచేస్తూ వచ్చాయి. ఈ చట్టాన్ని అమలుపరిచే విషయంలో మీడియా సంస్థలు పెద్దగా పట్టించుకోలేదనే చెప్పాలి. ఇలా అనేక అంశాలను ఈ చట్ట పరిధిలోకి తెచ్చి ఇంతకాలం కొనసాగిస్తున్న విషయం తెలిసిందే. తదనంతరం 1958లో వర్కింగ్‌ జర్నలిస్టుల వేతనాల నిర్ధారణ చట్టాన్ని కేంద్రప్రభుత్వం తీసుకువచ్చింది. ఈ చట్టం భారతదేశంలో వర్కింగ్‌ జర్నలిస్టులకు వేతనాల రేట్లు నిర్ణయించడానికి, సవరించడానికి ఒక వ్యవస్థను ఏర్పాటు చేయడానికి ఉద్దేశించినది. ఇందులో భాగంగా పత్రికా సంస్థల ఆర్థిక స్థితిగతులు, జీవన వ్యయాలు వంటి అంశాలను పరిగణనలోకి తీసుకొని కనీస వేతనాలపై సిఫారసులు చేయడానికి వేజ్‌ బోర్డులు ఏర్పాటు చేశారు. ఈ చట్టం జర్నలిస్టులకు కూడా పని గంటలు, సెలవులు వంటి ప్రయోజనాలు కల్పించింది. ఉద్యోగం నుంచి తొలగించేటప్పుడు ఇవ్వాల్సిన నోటీసుల విషయంలో ఇండస్ట్రియల్‌ డిస్‌ప్యూట్స్‌ యాక్ట్‌ నిబంధనలు కూడా వర్తింపజేసింది. ఇలా ఇప్పటిదాకా జర్నలిస్టుల సంక్షేమం, హక్కుల కోసం ఈ రెండు ప్రత్యేక చట్టాలు కొనసాగుతూ వచ్చాయి. అయితే వీటిని రద్దు చేసిన ప్రస్తుత ప్రభుత్వం నూతనంగా తీసుకువచ్చిన నాలుగు కోడ్‌లలో జర్నలిస్టులను సైతం కలిపి చేతులు దులుపుకొంది.
డిజిటల్‌ మీడియా, వెబ్‌ పోర్టల్స్‌, టీవీ ఛానళ్లు, రేడియోల్లో పనిచేసే పాత్రికేయులు కూడా అధికారికంగా వర్కింగ్‌ జర్నలిస్ట్‌లుగా ఈ కోడ్‌ల మూలంగా చేర్చబడ్డారని ప్రభుత్వానికి అనుబంధంగా ఉన్న సంఘాలు చెప్తున్నాయి. వేజ్‌ కోడ్‌ మూలంగా కనీస వేతన హక్కు, సోషల్‌ సెక్యూరిటీ కోడ్‌తో జర్నలిస్టులకు భద్రత, ఇండస్ట్రియల్‌ రిలేషన్స్‌ కోడ్‌ మూలంగా వివాదాల పరిష్కార విధానం, ఆక్యుపేషనల్‌ సేఫ్టీ, హెల్త్‌ అండ్‌ వర్కింగ్‌ కండిషన్స్‌ కోడ్‌ మూలంగా ఫీల్డ్‌ కవరేజ్‌లో ప్రమాదం జరిగితే పరిహారం లాంటి అనేక అంశాలు ఇందులో ఉన్నాయని అంటున్నాయి. కానీ, ఫోర్త్‌ ఎస్టేట్‌గా పరిఢవిల్లుతున్న పత్రిక రంగాన్ని ప్రత్యేకంగా గుర్తించి, ప్రత్యేక చట్టాలను పటిష్ఠపరిచి, అమలు చేస్తే బాగుంటుందనేది జర్నలిస్టు సంఘాలుగా మా ఆవేదన.
పాత చట్టాలను రద్దుచేసి, కొత్త కోడ్‌లను తీసుకొచ్చేముందు ఇండియన్‌ జర్నలిస్ట్‌ యూనియన్‌ లాంటి సంఘాలను కనీసం సంప్రదించకపోవడం, వాళ్ల అభిప్రాయాలను గౌరవించకపోవడాన్ని బట్టి ప్రభుత్వ ఏకపక్ష ధోరణి అవగతమవుతున్నది. భవిష్యత్తులో కనీసం నిరసన తెలిపే హక్కును కూడా కార్మిక సంఘాలు కోల్పోయే ప్రమాదమున్న నేపథ్యంలో ఈ కోడ్‌ల అమలు విషయంలో ప్రభుత్వం పునరాలోచించాలని, మరోసారి కార్మిక సంఘాలతో సంప్రదింపులు జరిపి అందరికీ ఆమోదయోగ్యమయ్యే రీతిలో చట్టాలను తీసుకురావాలని మెజారిటీ సంఘాల అభిప్రాయం. ఇప్పటికే దేశంలోని పలు రాష్ర్టాలు నూతనంగా తీసుకువచ్చిన నాలుగు చట్టాలను తాము అమలుపరిచేది లేదని తేల్చిచెప్తుండగా, కాంగ్రెస్‌ పాలిత తెలంగాణ ప్రభుత్వం ఏ నిర్ణయం తీసుకుంటుందనేది చూడాల్సి ఉంది.
ఇదిలా ఉంటే రాజ్యాంగ దినోత్సవాన్ని ఇటీవల మనం ఎంతో గర్వంగా, ఘనంగా జరుపుకొన్నాం. అయితే, ఆర్టికల్‌ 19(1 )ఏ ప్రకారం ఆ రాజ్యాంగం కల్పించిన భావప్రకటన స్వేచ్ఛ విషయంలో మనం ఎక్కడున్నాం? ముఖ్యంగా పత్రికా స్వేచ్ఛ విషయంలో 180 దేశాలకు గాను భారత్‌ 151వ స్థానంలో ఉందని ఇటీవల ఒక అధ్యయనంలో వెల్లడికావడం బాధ కలిగించే అంశం. అంటే పదేండ్లుగా మీడియా ఎంత ఒత్తిడిని ఎదుర్కొంటున్నదో అర్థం చేసుకోవచ్చు. అంతేకాదు, హంగర్‌ ఇండెక్స్‌లో మన స్థానం వందకు పైనే ఉన్నది. పేద దేశాలు, చిన్న దేశాలు మన కంటే మెరుగైన స్థానంలో ఉన్నట్టు అధ్యయనాలు చెప్తున్నాయి. కార్మికులంతా అసంఘటితరంగంలో పనిచేసేవారే. మరి వారి జీవితాలు మెరుగుపరచడం కోసం పదేండ్లుగా ఈ ప్రభుత్వం చేసిన పనులేమిటో కూడా చెప్పాలి. పత్రిక, టీవీ రంగాలు మునుపటిలా ప్రజలను ప్రభావితం చేయడం లేదేమో! కానీ, వాటికి అనుబంధంగా ఉన్న సోషల్‌ మీడియా వేదికలు, డిజిటల్‌ మీడియా బలంగా ఉన్నాయి. కొత్తగా తెచ్చిన కోడ్‌లు డిజిటల్‌ మీడియా వారిని జర్నలిస్టులుగా గుర్తిస్తున్నాయని కొందరు ప్రచారం చేసుకుంటున్నారు. కానీ, ముందుగా జర్నలిస్టులను గౌరవించడం నేర్చుకోవాలి. తమకు వ్యతిరేకంగా సోషల్‌ మీడియాలో ప్రచారం, ప్రసారం చేసినవారిపై కేసులు పెడతామని భయపెడుతున్నవారు ఎందరో ఉన్నారు. ప్రశ్నిస్తే కేసులు ఎదుర్కోక తప్పదనే సంకేతాలిస్తూ జర్నలిస్టులను భయభ్రాంతులకు గురిచేస్తున్న నాయకులూ ఉన్నారు. ఈ నేపథ్యంలో ఇంతటి అభద్రత మధ్య వృత్తిని కొనసాగిస్తున్న కలం కార్మికులకు ప్రత్యేకమైన చట్టాలు ఉండటం ఎంతైనా అవసరం. ఆ దిశగా కేంద్రం అడుగులు వేయాలని ఆశిస్తున్నాం.
