భూసారం.. పంటలకు మూలాధారం

ఈ భూమి పరిమతం. కానీ, నానాటికీ పెరుగుతున్న జనాభా మాత్రం అపరిమితం. పరిమితమైన భూమిపై పెరుగుతున్న జనాభాకు అనువైన ఆహార ఉత్పత్తులను అందజేయడం కష్టతరం.

• అశాస్త్రీయ, అసహజ పద్ధతుల్లో భూమి నిస్సారం
• ఆరోగ్యవంతమైన నేలలతోనే జీవ వైవిధ్యం సాధ్యం
• నేలలను పరిరక్షిస్తేనే సుస్థిర ఉత్పత్తులకు అవకాశం
• నేడు ప్రపంచ మృత్తికా దినోత్సవం

గరిడేపల్లి, డిసెంబర్‌ 4 : ఈ భూమి పరిమతం. కానీ, నానాటికీ పెరుగుతున్న జనాభా మాత్రం అపరిమితం. పరిమితమైన భూమిపై పెరుగుతున్న జనాభాకు అనువైన ఆహార ఉత్పత్తులను అందజేయడం కష్టతరం. ఇటీవలే ఐక్యరాజ్య సమితి వెలువరించిన అధ్యయన నివేదిక ప్రకారం 2050 నాటికి 900 కోట్లకు చేరునున్న ప్రపంచ జనాభాకు అనువుగా ఇప్పటి ఆహార ధాన్యాల ఉత్పత్తిని 60 శాతం పైగా పెంచాల్సి ఉంటుంది. అయితే 1960లో మొదలైన హరిత విప్లవంతో దిగుబడులు గణనీయంగా పెరిగినప్పటికీ దాని సుస్థిరతను అంతగా సాధించుకోలేకపోయాం.

సంప్రదాయ వ్యవసాయ పద్ధతుల్లో భాగంగా రసాయన ఎరువులు వాడకం విచ్చలవిడిగా పెరిగిపోయింది. అటువంటి అశాస్త్రీయ, అసహజ పద్ధతులు సహజంగానే నేలల ఆరోగ్యాన్ని దెబ్బతీస్తున్నాయి. భూసారం తగ్గడంతో లక్షలాది హెక్టార్ల విస్తీర్ణంలో పంట భూములు బీడు బారుతున్నాయి. దీంతో రానురాను ఆహార ఉత్పత్తులు మరింత తగ్గిపోయి మనిషి మనుగడే కష్టతరమయ్యే అవకాశం ఉంది. అందుకే భూ ఆరోగ్యాన్ని మన కర్తవ్యంగా స్వీకరంచాలనేది నిపుణులు మాట.

ఇందులో భాగంగానే నేలల పరిరక్షణ కోసం ఐక్యరాజ్య సమితి ప్రతి డిసెంబర్‌ 5ను ప్రపంచ మృత్తికా దినోత్సవంగా జరుపుకోవాలని ప్రకటించింది. 2023వ సంవత్సరం మృత్తికా దినోత్సవానికిగాను ‘నేల, నీరు జీవితానికి ఒక వనరు’ అనే థీమ్‌ను ప్రకటించింది. నేడు ప్రపంచ మృత్తికా దినోత్సవం సందర్భంగా నేలల పరిరక్షణకు అనుసరించాల్సిన విధానాలపై ప్రత్యేక కథనం.

భూమే మూలాధారం

అనంతమైన జీవ వైవిధ్యానికి ఆరోగ్యకరమైన నేలలే పట్టుగొమ్మలు. ఒక ప్రాంతంలో ఉండే జీవ సమూహంలోని వ్యత్యాసాలను జీవ వైవిధ్యంగా పరిగణిస్తారు. నేలలో కోట్ల సంఖ్యలో సూక్ష్మజీవులు ఉంటాయి. వానపాములు, కీటకాలు, ఎలికపాములు వంటి అనేక జీవరాశులతో ఇది నిర్ధారణ అవుతుంది. ఒక అంచనా ప్రకారం చదరపు మీటర్‌ వైశాల్యంలోని మంచి నేలలో వెయ్యి రకాల సూక్ష్మజీవుల జాతులు ఉండి జీవ వైవిధ్యానికి కారణమవుతున్నాయి.

నేలకు చేరిన కర్బన సమ్మేళనాలను అందులోని సూక్ష్మజీవులు వినియోగించుకుని పర్యావరణాన్ని కాపాడుతున్నాయి. నేలలోని జీవవైవిధ్యం వలన అనేక ఉపయోగాలు కలుగుతున్నాయి. కొన్ని దశాబ్దాలుగా పచ్చికబయళ్లను, అడవులను పంట భూములుగా మార్చడంతో విపరీతమైన మార్పులు సంభవిస్తున్నాయి. పంటల ఉత్పాదకత తగ్గడం, ఆహార భద్రత దెబ్బతినడం, కాలుష్యం పెరుగడం, పర్యావరణంపై దృష్ప్రభావం వంటి సమస్యలు ఎక్కువవుతున్నాయి. ఈ నేపథ్యంలో వ్యవసాయంలోనూ మార్పులు రావాల్సిన ఆవశ్యకత ఉంది. సేంద్రియ సాగును ప్రోత్సహిస్తే కొంతవరకైనా మార్పు రానున్నది.

నేలల సంరక్షణకు మార్గాలెన్నో..

• నేలలో ఆరోగ్యాన్ని పెంపొందించి సంరక్షించేందుకు హితకరమైన సాగు పద్ధతులు ఉన్నాఇయి. అవి పర్యావరణానికి అనువైన వ్యవసాయం అంటే సాగు పద్ధతులను (దేశీయ, ప్రాంతీయ, ఆధునిక) సమగ్రపరిచి పర్యావరణ వ్యవస్థను కాపాడడం. అదేవిధంగా ఆహార ధాన్యాలను, పశుగ్రాసాన్ని, ఔషధ మొక్కలను ఉత్పత్తి చేయడం.
• సేంద్రియ వ్యవసాయం మరో పద్ధతి, ఇందులో సేంద్రియ ఎరువులు, జీవసంబధ పురుగు మందులు, పచ్చిరొట్ట, జీవన ఎరువులు వినియోగిస్తారు.
• సాగు ద్వారా నేల ఆరోగ్యాన్ని కాపాడుతూ కొండ ప్రాంతాల్లోని పోడు వ్యవసాయ పద్ధతిని నియంత్రించాలి. సమగ్ర పద్ధతులను పాటించి నేలకోతను అరికట్టాలి. నీటి వినియోగాన్ని సమర్థవంతంగా చేపట్టాలి.
• భూసార పరీక్షల ఫలితాల ఆధారంగా ఎరువులను వినియోగించుకోవాలి. అదేరీతిలో సమగ్ర చీడ, పీడల యాజమాన్యం చేపట్టడం అవసరం.
• సురక్షిత వ్యవసాయ పద్ధతులు కొన్ని ఉన్నాయి. విత్తనానికి అవసరమైన చోట మాత్రమే దుక్కి చేయాలి. నేలను కప్పి ఉంచే పద్ధతిని అనుసరించాలి.
• పంట మార్పిడి, అంతర పంటలు, మిశ్రమ పంటలు, సాగు విధానాల కొనసాగింపుతో నేలకోతను అరికట్టవచ్చు. అలాగే తగినన్ని ఆహార ఉత్పత్తులు సాధించవచ్చు.
• సాగు నేలలు, సేంద్రియ పదార్థాలు, పంట మిగుళ్లతో కప్పి ఉంచడం మరో పద్ధతి. ఈ విధానంలో నేలలోని తేమను సంరక్షించవచ్చు. దాంతో చీడ, పీడల బెడద తగ్గి నాణ్యమైన వ్యవసాయ ఉత్పత్తులు సాధ్యమవుతున్నాయి. వర్షపు నీరు సంరక్షణకు వీలవుతుంది. వరద భయాలు తగ్గుతాయి.
• వ్యవసాయ, అటవీ సంయుక్త పద్ధతి కూడా ఉంది. వ్యవసాయ పంటలను, అటవీ మొక్కలను సంయుక్తంగా అనువైన రీతిలో ఒకే పొలంలో సాగు చేయడం ఇందులో ఉంటుంది. దీని వలన కొన్ని రకాల అటవీ ఉత్పత్తులు నివాసాలకు అవసరమైన కలప, పశగ్రాసం వంటి ఉత్పత్తులు సుస్థిరమైన రీతిలో ఒనగూరుతాయి. సమతుల ఆహార వ్యవస్థ నెలకొంటుంది. నేలల సారాన్ని పునరుద్ధరించడం సులభతరమవుతుంది.