తెగుళ్లతో.. జాగ్రత్త

ఇబ్రహీంపట్నం నియోజకవర్గంలో అధిక శాతం రైతులు వరి సాగు చేశారు. ప్రస్తుతం గింజ పోసుకునే దశలో పరుగులు, తెగుళ్లు ఎక్కువగా ఆశించే అవకాశం ఉంటుంది.

• గింజ పోసుకునే దశకు చేరుకున్న వరి పంట
• సస్యరక్షణ చర్యలు పాటిస్తేనే అధిక దిగుబడి
• ఇబ్రహీంపట్నం నియోజవర్గంలో 35 వేల ఎకరాల్లో వరిసాగు

ఇబ్రహీంపట్నం రూరల్‌, అక్టోబర్‌ 10 : ఇబ్రహీంపట్నం నియోజకవర్గంలో అధిక శాతం రైతులు వరి సాగు చేశారు. ప్రస్తుతం గింజ పోసుకునే దశలో పరుగులు, తెగుళ్లు ఎక్కువగా ఆశించే అవకాశం ఉంటుంది. సరైన సస్యరక్షణ చర్యలు పాటిస్తే అధిక దిగుబడిని పొందవచ్చని వ్యవసాయాధికారులు సూచిస్తున్నారు. మంచాల, యాచారం, ఇబ్రహీంపట్నం, అబ్దుల్లాపూర్‌మెట్‌, మాడ్గుల మండలాల్లో 35వేల ఎకరాల్లో వరి సాగైంది. ప్రస్తుతం సుడిదోమ, మొగిపురుగు, పాముపొడ, నల్లకంకి వంటి తెగుళ్లు సోకే అవకాశం ఉన్నది. వాటి నివారణకు వ్యవసాయాధికారుల సూచనల మేరకు మందులు పిచికారీ చేయాలని ఇబ్రహీంపట్నం వ్యవసాయశాఖ ఏడీఏ సత్యనారాయణ పేర్కొన్నారు.

నల్లకంకి తెగులు..
వరి పంటకు నల్లకంకి తెగులు సోకితే 30 శాతం వరకు పంట దిగుబడి నష్టపోవాల్సి వస్తుంది. గింజ నాణ్యత కూడా తగ్గుతుంది. నల్లకంకి తెగులు కంకినల్లి అనే పురుగు నుంచి వస్తుంది. ఈ కంకినల్లి ఆకుమట్టల్లో, ఆకు మధ్య ఈనెల్లో గుంపులుగా నివసిస్తాయి. ఇవి చాలా సన్నగా ఉంటాయి. వీటిని సులభంగా గుర్తించలేరు. గింజ పాలుపోసుకునే దశలో గింజలను ఆశించి నష్టపరుస్తాయి. తొలి దశలోనే ముదురుగోధుమ నుంచి నల్లటి మచ్చలు ఏర్పడుతాయి.

నివారణ చర్యలు..

• కంకినల్లి ఆశించకుండా ఉండాలంటే కలుపు మొక్కలను పొలంలోనూ, గట్లమీద లేకుండాచూసుకోవాలి.
• నత్రజని ఎరువులను తగిన మోతాదులోవేసుకోవాలి.
• కంకినల్లిని కంటితో గమనించలేం.
• కంకినల్లి లక్షణాలు ఉంటే డైకోఫాల్‌ 5మి.లీ, ప్రొఫినోపాస్‌ 2 మి.లీ ఒక లీటరు నీటిలోకలిపి పిచికారీ చేయాలి.
• పదిహేను రోజుల వ్యవధిలో రెండుసార్లు మందును మార్చి పిచికారీ చేయాలి.
• కంకినల్లి బాగా ఆశించే ప్రాంతాల్లో పంట కోసిన తర్వాత వరి మొదల్లు లేకుండా సమూలంగా నాశం చేయాలి.

మొగి పురుగు..
మొగి పురుగు వరి పంటకు నారు మడి దశనుంచి గింజ పోసుకునే దశ వరకు ఆశిస్తుంది. తల్లి పురుగు ముదురు రంగులో ఉండి ముందు రెక్కలపై నల్లటి మచ్చలను కలిగి ఉంటుంది. గోధుమరంగు వెంట్రుకలతో కప్పిన గుడ్లను గుంపులుగా నారుమళ్లలో పెడుతాయి. నాటిన పొలంలో అయితే మొక్కల ఆకుల చివరి భాగాల్లో పెడుతాయి. మొక్క జిలకలు తొలిగే దశలో పురుగు ఆశిస్తే ఎండిపోతాయి. పురుగు ఆశించిన మొక్కల మొవ్వలు, కంకులను లాగితే అవి తేలికగా బయటకు వస్తాయి.

తీసుకోవాల్సిన జాగ్రత్తలు..

• ఈ పురుగు నారుమడిలో కొనలపై గుడ్లు పెడితే నాటువేసే సమయంలో కొనలను తుంచేయాలి.
• నాటిన తరువాత చిరుపొట్ట దశలో పురుగును గమ నిస్తే ఎకరాకు 10 కిలోల కార్బోప్యూరాన్‌ లేదా 8కిలోల కార్టాప్‌ హైడ్రోక్లోరైడ్‌ గులికలను పంట పొలంలో వేయాలి.
• చిరు పొట్ట దశ దాటాక పంట పొలంలో పురుగులను గమనిస్తే ఎకరాకు 5 వందల కార్టాప్‌ హైడ్రోక్లోరైడ్‌ పొడి మందును 2వందల లీటర్ల నీటిలో కలిపి పిచికారీ చేయాలి. లేదా, ఎకరాకు క్లోరోఫైరిపాస్‌ 5వందల మి.లీ లేదా పాస్పామోరన్‌ 400 మి.లీ లేదా ఎసిఫేట్‌ 300 గ్రాములు 200 లీటర్ల నీటితో కలిపిపిచికారీ చేయాలి.
• పురుగు తీవ్రతను బట్టి 10 నుంచి 15 రోజుల వ్యవధిలో మందును మారుస్తూ పిచికారీ చేయాలి. చివరిగా పంటను కోసేటప్పుడు దుబ్బలను నేలమట్టం వరకు కోయాలి. దీనివల్ల మల్లీ వచ్చే పంటల్లో పురుగు ఉధృతి ని తగ్గించవచ్చు.
• పాము పొడ తెగులు..
  పాము పొడ తెగులు సోకిన వరి మొక్కలపై పొడలు, పొడలుగా మచ్చలు ఏర్పడుతాయి. గట్లపై ఉండే గడ్డివల్ల ఈ తెగులు వరి పంటకు వ్యాపిస్తుంది. నత్రజనిని అధిక మోతాదులో వాడటం వల్ల కూడా ఈ తెగులు వ్యాప్తిచెందుతుంది.

నివరాణ చర్యలు..

• ముందుగా పొలంలో గట్లపై ఉన్న గడ్డిని కోసేసి గట్లను శుభ్రం చేయాలి. తెగులు ఉధృతిని బట్టి ఒక్క లీటరు నీటికి ప్రొపికోనజోల ఒక మిల్లీలీటర్‌ లేదా హెక్సాక జోనల్‌ లేదా వాలిడా మెసిస్‌ 2 మిల్లీలీటర్ల చొప్పున చేను తడిచేలా పిచికారీ చేయాలి.
• వరిపైరు గింజ పోసుకునే దశలో తెగులు ఉధృతి పెరిగితే గింజలు పాలుపోసుకోకుండా నల్లగా మారే అవకాశం ఉంటుంది. తక్షణమే తెగుళ్లను నివారించే చర్యలు చేపట్టాలి.

సుడి దోమ..
వరి పంటకు అధికంగా నత్రజనిని అందించడం వల్ల సుడి దోమ పంట పొలంలో వ్యాప్తి చెందుతుంది. గోధుమ వర్ణం కలిగిన ఈ సుడి దోమలు వరి దుబ్బల మొదళ్ల వద్ద నీటి మట్టంపై గుంపులుగా చేరి రసాన్ని పీలుస్తుంటాయి. దీంతో పంట సుడులు, సుడులుగా ఎండిపోతుంది. ఈ సమయంలో సుడి దోమను వెంటనే నివారించకపోతే పంట అంతా ఎండిపోయే ప్రమాదం ఉంటుంది.

నివారణ చర్యలు..

• రైతులు ప్రతి నిత్యం వరి దుబ్బలు. మొదళ్లను గమనిస్తూ ఉండాలి.
• వరి దుబ్బకు 20కి మించి సుడి దోమలు కనిపిస్తే ప్రతి 2మిల్లీమీటర్‌కు 30సెంటిమీటర్ల వెడల్పులో పాయలు తీసి గాలి, వెలుతురు దుబ్బలకు తగిలేలా చూడాలి. పంటలో వెంటనే నీటిని తీసేసి ఆరుతడి పద్ధతిలో పంటకు నీటిని అందించాలి.
• నత్రజనిని అధిక మొత్తంలో వాడకుండా తగినమోతాదులో వాడాలి.
• వరి దుబ్బకు 20 నుంచి 25 దోమలు ఆశించి ఉంటే ఎకరాకు ఇమిడాక్లోప్రిడ్‌ 40మిల్లీలీటర్లు 200లీటర్ల నీటిలో కలిపి పిచికారీ చేయాలి. 50 నుంచి 100వరకు దోమలు ఆశించి ఉంటే ఎకరాకు ఇమిడాక్లో ఫ్రిడ్‌ 40 మిల్లీలీటర్లు 200 లీటర్ల నీటిలో కలిపిపిచికారీ చేయాలి. 50 నుంచి 100 వరకు దోమలు ఆశించి ఉంటే ఎకరాకు ఒక లీటరు నీటికి 1.5గ్రాముల ఎసిఫేట్‌ లేదా 1.5 మిల్లీలీటర్లు ఇడోఫిన్‌ప్రాక్స్‌ మొదళ్ల దగ్గర పడేలా పిచికారీ చేయాలి.
• చిరుపొట్ట దశకు రాని వరిపైర్లలో సుడి దోమను గమనిస్తే ఎకరాకు 10 కిలోగ్రాముల కార్పోప్యూరాన్‌ 3జీ గుళికలను వరి పైరులో చల్లుకోవాలి.
• వరి దుబ్బలకు 100 నుంచి 200 వరకు సుడి దోమలు ఆశిస్తే ఒక లీటరు నీటికి ఎసిఫేట్‌ 2గ్రాములు, డైక్రోఓపాస్‌ ఒక మిల్లీలీటర్‌ చొప్పున కలిపి పిచికారీ చేయాలి.
• దోమ తీవ్రంగా ఉంటే బుప్రోఫెజిన్‌ ఒక లీటరు నీటికి 1.5 మిల్లీలీటరు కలిపి పిచికారీ చేయాలి.

సరైన జాగ్రత్తలు పాటించాలి..
ఇబ్రహీంపట్నం నియోజకవర్గంలో 35వేల ఎకరాల్లో వరిపంటను సాగు చేశారు. ప్రస్తుతం గింజపోసుకునే దశలో చీడపీడలు ఆశించే అవకాశం ఉన్నది. సొంత నిర్ణయాలు తీసుకోకుండా వ్యవసాయాధికారుల సూచనలు, సలహాలతో మందులను పిచికారీ చేయాలి. సరైన జాగ్రత్తలు పాటిస్తేనే పంట దిగుబడి వస్తుంది.
– సత్యనారాయణ, ఏడీఏ ఇబ్రహీంపట్నం వ్యవసాయశాఖ