kommu koya dance | ఆదివాసులు.. భారతీయ సంస్కృతికి బీజాలు. ఆధునిక యుగానికి, ఆదిమ కాలానికి వారధులు. గిరిజన తెగల్లో పురుడు పోసుకొన్న జానపద రూపాలు కోకొల్లలు. అలాంటి అనేకానేక కళల్లో.. ‘కొమ్ము కోయ నృత్యం’ ప్రత్యేకమైంది. అడవి దున్న కొమ్ములు, నెమలీకల కలబోతతో.. అసలైన అందానికి అద్దం పడుతుంది.
నృత్యం.. మనిషి భావోద్వేగాలను తెలిపే కళారూపం. భాష నేర్వని కాలంలో.. సంతోషమైనా, విషాదమైనా సంజ్ఞలు, గెంతులతోనే వ్యక్తపరిచేవాడు. అవే కాలక్రమేణా నృత్యంగా మారి, సంస్కృతికి ప్రతీకగా నిలిచాయి. కొండాకోనల్లో నివసించే ఆదివాసీలు తమదైన శైలిలో అనేకానేక కళారూపాలను సృష్టించారు. వాటిలో ‘కొమ్ము కోయ నృత్యం’ ప్రత్యేకమైంది, సృజనాత్మకమైంది.
గిరిజనుల్లో కోయ జాతివారు మాత్రమే చేసే కొమ్ము కోయ నృత్యం అత్యంత పురాతన కళారూపంగా ప్రసిద్ధి చెందింది. తలమీద ఎద్దు/ అడవి దున్న కొమ్ములతో చేసిన కిరీటం, దాని పైన నెమలి పింఛాలు ధరించి, మెడలో పెద్ద డోలు వేసుకొని చేసే ఈ నృత్య రూపకాన్ని ‘కొమ్ము డోలు’ అని కూడా వ్యవహరిస్తారు. తొలకరి సందర్భంగా గిరిజనులు భూమి పండుగ నిర్వహిస్తారు. ఈ సందర్భంగా సరైన సమయంలో వర్షాలు కురిసి, పంటలు బాగా పండాలని తమ దైవాన్ని పూజిస్తూ ఈ నాట్యం చేస్తారు. కొన్ని నృత్యాలు కేవలం దైవారాధనకే పరిమితం అవుతాయి. కానీ, కోయ నృత్యాలు వారి జీవితంలో భాగమైపోయాయి. కోయల పుట్టుక నుంచి మరణం వరకు జరిగే అనేకానేక కార్యక్రమాల్లో మద్యం, మాంసంతోపాటు ‘కొమ్ము కోయ నృత్యం’ తప్పనిసరిగా ఉంటుంది.
కొమ్ము కోయ నృత్యరూపకం అనేక ప్రత్యేకతల సమాహారం. ఈ నృత్య ప్రదర్శనకు కొన్ని ప్రత్యేక పద్ధతులు ఉంటాయి. స్త్రీ, పురుషులు కలసి లయబద్ధంగా అడుగులు వేస్తూ చేసే ప్రదర్శన అయినప్పటికీ, పురుషుల నృత్య పద్ధతి, స్త్రీల నృత్య పద్ధతికి కొంత వ్యత్యాసం ఉంటుంది. పురుషులు ప్రత్యేకమైన వస్త్రధారణతో డోళ్లను లయబద్ధంగా వాయిస్తూ, అడుగులో అడుగులు వేసుకుంటూ నృత్యం చేస్తారు. ఈ ప్రదర్శనను ‘పెర్మికోర్’ అని పిలుస్తారు. మహిళలు ఆకుపచ్చ చీరలు ధరించి, కొప్పులో పూలు పెట్టుకొని ఒకరిచేతులు ఒకరు పట్టుకొని ‘రేల’ పాటలు పాడుతూ నృత్యాన్ని ప్రదర్శిస్తారు. దీనిని ‘రేలా నృత్యం’ అని వ్యవహరిస్తారు. ఈ కళారూపాన్ని ప్రదర్శించేవారు ఖమ్మంతోపాటు ములుగు, జయశంకర్ భూపాలపల్లి, భద్రాద్రి కొత్తగూడెం జిల్లాల్లో ఎక్కువగా ఉన్నారు. ప్రస్తుత తరంలో ఈ కళను నేర్చుకోడానికి అంతగా ఇష్టపడకపోవడంతో కొమ్ము కోయ నృత్యం కనుమరుగయ్యే స్థితికి చేరింది. పరిస్థితి ఇలానే కొనసాగితే ఈ ఆదివాసీ కళ.. క్రమంగా అంతరించిపోయే ప్రమాదం పొంచి ఉంది. పరిస్థితి అంతవరకూ రాకుండా చూసుకోవడం మనందరి బాధ్యత.
‘పెర్మికోర్’ లేదా ‘పెరకోరు’లో 10 నుంచి 15 మంది పురుషులు డోళ్లు వాయిస్తూ, లయబద్ధంగా అడుగులు కదిలిస్తూ వలయాకారంగా తిరుగుతారు. అప్పుడప్పుడూ వలయం మధ్యలోంచి దూసుకువచ్చి, కేకలు వేస్తూ ఒకరి కొమ్ములను మరొకరు ఢీ కొట్టిస్తారు. స్త్రీల రేలా నృత్యం లాస్యంగాను, గేయ సహితంగాను ఉంటుంది. సందర్భోచిత గేయాలతో, రేల పాటలతో సాగుతుంది. బృందంలో ఒకరు పాడితే మిగతావారు అనుకరిస్తారు.
✍ అరవింద్ ఆర్య, 7997 270 270
లోకల్ టు గ్లోబల్ వార్తల కోసం.. నమస్తే తెలంగాణ ఫేస్బుక్, ట్విటర్ పేజీలను ఫాలో అవ్వండి
గ్రేట్ వాల్ ఆఫ్ తెలంగాణ.. ఇది ఎక్కడుంది.. దాని ప్రత్యేకతలేంటి తెలుసా?
Bhuvanagiri Fort | తెలంగాణలో ట్రెక్కింగ్కు కేరాఫ్ భువనగిరి కోట.. దాని ప్రత్యేకతలు తెలుసా?
కరీంనగర్లోని ఈ గుట్టల వల్లే తెలుగు భాషకు ప్రాచీన హోదా వచ్చిందా?
Mystery | ఈ ఊళ్లో ఒకరు పోతే.. వారంలో ఇంకొకరు చావాల్సిందే.. వందల ఏళ్లుగా ఇదే సీన్