Visit:
Ramayanam | కాలేజీకి వచ్చాకగానీ.. పల్లెటూరికీ, పట్నానికీ ఉన్న తేడాలు నాకు తెలిసిరాలేదు. ఊరిలో ఒకరికొకరు ఇచ్చి పుచ్చుకోవడం ఎక్కువగా ఉండేది. ఒకరింట్లో ఏదైనా వస్తువుంటే అందరిళ్లల్లోనూ ఉన్నట్టే అనిపించేది. అదే పట్నంలో అయితే.. “ఎవరికి వారే యమునా తీరే” అన్న తీరుగా ఉంటుంది.
అప్పట్లో మా ఇంటికి దగ్గర్లో ఒక వ్యాపారస్తుల కుటుంబం ఉండేది. వాళ్లు చాలా సాత్వికులు. ఆయన ఏదో రైస్‌ మిల్లులో గుమాస్తాగా పనిచేసేవాడు. ఇంటాయన తల్లితోపాటు ఆ దంపతులకు ముగ్గురు మగపిల్లలు. ఆ పెద్దావిడతో మా నానమ్మకు దోస్తానా ఉండేది.
ఆ పిల్లలు రోజొకరు తెల్లారి లేవగానే మా ఇంటికొచ్చేవారు. “ఏందిర పిలగా?” అనేది నానమ్మ దర్వాజాలోనే. సింహద్వారం దగ్గరే సైన్యాధ్యక్షుడు ఎదురైనట్టు ఫీలై.. ఆ పిల్లగాడు మెలికలు తిరిగిపోయి తలుపును వేలితో గీకుతూ నిలబడేవాడు. అటుగా అమ్మ వస్తే నయమే గానీ, లేకపోతే ఎందుకొచ్చాడో చెప్పేవాడే కాదు. ఒకవేళ పదేపదే అడిగితే.. “మామ్మ గిత్తత్త చాయ్‌ పత్త పెట్టుమన్నది. మళ్ల తెచ్చినంక పెడతదట” అనేవాడు వెనుకనుంచి ఓ చిన్న గిన్నె తీస్తూ.
“ఆ.. ఎన్నిసార్లు మళ్ల పెట్టిన్రు? గిట్ల తీస్కపోవుడే గాని!” అనేది నానమ్మ. ఇంతలో అటుగా నాన్న వస్తే ఆ పిల్లగాడి మొహం చీకట్లో దీపంలాగ వెలిగిపోయేది. ఏం కావాలో తెలుసుకుని “ఏదో కొంత పెట్టి పంపరాదుండి, చిన్న పిల్లగానితోటి ఏంది?” అని తేల్చేసేవాడు నాన్న. ఇంతలోపే అమ్మ వేరే గిన్నెతో టీపొడి తెచ్చి ఆ పిల్లగాడి గిన్నెలో నింపి పంపేది.
“అంటరు గాని, మళ్ల తేరూ, పెట్టరు! గంత మాత్రానికి గిన్నెనిండ కొప్పురంగ పెట్టుడు ఎందుకు? తలగొట్టి పెట్టక!” అని అమ్మతో గులిగేది నానమ్మ. కొప్పురంగ అంటే గోపురంలాగానేమో అనుకుంటా!
ఆ పిల్లలు ఓరోజు నూనె పావు పట్టుకుని వచ్చి నూనె అనీ, మరో రోజు పంచదార అనీ ప్రతిరోజూ వస్తూనే ఉండేవారు. నానమ్మ మాత్రం “ఇవాళ ఆ పిలగాడు ఒస్తే ‘లేదు’ అనాలే! ఎవ్వి తీస్కపోయినా మళ్లా ఇచ్చుడే లేదు” అని ముందే ప్లాన్‌ వేసేది గానీ, నాన్న వింటే మటుకు.. “ఏ.. ఉంటె పెట్టాలె, లేకపోతెనే లేదనాలె గానీ.. ఉండి లేదనుడు ఎందుకు? పోతె పోనీ తియ్యి! ఎవరికేది చెందాల్నో అది చెందుతది” అనేవాడు. పాపం వాళ్లు అడగడమే అంత దీనంగా ఉంటే.. ఇంకా వద్దనడం ఏం బాగుంటుంది? అనిపించేది మాకు.
అయితే నానమ్మ అన్నిసార్లూ ఇంత కఠినంగా ఉంటుందని అనుకుంటే పొరబాటే! ఆ పిల్లల నాయనమ్మ వస్తే మాత్రం కబుర్లు చెప్పేది. మూడ్‌ బాగుంటే ఆమె ఏది అడిగితే అది శాంక్షన్‌ చేసేది. ఇక ఆ సత్తెమ్మ కూడా వచ్చి నానమ్మ వత్తులు చేస్తుంటే పక్కన కూర్చొని ఆ వారం తాలూకూ ముచ్చట్ల వార్తావాహిని మొత్తం వినిపించి, ఆ తరువాత.. “గింత సల్ల పొయ్యవా! గింత చింతపండు పెట్టవా! గింత ఎన్నముద్ద ఉన్నదా? గిన్ని బొగ్గులున్నయా?” అని అడిగితే.. వాటిని ఆమెకు ఉదారంగా ఇస్తుండేది. తనకు ఏదైనా ఇవ్వాలనుంటే దానికోసం అమ్మను అడగాల్సి వస్తే.. “సత్తెమ్మకు గిన్నన్ని పెసళ్లు కావాల్నట. నిన్ను అడుగుమన్న!” అనేది నానమ్మ. “అయ్యో! నన్నడుగుడు ఏంది? మీరిస్తే కాదా?” అనేది అమ్మ. అయినా ఏయే విభాగాలకు ఎవరు ఇన్‌చార్జులో తెలుసుకుని సత్తెమ్మ కూడా ఎవరి పోర్ట్‌ఫోలియో ప్రకారం వాళ్లనడిగి తీసుకుపోతుండేది.
అమ్మ డిపార్టుమెంటుకు సంబంధించినవి అమ్మను అడిగేది. “ఇవాళ పప్పు ఏసుకుంటం. గింతంత కందిపప్పు పెడ్తవా అమ్మా”; “గిన్ని నూకలుంటే పెడ్తవా.. పిండి పట్టిచ్చుకుంట”; “గిన్ని శనిగెలుంటే పెట్టరాదు, నీపేరు జెప్పుకొని గుడాలేసుకుంటం”; “మీరు వాడుకోనివి పాత చాపలు ఇస్తే పక్కకు ఏసుకొని పండుకుంటం”.. ఇట్లా ఉండేది.
ఇక నాన్నను అడిగే వస్తువులు నాన్నను అడిగేది.
“నాయినా! గిన్ని కట్టెపుల్లలు ఇయ్యరాదు, పొయ్యి కిందికి బొత్తిలకు లెవ్వు”; “గింత పచ్చి పల్లికాయ పెట్టరాదు, ఉడుకపెట్టుకుంటం”; “అయ్యా! నాలుగు మక్క కంకులు ఇయ్యరాదు, పొల్లగాండ్లకు కాల్చి ఇస్త!”.. నాన్న ఎప్పుడూ ఎవరికీ లేదనేవాడు కాదు. “మంచిది తియ్యమ్మా! అగో.. అక్కడ ఉన్నయి, నీకు పట్టినన్ని తీస్కపో! అయినా నువ్వేం మోస్తవ్‌.. సాయింత్రం జీతగాడు ఒచ్చినాక నేను పంపిస్తలే!”
అనేవాడు.
ఏదైనా ఎండిపోయినదో, పడిపోయేట్టో లేదా పొలానికీ, బాటకూ మధ్యలో అడ్డుగా ఉన్న చెట్టయితేనే కొట్టించేవాడు నాన్న. అలా ఎప్పుడూ మా ఇంట్లో గుట్టలుగా పేర్చిన ఎండుకట్టెలు ఉండేవి.
అమ్మ అక్కడుంటే ఆమె వెళ్లిపోయాక.. “కట్టెలు గూడ మంచిగ ఎండినాక కొట్టిచ్చినవి ఇస్తరా! మనకు కూడ కావొద్దా? ఒచ్చేది వానాకాలమాయే! నిరుడంత మండని పచ్చికట్టెల మీదనే నా కండ్లు మండంగ ఒండిన. ఈ ఏడు కట్టెలు ఉన్నయనుకుంటే గిట్ల పంచిపెడతరా?” అనేది నవ్వుతూనే.
“ఎహె! ఎన్నిస్తం? గా పెద్దమనిషి ఏదో మిడుకుతున్నది. గిన్నన్ని కట్టెలిస్తే ఏమైతది? పోతెబాయే!” అనేవాడు నాన్న. అంతటితో అమ్మ.. “నేనేమన్న? మీ ఇష్టం!” అనేది. అలాగని ఎప్పుడూ మేమే ఇచ్చేవాళ్లమని కాదు. చాలామంది ఆసాములు, రైతు కుటుంబాల్లో స్త్రీలు కూడా.. “ఇగోండి దొర్సానీ! మా పెరట్ల ఆనిక్కాయలు బగ్గ కాశినయి” అంటూ సొరకాయలో, చిక్కుడు, బీర, బెండ, పొట్ల.. ఇలా ఎన్నో కూరగాయలు తెచ్చిపెట్టేవారు. మగవాళ్లయితే మక్క కంకులో, పచ్చి పల్లికాయనో తెచ్చి పెట్టేవారు. వ్యవసాయం, బర్రెల పెంపకం లేని కొందరిళ్లల్లో ఆడవాళ్లు.. బియ్యం కడిగిన పసిగడుగు తెచ్చి మా పశువుల కొట్టంలో కుడితి గోలెంలో పోసి పోయేవారు. “మీ బర్రెలు మంచిగ పాలిస్తె మాకింత సల్ల దొరుకుతది” అంటూ. అలా ఇచ్చి పుచ్చుకోవడం ఊరిలో ఎక్కువగా ఉండేది.
– నెల్లుట్ల రమాదేవి రచయిత్రి
