Telangana | వెలుగు రేఖల తెలంగాణ.. విద్యుత్తు రంగంలో అగ్రగామిగా రాష్ట్రం

ఒకప్పుడు యంత్రాలు నడవాలంటే కరెంటు కోసం పక్కచూపులు చూసే స్థితి నుంచి కోతల్లేని స్థితికి తెలంగాణ విద్యుత్తు రంగం పురోగమించింది. అంతులేని కరెంట్‌ కోతలు దూరమయ్యాయి.

• కేసీఆర్‌ పాలనలో చీకటి నుంచి వెలుగులకు
• రాష్ట్ర విద్యుత్తు విజయాలు దేశానికి పాఠాలు
• రెప్పపాటైనా కరెంటుపోని రాష్ట్రంగా ఖ్యాతి
• పారిపోయిన పవర్‌ హాలిడేలు, కరెంట్‌ కోతలు
• పవర్‌ కట్‌ నుంచి మిగులు విద్యుత్తు స్థాయికి
• తెలంగాణ పదేండ్ల ప్రస్థానంపై ప్రత్యేక కథనం

‘తెలంగాణ ఏర్పడితే ఈ ప్రాంతమంతా అంధకారం అవుతుంది. కరెంట్‌ తీగలు బట్టలారేసుకోవడానికి తప్ప ఎందుకూ పనికి రావు’.. సమైక్య రాష్ట్ర ముఖ్యమంత్రి కిరణ్‌కుమార్‌రెడ్డి చేసిన వ్యాఖ్యలు ఇవి. అంటే అప్పటికి తెలంగాణ పరిస్థితి ఎంత దుర్భరంగా ఉన్నదో అర్థం చేసుకోవచ్చు. కానీ, ఆ వెక్కిరింతలనే అభివృద్ధి మెట్లుగా చేసుకొని పదేండ్లలో తెలంగాణ విద్యుత్తు వెలుగుల మాగాణంగా మారింది. కేసీఆర్‌ నాయకత్వంలో విద్యుత్తు కోతల్లేని రాష్ట్రంగా వెలిగింది.

Telangana | హైదరాబాద్‌, మే 20 (నమస్తే తెలంగాణ): ఒకప్పుడు యంత్రాలు నడవాలంటే కరెంటు కోసం పక్కచూపులు చూసే స్థితి నుంచి కోతల్లేని స్థితికి తెలంగాణ విద్యుత్తు రంగం పురోగమించింది. అంతులేని కరెంట్‌ కోతలు దూరమయ్యాయి. పవర్‌ హాలిడేలు మాయమయ్యా యి. విద్యుత్తు కటకట స్థితి నుంచి స్వయం సమృద్ధిని సాధించి మిగులు విద్యుత్తు దిశలో ముందుకు సాగుతున్నది. మొత్తంగా తెలంగా ణ విద్యుత్తు ధగధగల్లో వెలిగి, ప్రపంచ పటం లో ప్రకాశించింది. దేశ విద్యుత్తు రంగానికి పాఠమైంది. అనేక రాష్ర్టాలకు కేస్‌స్టడీ అయ్యిం ది. దశాబ్ది ఉత్సవాల ముగింపు వేళ ఈ పదేం డ్ల ప్రస్థానాన్ని మళ్లీ మననం చేసుకుందాం.

కొత్తవి ప్రారంభించి.. కోతలను అధిగమించి..
గత ప్రభుత్వాలు పెట్టుబడిదారులకు కొమ్ముకాస్తూ ప్రైవేట్‌ రంగంలో విద్యుత్తు ఉత్పాదనను ప్రోత్సహించాయి. కానీ, కేసీఆర్‌ సర్కారు ప్రభుత్వ రంగంలో తెలంగాణ జెన్‌కో ఆధ్వర్యంలోని ప్లాంట్లను పెద్దఎత్తున వినియోగంలోకి తెచ్చింది. పదేండ్లలో పలు ప్లాంట్లను మెరుపువేగంతో పూర్తిచేసింది. కాకతీయ థర్మల్‌ పవర్‌ ప్లాంట్‌ (కేటీపీపీ)లో 600 మెగావాట్లు, దిగువ జూరాలలో 240 మెగావాట్లు, పులిచింతలలో 120 మెగావాట్లు, కొత్తగూడెం థర్మల్‌ పవర్‌ స్టేషన్‌ (స్టేజ్‌-7)లో 800 మెగావాట్లు, భద్రాద్రి థర్మల్‌ పవర్‌ స్టేషన్‌లో 1,080 మెగావాట్ల సామర్థ్యం గల ప్లాంట్లను వినియోగంలోకి తెచ్చింది. కేవలం 48 నెలల రికార్డు సమయంలోనే కేటీపీస్‌లో 800 మెగావాట్ల సూపర్‌ క్రిటికల్‌ థర్మల్‌ పవర్‌ ప్లాంట్‌ను రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ప్రారంభించింది. ఇదో రికార్డు.

అన్ని రంగాలకు నిరంతర విద్యుత్తు
రాష్ట్రం ఏర్పడిన కొద్దికాలంలోనే విద్యుత్తు కోతలను తెలంగాణ అధిగమించింది. అన్ని రంగాలకు నిరంతర నాణ్యమైన విద్యుత్తును సరఫరా చేస్తున్న రాష్ట్రంగా ఆవిర్భవించింది. కేసీఆర్‌ దార్శనికతలో ఉద్యమ ఆకాంక్షలకు అనుగుణంగా వ్యవసాయ, పారిశ్రామిక, సేవ, వ్యాపార రంగాలకు తోడ్పాటు అందింది. 2014లో 7,778 మెగావాట్లుగా ఉన్న విద్యుత్తు ఉత్పాదక సామర్థ్యాన్ని, 2023 నాటికి 18,567 మెగావాట్లకు పెంచింది. విద్యుత్తు సరఫరా వ్యవస్థలను సైతం బలోపేతం చేసింది. ఉత్పత్తి సరఫరా వ్యవస్థలను బలోపేతం చేసేందుకు తొమ్మిదేండ్లల్లో రూ.97,321 కోట్లు వెచ్చించింది.

విద్యుత్తు రంగంలో కేసీఆర్‌ సర్కారు ఘనతలు

• తెలంగాణ ఆవిర్భవించినపుడు స్థాపిత విద్యుత్తు సామర్థ్యం 7,778 మెగావాట్లు. కేసీఆర్‌ సర్కారు కృషితో 2024 కల్లా ఆ సామర్థ్యం 18,567 మెగావాట్లకు చేరింది.
• ఈ రోజు 15 వేల మెగావాట్ల డిమాండ్‌ ఉ న్నా, సబ్‌స్టేషన్లు కాలటం లేదంటే, ట్రాన్స్‌ఫార్మర్లు పేలిపోవటం లేదంటే, కేసీఆర్‌ సర్కారు ముందుచూపే కారణం. విద్యుత్తు రంగం బలోపేతం కోసం, కరెంట్‌ సరఫరా, పంపిణీ వ్యవస్థలను మెరుగుపరిచేందుకు ప్రభుత్వం రూ.39,321 కోట్లు ఖర్చుచేసింది. ట్రాన్స్‌మిషన్‌ నెట్‌వర్క్‌ బ లోపేతానికి రూ.18,874 కోట్లు, విద్యుత్తు పంపిణీ నెట్‌వర్క్‌ పునరుద్ధరణకు పల్లెప్రగతిలో రూ.506 కోట్లు, పట్టణ ప్రగతిలో రూ.249 కోట్లు ఖర్చు చేసింది.
• రాష్ట్రంలోని 27.49 లక్షల వ్యవసాయ మోటర్లకు 100 శాతం సబ్సిడీతో 24 గంటల ఉచిత విద్యుత్తును ఇచ్చింది. రైతులకు వెన్నుదన్నుగా నిలిచేందుకు కొత్తగా 8 లక్షల వ్యవసాయ కనెక్షన్లు ఇచ్చింది.
• విద్యుత్తు సంస్థల్లో పనిచేస్తున్న 22,7232 మంది కార్మికులను ఆర్టిజన్లుగా క్రమబద్ధీకరించింది.
• 2014 మార్చి 23న ఉమ్మడి ఏపీలో గరిష్ఠ విద్యుత్తు డిమాండ్‌ 13,162 మెగావాట్లు కాగా, స్వరాష్ట్రంలో 2023 మార్చి 23న నమోదైన గరిష్ఠ విద్యుత్తు డిమాండ్‌ 15,497 మెగావాట్లు. అంటే 23 జిల్లాల ఉమ్మడి రాష్ట్రం కన్నా.. పాత పది జిల్లాల తెలంగాణ గరిష్ఠ విద్యుత్తు డిమాండే అధి కం. ఇక 2023 మార్చి 14న రికార్డు స్థాయిలో 297.89 మిలియన్‌ యూనిట్ల విద్యుత్తు వినియోగం నమోదైంది.
• 2014లో వ్యవసాయ విద్యుత్తు కనెక్షన్ల సం ఖ్య 19.03 లక్షలు. 2023 మే 1 వరకు వీటి సంఖ్య 27.49 లక్షలకు చేరింది.
• రాష్ట్రంలోని విద్యుత్తు కనెక్షన్లు 2014లో 1.11 కోట్లు. 2023 మే 1 నాటికి మొత్తం కనెక్షన్ల సంఖ్య 1.78 కోట్లకు చేరింది.
• ప్రత్యామ్నాయ ఇంధన వనరుల ద్వారా విద్యుదుత్పత్తి చేయటంలోనూ తెలంగాణ అగ్రగామిగా నిలుస్తున్నది. రాష్ట్రం ఏర్పడిననాడు సౌర విద్యుత్తు 74 మెగావాట్లు మాత్రమే ఉత్పత్తి అయ్యేది. ప్రత్యేక చర్యల వల్ల 2023 నాటికి సోలార్‌ పవర్‌ ఉత్పత్తి 5,865 మెగావాట్లకు చేరింది.
• 2021-22 నాటికి లక్ష్యానికంటే రికార్డు స్థాయిలో 5,654.7 మెగావాట్ల జలవిద్యుత్తు ఉత్పత్తిని టీజెన్‌కో సాధించింది.
• విద్యుత్తు సరఫరా నష్టాలు భారీగా ఉండేవి. కానీ తెలంగాణలో నష్టాలు 2.74 శాతం మాత్రమే. దేశంలో ఇదే అతి తక్కువ.

విద్యుత్తు రాయితీలుగా..

• కేసీఆర్‌ హయాంలో విద్యుత్తు సబ్సిడీల ద్వారా ఏటా లబ్ధిపొందిన వినియోగదారులు.. 72.41 లక్షలు. వీరికి ఏటా సబ్సిడీగా అందించిన మొత్తం రూ.50 వేల కోట్లు. మొత్తం 27,48,598 వ్యవసాయ విద్యుత్తు కనెక్షన్లకు ఉచిత విద్యుత్తును అందించింది.
• నెలకు 0-50 యూనిట్స్‌ను వినియోగించే 35,61,809 గృహవినియోగదారులు, నెలకు 101 యూనిట్స్‌లోపు విద్యుత్తును వాడుతున్న 5,25,433 షెడ్యుల్డ్‌ కులాల (ఎస్సీ) వినియోగదారులు, 2,95,114 మంది షెడ్యుల్డ్‌ తెగల (ఎస్టీ) వినియోగదారులు విద్యుత్తు రాయితీలను పొందారు.
• నెలకు 250 యూనిట్ల లోపు విద్యుత్తును వాడుతున్న 6,494 మంది పౌల్ట్రీ రైతులు, 32,654 హెయిర్‌ కటింగ్‌ సెలూన్‌దారులు, 65,806 లాండ్రీ షాపులవారు, 56 ధోబీఘాట్స్‌ లబ్ధిదారులు విద్యుత్తు సబ్సిడీ ప్రయోజనం పొందారు.
• వీరితో పాటు 5,011 పవర్‌లూమ్స్‌, 39 స్పిన్నింగ్‌ మిల్స్‌కు సైతం సబ్సిడీపై ప్ర భుత్వం విద్యుత్తును సరఫరా చేసింది.

ఐదు నెలల్లోనే మళ్లీ కరెంట్‌ కోతలు
బీఆర్‌ఎస్‌ ప్రభుత్వ హయంలో పదేండ్లపాటు రాష్ట్రంలో కోతలు లేకుండా నిరంతరాయంగా విద్యుత్తు సరఫరా జరుగగా, కాంగ్రెస్‌ సర్కారు ఏర్పడిన ఐదు నెలల్లో మళ్లీ కరెంట్‌ కోతలు మొదలయ్యాయి. ఎన్నికల ప్రచారంలో కాం గ్రెస్‌ నాయకుల సభల్లోనే కరెంట్‌ కోతలు జరిగిన విషయం మీడియాలో వచ్చింది. ఇప్పటికీ ఎక్కడో ఒక చోట రాష్ట్రంలో కరెంట్‌ పోవ డం నిత్యకృత్యంగా మారింది. ఇటీవల వానల కు విద్యుత్తు వ్యవస్థ దెబ్బతిని కొన్ని గ్రామాలు అంధకారంలో మగ్గిపోయాయి. కొన్ని మండలాలకు రోజంతా కరెంట్‌ సరఫరాను అధికారులు పునరుద్ధరించలేకపోయారు.

తలసరిలో నంబర్‌ 1
తలసరి విద్యుత్తు వినియోగం ప్రగతికి ఒక ప్రధాన సూచిక. 2014-15లో తెలంగాణలో తలసరి విద్యుత్తు వినియోగం 1,356 యూనిట్లు మాత్రమే. 2021-22 నాటికి ఇది 2,126 యూనిట్లకు పెరిగింది. ఇది జాతీయ తలసరి వినియోగం కన్నా 69.40 శాతం ఎకువ. మిగులు విద్యుత్తులో రాష్ట్రం కీలక అడుగులేసింది. భద్రాద్రి కొత్తగూడెం జిల్లా మణుగూరులో గ్రీన్‌ ఫీల్డ్‌ ప్రాజెక్టు భద్రాద్రి థర్మల్‌ పవర్‌ స్టేషన్‌లో ఒకోటి 270 మెగావాట్ల సామర్థ్యం గల 4 యూనిట్లను ప్రారంభించింది. నల్లగొండ జిల్లా దామరచర్లలో టీఎస్‌జెన్‌కో నిర్మిస్తున్న 4 వేల మెగావాట్ల యాదాద్రి అల్ట్రా మెగా థర్మల్‌ పవర్‌ ప్లాంట్‌ రెండు దశల్లో ఇటీవలే ముందుడుగు పడింది. రెండు యూనిట్లల్లోని బాయిలర్లల్లో విజయవంతంగా బొగ్గును మండించారు. మరో మూడు యూనిట్లు త్వరలోనే వినియోగంలోకి రానున్నాయి.

విద్యుత్తు వెలుగుల ప్రస్థానం (మెగావాట్లలో)