అనగనగా ఓ వింత చెట్టు.. పుట్టింది.. చీకటి ఖండంలో.. దీని ఎత్తు ఆకాశమంత.. చుట్టుకొలత పదిమందీ పట్టుకున్నా దొరకనంత..ఈ ఆకారపుష్టి.. అరిష్టకాలంలో అక్కడి ఎడారివాసులకు గొంతు తడారకుండా కాపుకాస్తుంది. తన కడుపు నిండా నీళ్లు పోసిన ప్రజలకు… వేసవిలో దాహమిచ్చి రుణం తీర్చుకుంటుంది. ఇలా ఒకటి కాదు వందలు! ఆ ప్రాంతానికి ప్రత్యేకమైన బేవోబాబ్ చెట్లకూ నీటికీ ఉన్న సంబంధం చిత్రం. ఆ మనుషులకూ మానులకూ ఉన్న బంధం విచిత్రం. దాహం తీర్చే చెట్ల గురించి తెలుసుకోవాలంటే… అక్కడి పరిస్థితులూ అర్థం చేసుకోవాల్సిందే!
Baobab Tree | అవసరం… అవకాశం… ఈ రెండూ మనుషులతో చిత్రాలు చేయిస్తాయి. బతుకు దారి చూపిస్తాయి. గొంతెండి పోతుంటే… దాహం తీరే మార్గం కోసం వెతుకులాటలో వీళ్లకు ప్రకృతిలోనే పరిష్కారం దొరికింది. ‘ట్రీ ఆఫ్ లైఫ్’గా పిలిచే బేవోబాబ్ చెట్లు ఈ ఉష్ణ మండల ప్రాంతాల ప్రజల ప్రాణాలు నిలబెడుతున్నాయి. నిండు వేసవి వేళ శరీరానికి సత్తువకూర్చే పండ్లనిచ్చే ఇవి, ప్రాణాధారమైన నీటికీ తమ కడుపులో చోటిస్తున్నాయి. ఆఫ్రికా ఖండంలోని మడగాస్కర్లాంటి దేశాల్లో వానాకాలంలో ఈ చెట్ల తొర్రలో నీటిని పోసి దాచిపెడతారు. ఎండాకాలంలో తీసి వాడుకుంటారు.
బేవోబాబ్… ఓ ఎడారి చెట్టు. మడగాస్కర్ సహా ఆఫ్రికాలోని 32 దేశాల్లో పెరుగుతుంది. వేల సంవత్సరాల పాటు బతుకుతుంది. ఆరువేల ఏండ్ల నాటి చెట్టు కూడా ఇప్పటికీ ఈ ప్రాంతంలో ఉంది. దాదాపు వంద అడుగుల ఎత్తు వరకూ ఇవి పెరగగలవు. ఈ చెట్టు చుట్టు కొలతే దాదాపు 50 మీటర్లు ఉంటుంది. అంటే కనీసం పది పెద్ద వేప చెట్లు కలిపితే ఎంత ఉంటుందో అంత పెద్ద కాండం ఉంటుందన్నమాట. ఎందుకంటే అక్కడి వాతావరణాన్ని తట్టుకుని బతికేందుకు ఈ మాను తన కాండంలో నీటిని దాచుకుంటుంది. ఎండాకాలంలో కూడా దాదాపు 1,20,000 లీటర్ల నీటిని ఇది తన కాండంలోని స్పాంజ్లాంటి నిర్మాణం సాయంతో నిల్వ చేసుకుంటుంది. అందుకే దీని కాండం పెద్ద బాటిల్ ఆకృతిలో కనిపిస్తుంది. బాటిల్ ట్రీగానూ దీన్ని పిలుస్తారు. వేల సంవత్సరాలు బతికే ఇవి డొల్లగా మారిపోతుంటాయి. దాని లోపల జంతువులతో పాటు కొన్ని చోట్ల మనుషులూ తల దాచుకుంటారు. దీని ఆకులు, పండ్లు మొదలు బెరడు వరకూ అన్నీ పనికొచ్చేవే. అందుకే దీన్ని ‘ట్రీ ఆఫ్ లైఫ్’గా పిలుస్తారు. అక్కడి జనం దీని చుట్టుపక్కల ఇండ్లు కట్టుకుంటారు.
ఉష్ణమండల ప్రాంతమైన ఆఫ్రికాలోని చాలా దేశాల్లో వేసవిలో నీటికి కటకటగానే ఉంటుంది. అక్కడి ఆదివాసీలు బేవోబాబ్ చెట్ల తొర్రల్లో వానాకాలం నాటి నీరు.. ఎండాకాలం వచ్చినా స్వచ్ఛంగా ఉండటాన్ని గమనించారు. ఏమాత్రం దుమ్మూధూళీ కూడా చేరకపోవడంతో వాటిని తాగి చూశారు. అంతేకాదు, ఈ తొర్రల్లో నీరు నిల్వ ఉన్నా చెట్టు లోపలి భాగం కుళ్లలేదని గుర్తించారు. దీంతో ఆ చెట్టుకు పెద్ద తొర్రలు చేసి, వానాకాలంలో అందులో నీటి నిల్వ ప్రారంభించారు. కొన్నివేల లీటర్ల నీళ్లు ఈ చెట్టు కాండంలో పడతాయి. నీళ్లు పోయడం పూర్తయ్యాక లోహపు రేకు సాయంతో దీన్ని మూసేస్తారు. చెట్టు లోపలి భాగం ఈ నీటిని శుద్ధి చేస్తుంది. అంతేకాదు, తొలిచాక ఏర్పడ్డ కొత్త పొర నీటిని నిల్వ ఉంచేందుకు తొడుగులా పనిచేస్తుంది. మడగాస్కర్లోని మహాఫలి పీఠభూమిలోని మహాఫలి, యాంటండ్రాయ్ జాతుల్లోని సుమారు 20 వేల మంది ఇలాంటి నీటి వసతి మీదే బతుకుతున్నారు. ఇక్కడి ఆంపటక గ్రామంలో సుమారు 500 మంది జనాభాకు 300 బొవాబాబ్ చెట్లున్నాయి. ఒక్కో కుటుంబం కొన్ని చెట్లను తీసుకుని అందులో నీటిని దాచుకుని రక్షిస్తుంటుంది. ఈ చెట్లకు వీళ్లు పేర్లు కూడా పెట్టుకుంటారు. (గ్యాంబెల్లె (పటిష్టమైనది), మలైండ్రానో (నీటిని ఇష్టపడనిది..ఇలా). సహజంగా నీళ్లు దొరికే వసతులన్నీ అడుగంటాక, వీటిని తెరిచి వాడుకుంటారు. మొత్తంగా ఈ చెట్లు అక్కడి వాళ్లకి మంచినీళ్ల ట్యాంకులుగా పనికొస్తున్నాయన్న మాట… ఊరికో చిత్రం కదూ!