‘మూర్కశిల (మృగశిర) రేపు సొత్తది. దయ్యాల దుర్గయ్యకు ఓ పది రూపాల బయానిస్తనే రేపుఇన్ని జెల్లపిల్లలు ఇంటికి తెచ్చిస్తడు, లేకుంటే నోట్లె మన్నువడ్తది’, ‘అయ్యో.. ఎన్నొద్దులాయెనో నీసు తినక.. తిని, తిరుగువారం గూడ ఎల్తలేదు, రేపు తినకుంటే ఏమన్నయితదా?’ పది రూపాలిచ్చేందుకు లడాయి మోపు జేస్తున్నది అజ్జిరవ్వ (అమ్మ). ‘మూర్కశిల గోలె పోరగాండ్లు మంది మొకం సూడాల్నా ఏంది?’ రామసామి(బాపు)కి కోపం నషాలానికంటుతున్నది.
నేను ఏడేండ్ల పోరన్ని, అప్పుడు మూడో తరగతి సదువుతున్న గావొచ్చు.. ‘అమ్మమ్మోళ్లింటికో, లేకుంటే కనగర్తి పెద్దమ్మోళ్లింటికో వోదామే.. బడున్నప్పుడంటే బడి సెలవులొచ్చినంక అంటవ్..?, బడి సెలవులొచ్చినంక వోదామంటెనేమో బడి చాల య్యే ముందు వోదామంటవ్..?, ఇయ్యాళ్ల ఎటూజేసి బస్సెక్కాల్సిందే, ఏదో ఒక్క ఊరికి పోవాల్సిందే’ అనుకుంటా రెండు కాళ్లు నేలగ్గొంటుకుంట ఏడుస్తున్న.
ఆ పొయ్యి పాడుగాను అస్సల్కే మండుతలేదు, అద్దగంటాయె అజ్జిరవ్వ ఆ పొయ్యినూదవట్టి. అజ్జిరవ్వకు ఎటూ మన్సున వట్టక నాల్కె మర్రేసి, పొయ్యిల గొట్టం అందుకొని నా మీదికి ఉర్కస్తున్నది. ‘గంజిలొక్క మెత్కు, పోరన్ని కొట్టి సంపుతావే..’ అప్పుడే అచ్చిన రాజవ్వ పెద్దమ్మ అజ్జిరవ్వకడ్డం ఉరికింది. ‘సూడక్కా.. బడి సెలవులొచ్చినయంటే సాలు.. ఆ బస్సెక్కుదాం, ఈ బస్సెక్కుదామనుకుంట లావ్ సోకులవడ్తడు.. బర్ల ఎల్లిగానికి నిన్ననే బయానిచ్చిన. బర్లమంద అచ్చే యాళ్లయిందిరా, ఇంత సద్ది గట్కొని వోదామంటే పొద్దున్నుంచి ఒక్కటే మొకాన సతాయిస్తున్నడు’ రాజవ్వ పెద్దమ్మకు జవాబిచ్చుకుంటా చెయ్యిలున్న గొట్టం గోడకిసిరిగొట్టింది అజ్జిరవ్వ.
అన్నం ఉమ్మగిల్లింది, కూరుడికింది, సద్ది గట్టింది అజ్జిరవ్వ. నేనేమో మూలకున్న కొట్టెకొరిగి గులేర్ తయారుజేస్తున్న. నవ్వుకుంటా రానే అచ్చే అజ్జిరవ్వ. ‘వారి సత్తి.. అద్దన్నప్పుడు చెప్తే ఇనాలె గదరా, ఉత్తగా కోపం దెప్పిస్తవ్..? ఇంత బువ్వ తిను, రాత్రిల్నే ఉత్తగా వన్నవ్!, అల్గి గూసుంటే నీ కడుపే మాడుతది’ అనుకుంటా మెల్లగా బతిలాడుడు వెట్టింది. పొద్దుగాల ఎనిమిది గొడ్తంది. అప్పటికే కడుపులున్న పేగులు గుర్రుమని మొత్తుకుంటున్నయి. ఎక్కువసేపల్గితే మొదటికే మోసమొస్తదనుకొని.. ‘ఇగొ సూడమ్మా.. మా తింటగని, మరి నీతోని బంజరు మొకానొస్తా..’, ‘మల్లిదేం లొల్లిరా.. ఎండలు బాగ్గొడ్తున్నయి, పెద్దోళ్లం మేమే ఎండకు నెరివడ్తున్నం. నాతోనస్తే ఈ ఎండకు నువ్గూడ బేజారైతవ్రా..’, ‘అయితే నేన్దిన’. ‘నీ అచ్చుడు పాడుగాను, నువ్వైతే ముందుగాల తినురా, మా తోల్కపోత గని..’ దబదబా నాలుగు బుక్కలు నోట్లె వెట్టి గల్మకడ్డం నిల్సు న్న, అజ్జిరవ్వ నన్నెక్కడ తప్పిచ్చుకొని వోతదోనని. ఎప్పుడూ ఇడిసిపెట్టిపోయే అజ్జిరవ్వ ఆయాళ్ల మాత్రం నన్నిడిసి వోలె. నన్నూ బంజరికి తోల్కవోయింది.
రాజవ్వ పెద్దమ్మోళ్ల బంగ్లా ఎక్కితే మొదాలు శెర్వు కనవడ్తది. ఆ చెర్వు మీంచి సూత్తె మా బంజరు దగ్గరున్నట్టే కనవడ్తది. కనీ, నడుసుకుంటా రోడ్డు పొంటి వోతె మూడు కిలోమీటర్లకు పైనే ఉంటది. నెత్తిమీద సద్ది ఎత్తుకొని అజ్జిరవ్వ, నేను బంజరు తొవ్వ వట్టినం. ఎప్పుడూ రోడ్డెంబటి వోయే అజ్జిరవ్వ ఇయ్యాళ్ల శెర్లకెళ్లి వోతున్నది.
అసలే కాళ్లకు చెప్పుల్లేని కాలం. ఎండ ఇర్గ సంపుతున్నది. ఆ ఎండకు రోడ్డెంబటి వోతే నేను నెరివడ్తనని అజ్జిరవ్వ ఉపాయం. ఎండకాలమొస్తే సాలు మానకొండూర్ శెర్వు బొత్తిలకే ఎండిపోతది. ఆ శెర్లకెళ్లే మావోళ్లంత బంజరికి వోతరు. లేకుంటే రోడ్డెంబటి మా పొలాల దగ్గరికి పోవాల్నంటే సగం పొంటె నడుసుడుకే వోతది.
పిచ్చికట్టెలు ఎండిపోయి తెల్లగా పేలిపోయినయి. ఇర్గ సంపే ఎండకు శెర్వు పగుళ్లు వారింది. ఆ పగుళ్ల మజ్జన నా కాలువడితే ఎక్కడ ఇరుక్కపోతదోనని పగుళ్లు లేని తొవ్వల నడుస్తున్నది అజ్జిరవ్వ. శెర్వు నడిమిట్ల ఉంటది ఓ ఒర్రె. ఆ ఒర్రె రానే అచ్చె. ఆ ఒర్రె దగ్గరికి వోయేదాన్క కనవల్లె దుర్గయ్య తాత. ఆ ఒర్రెల తోపెను కిందికి మీదికి ఆడిచ్చుకుంటా జెల్ల పిల్లలు వడ్తున్నడు దుర్గయ్య తాత. ‘ఓ మామ.. శాపల్ వడ్డాయే..?’, ‘శాపల్ ఎక్కడియవ్వా.. పొద్దట్నుంచి ఒర్రెంత తిర్గినా జిమ్మ గూడ వల్లె..’, ‘పొద్దుగూకే వరకు ఏమన్న పడ్తె నాలుగు జిమ్మలు ఇంటికాడిచ్చిపోరాదు’ అనుకుంటా దుర్గయ్య తాతకు ఇరువై రూపాలు తీసిచ్చింది అజ్జిరవ్వ.
సిన్నప్పటికెళ్లి ఎగిలివారంగ లేసి శెర్వుమొకాన పోవుడు నాకలవాటు. మొన్నటైతారం ఇంటికి వోయినప్పుడు గూడ అట్నే వోయిన. నా సిన్నప్పుడు మార్చిలనే మాడిపోయే శెర్వు ఏప్రిల్ నెల చివరికచ్చినా ఏకించు గూడ నీళ్లు తగ్గలేదు. శెర్వు కట్ట పొంటి నడుసుకుంటా వోతుంటే మజ్జల నా దోస్తు బొజ్జ రమేశ్ గాడెదురైండు. ‘ఎటో వొయ్యస్తున్నవేమురా మామ’ అనడిగిన. ‘అరేయ్ మామ.. ఈ ఎండలకు శెర్ల శాపలన్ని శెంగలియ్య వట్టె, ఎంతెండలు గొట్టినా ఈ నీళ్లు ఇంచుమందమన్నా దంగుతలేవాయె’ అన్నడు. వాని మాటలిన్నంక సిన్నప్పటి ఓ యాది గుర్తుకొచ్చి..
గడ్డం సతీష్
99590 59041