Food | అన్నిటికంటే విలువైంది జీవితం. ఆ జీవితంలో అన్నిటికంటే ముఖ్యమైంది ఆరోగ్యం. ఈ రెండు విషయాల్లో ఎవరికీ, ఎలాంటి సందేహం రాలేదు. ఇంగ్లీషు వాడు Health is Wealth అని పలికినా, తెలుగు పెద్దలు ఆరోగ్యమే మహాభాగ్యం అని హితవు చెప్పినా.. అంతకు మించిన సంపద లేదనే సున్నితమైన హెచ్చరికను మనం అర్థం చేసుకోవాలి. ఇప్పటి పరిస్థితుల్లో ఇది మరీ వాస్తవం. చేతినిండా డబ్బు, సకల సుఖాలు.. ఏదైనా సాధించుకోగల అవకాశం.. పుష్కలంగా ఉన్న ఈ రోజుల్లో మనకు తెలియకుండానే ఆరోగ్యం మీద అశ్రద్ధ పెరుగుతున్నది. అపసవ్య జీవనశైలి, పోషకాలు తొలిచేసిన ఆహారాలు, ప్రొసెస్ చేసిన చిరుతిళ్లు, కల్తీ, కాలుష్యం, వ్యాయామం పట్ల అశ్రద్ధ.. చిన్నవయసులోనే ఉసురు తీస్తున్న అనేకానేక సమస్యలకు కారణాలెన్నో కనిపిస్తాయి. అందుకే ఒక్కసారి మన ఆహారం, ఆరోగ్యం గురించి గుర్తుచేసుకునే ప్రయత్నమిది..
ఆహారంలో ఏది గొప్ప? ఆరోగ్యం గురించి మనం వినే మాటల్లో నిజం ఎంత? భవిష్యత్తు భోజనం ఎలా ఉండబోతున్నది?.. ఇలాంటి అంశాల గురించి ఎప్పుడూ ఏదో ఒక చర్చ, వ్యాసం, పరిశోధన వినిపిస్తూనో, చదివిస్తూనో ఉంటుంది. ఇప్పుడంటే ప్రపంచం కుగ్రామం అయిపోయింది. విదేశీయుల కోసం, విదేశీ రుచుల కోసం నగరాల్లో రకరకాల ఆహారాలు దొరుకుతున్నాయి. కానీ ప్రతి ఆహారానికీ ఓ ప్రత్యేకత ఉంటుంది. ఆ ప్రాంతంలో, ఆయా కాలాల్లో లభించే పదార్థాలతో, అక్కడి ప్రజల దినచర్యతో బేరీజు వేసుకుంటూ వందల ఏండ్ల శ్రమతో రూపొందించుకునే ఆ రుచులకు తిరుగులేదు. ఇలా ఒకటా రెండా.. భోజనం అనగానే అనేకానేక విషయాలు కండ్ల ముందు మెదులుతాయి.
ఆరోగ్యకరమైన ఆహారంగా అందరూ మెచ్చుకునే మెడిటరేనియన్ ఫుడ్, గ్రీక్లో మొదలైందే! తాజా పండ్లు, కాయగూరలు, ఆలివ్ నూనె, గ్రిల్ చేసిన చేపలు.. ఈ ఆహారంలో ముఖ్యం. వీటివల్లే ఇతర ఐరోపా దేశాలతో పోలిస్తే గ్రీస్వాసుల ఆయుర్దాయం ఎక్కువని పరిశోధనలు చెబుతున్నాయి! శెనగలు, నువ్వులతో చేసే హుమస్; రొయ్యలతో వండే సగనకి; ద్రాక్ష ఆకులతో తయారు చేసే డోల్మేడ్స్.. లాంటి ప్రత్యేకమైన వంటకాలెన్నో ఈ సంప్రదాయ ఆహారంలో భాగం.
ఈ సంప్రదాయ వంటకాల్లో వేయించే పద్ధతి చాలా తక్కువ. టోమ్ (ఉడకబెట్టిన), యామ్ (మసాలాలు చేర్చిన), టామ్ (దంచిన), కయేంగ్ (కూరలు).. విధానమే ఎక్కువ. నూడుల్స్, అన్నంతోనే పొట్టనింపుకొన్నా భారతీయత ప్రభావం స్పష్టంగా కనిపిస్తుంది. పసుపు, మిర్చి, అల్లం, ఉల్లి, వెల్లుల్లి, కొత్తిమీర లాంటి దినుసులు విస్తృతంగా వాడతారు.
జపనీయులు అనగానే వాళ్ల ఆయుర్దాయమే గుర్తుకొస్తుంది. ఆ దీర్ఘాయుష్షుకు ముఖ్యకారణం కంచంలోని వైవిధ్యమే అంటారు. తాజా కూరలు, సీ ఫుడ్ జపనీస్ ఆహారంలో ముఖ్యభాగం. సుషి, టోఫు గురించి మనకు కొత్తగా చెప్పాల్సిన పన్లేదు. ఇప్పటికే హైదరాబాద్లాంటి చోట్ల ప్రత్యేక రెస్టారెంట్లూ వెలిశాయి. సోయా గింజలతో పులియ బెట్టిన మిసో అనే పదార్థంతో జీర్ణవ్యవస్థను భేషుగ్గా ఉంచే ప్రో బ్యాక్టీరియా బలపడుతుంది. ఇక చేపల్లో ఉండే ఒమెగా-3 ఫ్యాటీ యాసిడ్స్ వల్ల జపనీయుల గుండె పదిలంగా ఉంటున్నది.
అమెరికన్లు సైతం ఇష్టపడే టాకోస్ మెక్సికన్ ఆహారమే. ఇక్కడ టమాట వాడకమూ ఎక్కువే! ఇక సూపర్ ఫుడ్గా భావించే అవకాడోది మెక్సికన్ ఆహారంలో కీలకపాత్రే. కీలక పోషకాలు అందించడంలో మాంసాహారానికి తీసిపోని బీన్స్ను మెక్సికన్లు బాగా ఇష్టపడతారు. భారతదేశంలానే మెక్సికో వాతావరణం కూడా చాలా వైవిధ్యంగా ఉంటుంది. దీంతో రకరకాల కూరగాయలు, పండ్లు అందుబాటులో ఉంటాయి. రుచికి, ఆరోగ్యానికి సమప్రాధాన్యం ఇచ్చే ఘాటైన ఆహారం మెక్సికన్ల ప్రత్యేకత.
ఇటాలియన్ అనగానే చీజ్ దట్టించిన పిజ్జాలు గుర్తుకొస్తాయి కానీ, సంప్రదాయ ఇటాలియన్ వంటకాలు అంతకంటే భిన్నమైనవి. ఆలివ్ నూనె, తృణధాన్యాలు, చిక్కుడు, సీ ఫుడ్ లాంటి ఆరోగ్యకరమైన పదార్థాలతో పాటుగా తులసి, దవనం లాంటి ఔషధ మొక్కల్ని కూడా వంటకాల్లో వాడటం విశేషం. పాస్తా, సూప్, సలాడ్ అంటూ రకరకాలుగా తినిపించే ఇటాలియన్ సంప్రదాయ వంటకాల వల్ల డయాబెటిస్, గుండెజబ్బులు సహా కొన్ని రకాల క్యాన్సర్లు కూడా దూరం అవుతాయని నిపుణులు చెబుతున్నారు.
ఇవే కాదు.. టర్కీ, లెబనీస్, ఫ్రెంచ్, చైనీస్, స్పానిష్, కొరియన్.. ఇలా ఆయా ప్రాంతాలకు ప్రత్యేకమైన సంప్రదాయ వంటకాలు ఎప్పుడూ కూడా మంచివే. కేవలం రుచి కోసమే ఇతర పదార్థాలను తింటూ, వాటి తయారీని ఎడాపెడా మార్చేస్తుంటే అన్నీ జంక్ ఫుడ్ కిందకి మారి తీరతాయి.
ఈమధ్య కాలంలో తరచూ వింటున్న మాట ఇది. మధ్యధరా సముద్రం చుట్టూ ఉండే ప్రాంతాల్ని మెడిటరేనియన్ దేశాలు అంటారు. స్పెయిన్, ఫ్రాన్స్, ఇటలీ, గ్రీస్, టర్కీ, ఈజిప్ట్ తదితర ప్రాంతాలు ఈ జాబితాలోకి వస్తాయి. వీటిలో ఒక్కో దేశానికి ఓ పద్ధతి, ఓ ఆహార విధానం ఉంటాయి. కానీ ఇటలీ, గ్రీస్ వంటి దేశాల మధ్య ఓ సారూప్యత ఉంది. పుష్కలంగా కాయగూరలు, పండ్లు, తృణధాన్యాలు, పప్పులు తినడం; వంటకాల్లో ఆలివ్ నూనె వాడటం; తగిన మోతాదులో చీజ్ ఉపయోగించడం; చికెన్ తీసుకోవడం తదితర అలవాట్లు ఈ ఆహార విధానంలో భాగం. తీపి పదార్థాలకు వీరి డైట్లో ప్రాధాన్యం తక్కువ. సముద్రం పక్కనే ఉంటారు కాబట్టి ఒమేగా 3 ఫ్యాటీ యాసిడ్స్ సమృద్ధిగా దొరికే చేపల్ని తింటారు. భోజనంతో పాటు వైన్ తీసుకోవడం వీరి అలవాటు. ఈ డైట్ శతాబ్దాల తరబడి ఆచరణలో ఉన్నా… 1950ల నాటికి విస్తృతంగా ప్రచారంలోకి వచ్చింది. ఈ ప్రాంతంలో గుండె సమస్యలు తక్కువగా ఉండటం, డయాబెటిస్ లాంటి వ్యాధులు రాకపోవడం, ఆయుః ప్రమాణం సుదీర్ఘంగా ఉండటం వైద్యులను ఆశ్చర్యపరిచింది. అలా ఈ డైట్ వెలుగులోకి వచ్చింది.
1960లలో ఓ డాక్టరుగారు తను చైనా వంటకం తిన్నాక జబ్బుపడ్డానని చెప్పడంతో… చైనీయుల వంటకాల్లో రుచికి వాడే monosodium glutamate మీద అనుమానం మొదలైంది. ఊబకాయం నుంచి బుద్ధిమాంద్యం వరకు రకరకాల సమస్యలకు ఇది కారణం అవుతుందనే మాటలు వినిపించాయి. నిజానికి ఆ పదార్థం అనుకున్నంత ప్రమాదకరం కాదనీ, పరిమితంగా తీసుకుంటే సమస్యే లేదనీ, చైనా ఆహారం మీద ద్వేషంతో పాశ్చాత్యులు పెంచిపోషించిన నమ్మకాలని తేలింది.
విజ్ఞానం ఎంత అందుబాటులోకి వచ్చినా, ఆరోగ్యానికి సంబంధించి అనేక పరిశోధనలు జరుగుతున్నా.. కొన్ని అపోహలు మాత్రం స్థిరపడిపోయాయి. వాటిలో కొన్ని ముఖ్యమైనవి..
బబుల్గమాలజీ
చూయింగ్ గమ్ను మింగేస్తే అది ఏడేళ్ల పాటు కడుపులోనే ఉంటుందని ఓ ప్రచారం. అలాకాకపోయినా, అది పేగులకు అతుక్కుపోతుందని భయపెడుతూ ఉంటారు. చూయింగ్ గమ్ తినడం, మింగడం అంత మంచి అలవాటేమీ కాదు. పొరపాటున మింగితే జీర్ణవ్యవస్థ దాన్ని అరాయించుకోలేదు కానీ, మలం ద్వారా దాన్ని బయటకు పంపించేస్తుందన్నది మాత్రం నిజం.
జిహ్వాలజీ
తీపి, పులుపు, చేదు, ఉప్పదనం.. వీటిలో ఒక్కో రుచి, నాలుక మీది ఒక్కో మూలన తెలుస్తుందని చాలామంది నమ్ముతారు. 1901లో జరిగిన ఓ సాధారణ పరిశోధన పుణ్యమాని మొదలైన ప్రచారం ఇది. కేవలం అపోహ మాత్రమే! రుచిని అందించే టేస్ట్ బడ్స్ నాలుక మొత్తం సమాన స్థాయిలో పరుచుకుని ఉంటాయి.
రోజుకు ఎన్ని నీళ్లు
ప్రతి ఒక్కరూ రోజుకు 64 ఔన్సులు లేదా రెండు లీటర్ల నీళ్లు తాగాలనే మాట ఓ సిద్ధాంతంగా మారిపోయింది. నిజానికి నీటి అవసరం మన శరీర తత్వం, వాతావరణం, ఆహారం లాంటి ఎన్నో విషయాల మీద ఆధారపడి ఉంటుంది. అవసరానికి మించి నీళ్లు అదేపనిగా తాగుతుంటే కిడ్నీల పని తీరును దెబ్బతీయడం, ఒంట్లో సోడియం నిల్వలు తగ్గిపోవడం లాంటి
పరిస్థితులకు దారితీయవచ్చు.
ఇప్పటి వరకూ ప్రాంతాలను బట్టి రకరకాల ఆహార పద్ధతులను తెలుసుకున్నాం. కానీ డైట్స్లో చాలా రకాలే ఉంటాయి. మతాచారాల మీద ఆధారపడే ఆహారపద్ధతి వీటిలో ముఖ్యం. ఉదాహరణకు జైన్ డైట్. జీవజాతుల మీద ఏమాత్రం ఆధారపడని పదార్థాలతో దీన్ని రూపొందిస్తారు. (ఉదా॥ తేనె). అల్లం, వెల్లుల్లి, బంగాళదుంప లాంటి పదార్థాలనూ తీసుకోరు.
వివిధ ఆరోగ్య సమస్యలకు అనుగుణంగా వైద్యులు సూచించే డైట్స్ కూడా ఉన్నాయి. ఉదాహరణకు DASH (Dietary Approaches to Stop Hypertension) డైట్. రక్తపోటును అదుపుచేసేందుకు వైద్యులు సిఫారసు చేసే ఆహార విధానం. కూరలు, పండ్లు ఎక్కువగా తీసుకుంటూ తీపి పదార్థాలను అతి తక్కువగా తినడమే.. డాష్. ఇదే కాకుండా గ్లూటెన్ ఫ్రీ డైట్, డయాబెటిక్ డైట్ తదితర అనేక ఆహార పద్ధతులు వైద్యరంగంలో అందుబాటులో ఉన్నాయి.
మతం, ప్రాంతం, సంప్రదాయాలతో సంబంధం లేకుండా బరువు తగ్గేందుకు రూపొందించిన డైట్లు సరే. ఇందులో తక్కువ కొవ్వు, ఎక్కువ ప్రొటీన్లతో డిజైన్ చేసిన.. బాడీ ఫర్ లైఫ్, ఎప్పటికప్పుడు కెలోరీలను లెక్కపెట్టుకుంటూ సాగే హేకర్స్ డైట్ లాంటి పద్ధతులు చాలానే ఉన్నాయి.
మన శరీరంలో పేరుకుపోయే కొవ్వుకు, డయాబెటిస్ లాంటి సమస్యలకు కారణం.. ఎక్కువ కార్బొహైడ్రేట్లు తీసుకోవడమే అనే కోణంలో.. కార్బొహైడ్రేట్ల మీద దృష్టిపెట్టే డైట్స్కు కూడా మంచి ఆదరణ ఉంది. వీటిలో యాట్కిన్స్ డైట్ ముఖ్యమైంది. ప్రొటీన్లు ఎక్కువగా ఉండే మాంసం, గుడ్లు, వెన్న లాంటివి తింటూ.. కార్బొహైడ్రేట్స్ ఎక్కువగా ఉండే బ్రెడ్, దుంపల జోలికి వెళ్లకుండా ఉండటమే ఈ పద్ధతి ప్రత్యేకత. అప్పటికే ప్రచారంలో ఉన్న కీటోజెనిక్ డైట్కి చిన్నపాటి మార్పులు చేసి యాట్కిన్స్ అనే వైద్యుడు రూపొందించిన ఈ విధానం చాలా ఏళ్లపాటు మంచి ప్రచారంలో ఉంది. ఈమధ్య తెలుగునాట వినిపించిన ఒక డైట్కి కూడా ఇదే మూలమని అంటారు. యాట్కిన్స్ డైట్ శాస్త్రీయత మీద చాలా సందేహాలుఉన్నాయి.
..ఇవే కాకుండా బరువును ఒక్కసారిగా తగ్గించే క్రాష్ డైట్స్, ఒంట్లో మలినాలను తొలగించే డీటాక్స్ డైట్స్ లాంటి ఆహార పద్ధతులెన్నో అందుబాటులో ఉన్నాయి. అయితే ఇవన్నీ కూడా కృత్రిమమైనవే అని గ్రహించాలి. మన సంప్రదాయానికి సంబంధం లేని డైట్ను ఎంచుకునే ముందు తప్పకుండా వైద్యుడిని సంప్రదించాలి. ఎందుకంటే క్రాష్ డైట్ లాంటి కొన్ని పద్ధతులు ప్రాణాల మీదికి తెచ్చిన సందర్భాలూ ఉన్నాయి.
భారతీయ ఆహారం గురించి ఎంత చెప్పుకొన్నా తక్కువే. అయినా, ఆహార నిపుణుల దృష్టిలో ఓసారి నెమరేసుకుందాం. భారతీయ వంటకాలంటేనే మసాలా దినుసులు గుర్తుకొస్తాయి. సముద్రయానం రోజుల్లో విదేశీ యాత్రికులు మన గడ్డమీద అడుగుపెట్టడానికి మసాలా దినుసులు కూడా ఓ ముఖ్య కారణమే! ఈ దినుసులు దేనికదే ప్రత్యేకం. ప్రతిదానికి ఒక ఔషధ విలువ ఉంది. పసుపు, మెంతులు, అల్లం, వెల్లుల్లి, జీలకర్ర, ధనియాలు… అన్నీ కూడా సంప్రదాయ వైద్యంలో వాడే మూలికలే. వీటిని ఉపయోగించి రుచితోపాటు, పోషకాల్ని అందుకోవడమే భారతీయ ఆహారశాస్త్రం ఉద్దేశం. HDL కొలెస్ట్రాల్ అందించే నెయ్యి, ప్రోబయాటిక్ అని ఇప్పుడు తలకెత్తుకుంటున్న పెరుగు, ఫెర్మంటేషన్ ప్రక్రియగా చెప్పుకొనే ఇడ్లీ లాంటి పులియబెట్టిన పదార్థాలు, ఎలాంటి ప్రిజర్వేటివ్స్ కలపకపోయినా నిలువ ఉండే పచ్చళ్లు… అన్నీ కూడా భారతీయ వంటకాల్లో కనిపించే ప్రత్యేకతలే. ప్రాంతాన్నిబట్టి, వాతావరణాన్ని బట్టి ఫలానా వంటకం తినాలంటూ ఆహారాన్ని కూడా ఓ సంప్రదాయంగా పాటించడం మన దగ్గరే కనిపిస్తుంది. ఒకే కూరను వందల రకాలుగా తయారుచేసే పాకశాస్త్ర ప్రావీణ్యమూ మనదైన ప్రత్యేకతే. ఆ కూర మన శరీరం మీద చూపించే ప్రభావాన్ని తగ్గించేలా, పెంచేలా… దినుసులను జోడించే ప్రక్రియ కూడా మనం ఆవిష్కరించుకున్నదే. కూర్చుని తినడం వల్ల జీర్ణశక్తి పెరుగుతుందనీ, తినేటప్పుడు ఏమీ మాట్లాడకపోవడం వల్ల ఆహారం త్వరగా జీర్ణం అవుతుందనీ, చేతులతో తినడం వల్ల ఆహారంతో అనుబంధం పెరుగుతుందనీ… ఇలా భోజన పద్ధతిని కూడా శాస్త్రంగా మార్చారు పెద్దలు.
Deepfakes | ఈ చిన్న ట్రిక్స్ సహాయంతో డీప్ ఫేక్స్ను ఈజీగా గుర్తించవచ్చు