లండన్: వైరస్లు మానవాళిని వదిలా లేవు. కరోనా మహమ్మారి ఇప్పటికే ప్రపంచాన్ని అల్లకల్లోలం చేస్తుండగానే చైనాలో మంకీ బీ అనే మరో వైరస్ కనిపించిందని, ఒకరు మృత్యువాత పడ్డారని వార్తలు వచ్చాయి. ఇప్పుడు యునైటెడ్ కింగ్డమ్ (యూకే)లో మరో వైరస్ వణికిస్తోంది. నోరోవైరస్ ( norovirus )గా పిలుస్తున్న దీనిని వామిటింగ్ బగ్ అని కూడా అంటున్నారు. ఇంగ్లండ్ దేశవ్యాప్తంగా ఈ నోరోవైరస్ కేసులు కనిపించినట్లు పబ్లిక్ హెల్త్ ఇంగ్లండ్ (పీహెచ్ఈ) వెల్లడించింది.
ఇది చాలా వేగంగా వ్యాపించే వైరస్. అమెరికాలో ఆహారం కారణంగా వచ్చే వ్యాధుల్లో సగం ఈ వైరస్ కారణంగానే వస్తున్నట్లు సెంటర్స్ ఫర్ డిసీజ్ కంట్రోల్ అండ్ ప్రివెన్షన్ (సీడీసీ) తెలిపింది. ఈ నోరోవైరస్నే స్టమక్ ఫ్లూ అని, ఫుడ్ పాయిజనింగ్ అని, స్టమక్ బగ్ అనీ పిలుస్తుంటరని చెప్పింది. ఇది ఇన్ఫ్లుయెంజా కారణంగా వచ్చే సీజనల్ వ్యాధి కాదు.
ఈ వైరస్ సోకిన 12 నుంచి 48 గంటల్లోపు తీవ్రమైన గ్యాస్ట్రోఎంటెరిటిస్ లక్షణాలు కనిపిస్తాయి. ఇది ఒకటి నుంచి మూడు రోజుల పాటు ఉంటుంది. ఈ వైరస్ సోకితే డయేరియా, కడుపు నొప్పి, వికారం, వాంతులు, జ్వరం, తలనొప్పి, ఒళ్లు నొప్పులు వంటి లక్షణాలు కనిపిస్తాయి. కొందరికి నోరోవైరస్ సోకినా ఎలాంటి అనారోగ్య లక్షణాలు కనిపించవని మేయో క్లినిక్ వెల్లడించింది.
వైరస్ సోకిన వ్యక్తుల మలం, వాంతిలో ఈ norovirus ఉంటుంది. ఇవి స్వల్ప పరిమాణంలో లోనికి వెళ్లినా వైరస్ బారిన పడతారు. కలుషితమైన నీళ్లు, ఆహారాన్ని సిద్ధం చేసే ముందు సరిగా కడగకపోవడం, కలుషితమైన ఉపరితలంపై ఈ వైరస్ ఉంటుంది. ఈ ఇన్ఫెక్షన్ సోకిన వ్యక్తులు వందల కోట్ల నోరోవైరస్ అణువులను బయటకు రిలీజ్ చేయగలరు. ఇందులో స్వల్ప మొత్తం కూడా ఇతర వ్యక్తులను అనారోగ్యానికి గురి చేయగలదని సీడీసీ తెలిపింది.
నోరోవైరస్తో కలుషితమైన ఆహారాన్ని తిన్నప్పుడు, ద్రవాలను తాగినప్పుడు ఈ వైరస్ సోకుతుంది. ఈ వైరస్ ఉన్న ఏదైనా వస్తువు, ఉపరితలాన్ని తాకి, అదే చేత్తో నోటిని తాకినప్పుడు కూడా వైరస్ లోనికి వెళ్తుంది. ఇక ఈ వైరస్ సోకిన వ్యక్తితో ఆహారం పంచుకోవడం, వాళ్లు వాడిన పాత్రలను వాడటం వల్ల కూడా ఈ వైరస్ బారిన పడవచ్చు. సరిగా శుభ్రం చేయని బావిలోని కలుషిత నీటిని తాగినా కూడా ఈ వైరస్ వస్తుంది.
సాధారణంగా వ్యక్తి లక్షణాలతో డాక్టర్లు ఈ norovirusను గుర్తించగలరు. లేదంటే వ్యక్తి మలాన్ని పరీక్షించడం ద్వారా కూడా వైరస్ ఉందో లేదో తెలుసుకోవచ్చు. ఏవైనా అనారోగ్య సమస్యలు లేదా రోగ నిరోధకశక్తి తక్కువగా ఉన్న వ్యక్తుల మలాన్ని పరీక్షలకు పంపాల్సిందిగా డాక్టర్లు సూచించవచ్చు.
ఈ నోరోవైరస్ బారిన పడి వాళ్లలో చాలా మంది ఎలాంటి చికిత్స లేకుండానే కోలుకునే అవకాశాలు ఉంటాయి. అయితే వృద్ధులు, చిన్న పిల్లలు, ఇప్పటికే అనారోగ్య సమస్యలతో ఉన్న వాళ్లలో డీహైడ్రేషన్ సమస్య ఎక్కువగా కనిపిస్తుంది. వీళ్లకు చికిత్స తప్పనిసరి. ఒక్కోసారి హాస్పిటల్లోనూ అడ్మిట్ కావాల్సి వస్తుంది. ఈ వైరస్ బారిన పడిన వాళ్లకు ఒకటి నుంచి మూడు రోజుల్లో నయమవుతుంది.
norovirusలో చాలా రకాలు ఉన్నాయి. అందువల్ల ఇది ఒకసారి సోకిన వ్యక్తులు మళ్లీ మళ్లీ కూడా దీని బారిన పడే అవకాశాలు ఉంటాయి. కొందరిలో కొన్ని రకాల నోరోవైరస్కు తగిన రోగనిరోధక వ్యవస్థ వృద్ధి చెందుతుంది. అయితే ఇది ఎన్ని రోజులు ఉంటుందన్నదానిపై స్పష్టత లేదు.