కాళ్లలో అసౌకర్యం.. ఆర్‌ఎల్‌ఎస్‌

కాళ్లను కదపకుండా ఆపుకోలేని పరిస్థితిని వైద్య పరిభాషలో రెస్ట్‌లెస్‌ లెగ్స్‌ సిండ్రోం (ఆర్‌ఎల్‌ఎస్‌)గా పేర్కొంటారు. కాళ్లలో అసౌకర్యంగా అనిపించే సెన్సేషన్స్‌తోపాటుగా ఈ సమస్య తలెత్తుతుంది. మనం విశ్రాంతిగా ఉన్నప్పుడు, ముఖ్యంగా సాయంత్రాలు లేదంటే రాత్రివేళల్లో ఈ సెన్సేషన్స్‌ వస్తుంటాయి.

కాళ్లను కదపకుండా ఆపుకోలేని పరిస్థితిని వైద్య పరిభాషలో రెస్ట్‌లెస్‌ లెగ్స్‌ సిండ్రోం (ఆర్‌ఎల్‌ఎస్‌)గా పేర్కొంటారు. కాళ్లలో అసౌకర్యంగా అనిపించే సెన్సేషన్స్‌తోపాటుగా ఈ సమస్య తలెత్తుతుంది. మనం విశ్రాంతిగా ఉన్నప్పుడు, ముఖ్యంగా సాయంత్రాలు లేదంటే రాత్రివేళల్లో ఈ సెన్సేషన్స్‌ వస్తుంటాయి. నిద్రలో కూడా తలెత్తవచ్చు. ఇది చికాకు (డిస్ట్రెస్‌), అలసటకు దారితీస్తుంది. ఈ నేపథ్యంలో ఆర్‌ఎల్‌ఎస్‌ గురించి తెలుసుకుందాం.

కారణాలు

రెస్ట్‌ లెస్‌ లెగ్స్‌ సిండ్రోంకు అసలైన మూలం ఏంటనేది తెలియదు. కాకపోతే కొన్ని కారణాలు దీని అభివృద్ధికి దారితీస్తాయి.

జన్యుపరమైనవి : ఆర్‌ఎల్‌ఎస్‌ కొన్నిసార్లు కుటుంబ చరిత్రలో భాగమైపోతుంది. దీనికి జన్యుపరమైన లంకె ఉంటుందంటున్నారు నిపుణులు.

ఐరన్‌ లోపం : మెదడులో ఐరన్‌ స్థాయులు తగినంతగా లేకపోయినా ఈ పరిస్థితి వస్తుందట. అంతేకాదు ఆర్‌ఎల్‌ఎస్‌ లక్షణాలు తీవ్రమవుతాయట.

క్రానిక్‌ రోగాలు : పార్కిన్సన్స్‌ డిసీజ్‌, కిడ్నీల వైఫల్యం, డయాబెటిస్‌ లాంటి దీర్ఘకాలిక సమస్యలకు ఆర్‌ఎల్‌ఎస్‌తో సంబంధం ఉంటుందట.

మందులు : యాంటిసైకోటిక్స్‌, యాంటిడిప్రెసంట్స్‌, యాంటిహిస్టమైన్స్‌ లాంటి కొన్ని రకాల ఔషధాలు కూడా ఆర్‌ఎల్‌ఎస్‌ లక్షణాలను పెంచుతాయట.

గర్భధారణ : గర్భధారణ సమయంలో తలెత్తే హార్మోన్ల మార్పులు, ముఖ్యంగా మూడో ట్రైమిస్టర్‌లో ఆర్‌ఎల్‌ఎస్‌ లక్షణాలు తలెత్తుతాయి. అయితే, ప్రసవం తర్వాత ఇవి వాటంతటవే తగ్గిపోతాయి.

లక్షణాలు

కాళ్లు కదపకుండా నియంత్రించుకోలేక పోవడమే ఆర్‌ఎల్‌ఎస్‌ ప్రాథమిక లక్షణం.
దీనికి అదనంగా…

• కాళ్లలో ఏదో పాకుతున్నట్టు, కాళ్లు గుంజడం, దురదగా ఉన్న భావన.
• ఈ లక్షణాలు సాయంత్రాల్లో, రాత్రుళ్లు తీవ్రమవుతాయి. దీంతో పడుకోవడం సమస్యగా మారుతుంది.
• కాళ్లు అదేపనిగా కదపడం, నడవడం, లేదంటే సాగదీయడం వల్ల ఆర్‌ఎల్‌ఎస్‌ నుంచి తాత్కాలికంగా ఉపశమనం లభిస్తుంది.

చికిత్స

లక్షణాలు, రోజువారీ జీవితంపై వాటి ప్రభావం ఆధారంగా ఆర్‌ఎల్‌ఎస్‌ చికిత్స ఆధారపడి ఉంటుంది.

అనుసరించాల్సిన కొన్ని పద్ధతులు…

జీవనశైలి మార్పులు: క్రమం తప్పని వ్యాయామం, ఆరోగ్యకరమైన నిద్ర, కెఫీన్‌, ఆల్కహాల్‌కు దూరంగా ఉండటం లాంటివి ఆర్‌ఎల్‌ఎస్‌
లక్షణాలను తగ్గిస్తాయి.

ఐరన్‌ సప్లిమెంట్స్‌: ఐరన్‌ లోపం వల్ల ఆర్‌ఎల్‌ఎస్‌ తలెత్తుతుంది కాబట్టి, డాక్టర్లు ఐరన్‌ సప్లిమెంట్లు సిఫారసు చేస్తారు.

మందులు: కొన్ని కేసులలో, డోపమైన్‌ స్థాయులను ప్రభావితం చేసే యాంటికన్వల్సెంట్లు లేదా ఒపియాయిడ్స్‌ లాంటి మందులు వాడాల్సి ఉంటుంది.

ఇంటిచిట్కాలు

ఆర్‌ఎల్‌ఎస్‌ లక్షణాలు మామూలుగా ఉంటే కొన్ని ఇంటిచిట్కాలు ఫలితాలను ఇస్తాయి.

వేడినీటితో స్నానం: నిద్రకు ముందు గోరువెచ్చటి నీటితో స్నానం చేస్తే కండరాలు రిలాక్స్‌ అయిపోతాయి. దీంతో సమస్య కొంచెం తగ్గిపోతుంది.

కాళ్ల మసాజ్‌: కాళ్లను నెమ్మదిగా మసాజ్‌ చేసినా అసౌకర్యం నుంచి ఉపశమనం లభిస్తుంది.

వేడి/ చల్లటి ప్యాక్‌: కాళ్లపై వేడి లేదంటే చల్లటి ప్యాక్‌ను అప్లయ్‌ చేయడం కూడా మంచిదే.

వ్యాయామం: తేలికపాటి నుంచి ఓ మోస్తరు క్రమం తప్పని వ్యాయామం రక్త ప్రసరణను మెరుగుపరుస్తుంది. లక్షణాలను తగ్గిస్తుంది. అయితే, నిద్రకు ముందు తీవ్రమైన వ్యాయామాలు మాత్రం మంచివి కాదు.

మంచినిద్ర: రోజూ నియమిత వేళల్లోనే పడుకోవడం, నిద్రించే దగ్గర ఆరోగ్యకరమైన వాతావరణం ఉండేలా చూసుకోవాలి.