‘Personal Branding | నువ్వెవరు?’ అనే ప్రశ్నకు ఏం జవాబు చెబుతాం? మన పేరు, ఊరు, వృత్తి, వ్యక్తిత్వం అన్నీ చెప్పేస్తాం. గట్టిగా మాట్లాడితే ఇంటి అడ్రస్ నుంచి ఏడు తరాల జాబితా వరకూ చిట్టా విప్పేస్తాం. మళ్లీమళ్లీ అదే ప్రశ్నను అడిగితే తాత్వికంగా మారిపోతాం. ఆత్మ, పరమాత్మ అంటూ చెప్పుకొస్తాం. కానీ, ఇప్పటి పరిస్థితుల్లో ‘నువ్వెవరు?’ అనే ప్రశ్నకు అర్థం.. ‘మార్కెట్లో నీ ఉనికి ఏమిటి?’. మనల్ని మనం ఎంత ప్రభావవంతంగా చూపించుకోగలం అన్నదే ఈ ప్రశ్నకు జవాబు. దీన్నే పర్సనల్ బ్రాండింగ్ అంటున్నాం! మన పేరుతో పాటు ఏం గుర్తుకొస్తుంది? ఆ పేరును సెర్చ్ చేయగానే గూగుల్ ఎలాంటి ఫలితాలను ఇస్తుంది? సామాజిక మాధ్యమాలు ఏం చూపిస్తాయి? లింక్డ్ఇన్ ప్రొఫైల్ ఏం చెబుతుంది?.. తదితరాలు పర్సనల్ బ్రాండింగ్ కిందికివస్తాయి. ఇది కేవలం పరపతికే పరిమితం కాదు. కెరీర్, వ్యాపార అవకాశాలు, గుర్తింపు, ఉన్నతి.. ఇప్పుడు పర్సనల్ బ్రాండింగ్ మీదే ఆధారపడి ఉంది. ఇది ఎంతవరకు ఉపయోగపడుతుంది? ఎలా పెంచుకోవాలి? పరిమితులను ఎలా గుర్తించాలి?.. లాంటి అంశాలే నేటి కవర్ కథనం!
ఒకప్పటి సంగతి! ఓ వ్యక్తి నైపుణ్యాన్ని అంచనా వేయాలంటే తన రెజ్యుమెను కూలంకషంగా చూడాలి; రాత పరీక్ష, గ్రూప్ డిస్కషన్ లాంటి అంచెలు దాటించాలి; రెండుమూడు దశల్లో ముఖాముఖి నిర్వహించాలి.. ఇంత చేసినా ఏదో వెలితి! కొన్నాళ్లపాటు పనిచేయిస్తేనే తన సత్తా బయటపడేది. ఈ ప్రక్రియ సుదీర్ఘం. చాలా సమయం కేటాయించాలి. చివరికి అంచనాలు తప్పిపోతే, నష్టానికి సిద్ధపడాలి. ఇప్పుడు అంత ఓపిక ఎవరికీ లేదు. మనిషి పేరుతోపాటే నైపుణ్యాల గురించి కూడా తెలుసుకోవాలని అనుకుంటున్నారు. ఒక్కమాటలో చెప్పాలంటే తనకంటూ ఓ బ్రాండింగ్ సృష్టించుకోవడమే లౌక్యమైన నైపుణ్యంగా భావిస్తున్నారు. ఇటు వ్యాపారస్తులకూ అది ఉపయోగమే! తను ఏమిటి అన్నదాన్ని బట్టి.. తన వ్యాపార విలువను కూడా జనం అంచనా వేసే రోజులివి. ఒక రకంగా తనే ఆ సంస్థకు తొలి బ్రాండ్ అంబాసిడర్. రతన్ టాటా నుంచి విజయ్ మాల్యా వరకు.. సంస్థ ప్రతినిధుల ప్రభావం ఆ బ్రాండ్ మీద ఉండి తీరుతుంది. ఇక ఉద్యోగుల సంగతి చెప్పనక్కర్లేదు. పర్సనల్ బ్రాండింగ్ కేవలం అవకాశాన్ని మాత్రమే ఇవ్వడం లేదు. తామేమిటో లోకానికి చెప్పగలుగుతున్నామనే ధీమా కలిగిస్తుంది. గౌరవాన్నీ అందిస్తుంది.
ప్రపంచీకరణ నేపథ్యంలో ప్రతి విషయాన్నీ కమర్షియల్ కోణంలో అంచనావేయడం మొదలైపోయింది. కాబట్టి, మనిషి కూడా తనను తాను ఓ బ్రాండ్గా మార్చుకోవాల్సి వచ్చింది. అయితే ఈ మాటను మొదటిసారి వాడింది మాత్రం టామ్ పీటర్స్. ‘ద బ్రాండ్ యూ’ పేరుతో రాసిన పుస్తకంలో ‘ఒక సాధారణ ఉద్యోగస్తుడి స్థాయి నుంచి.. ప్రత్యేకమైన బ్రాండ్గా మారడం ఎలాగో తెలుసుకోండి’ అని ఊరించాడు. పీటర్స్ సామాన్యుడేమీ కాదు. 1996 గిన్సిస్ బుక్ రికార్డుల ప్రకారం ‘అత్యధిక రుసుము వసూలు చేసే మేనేజ్మెంట్ సలహాదారు’. తను 1997లో రాసిన ఓ వ్యాసంలో మొదటిసారి ‘పర్సనల్ బ్రాండింగ్’ అన్న మాట వాడాడు. కంప్యూటర్ విప్లవం జోరందుకుంటున్న కాలంలో.. ఆ మాట కొత్త ఉత్సాహాన్ని తీసుకువచ్చింది. ఆ వెంటనే ‘బీ యువర్ ఓన్ బ్రాండ్’ అనే పుస్తకం వచ్చింది. డేవిడ్ మెక్నలీ, కార్ల్ స్పీక్ అనే మార్కెటింగ్ నిపుణులు రాసిన ఈ పుస్తకంలో ‘ఇతరుల కంటే భిన్నంగా కనిపించడానికి ఏం చేయవచ్చు’ అంటూ పర్సనల్ బ్రాండింగ్ మార్గాల గురించి చర్చించారు. అభిప్రాయాలకు సామాజిక మాధ్యమాలే కొలమానంగా మారిపోవడంతో.. రకరకాల మార్గాల్లో పర్సనల్ బ్రాండింగ్ పెంచుకునే ప్రయత్నాలు మొదలయ్యాయి. 2004 తర్వాత పర్సనల్ బ్రాండింగ్ గురించి వెతికే వారి సంఖ్య పెరిగిపోతున్నదని గూగుల్ వెల్లడించింది. వినడానికి అంతా బాగానే ఉంది! పర్సనల్ బ్రాండింగ్తో అద్భుతాలు సాధిస్తామనే నమ్మకం కలుగుతున్నది. కానీ ఈ దిశగా అడుగులు వేసేదెలా? మనల్ని మనం జేమ్స్ బ్రాండ్గా నిరూపించుకోవడం ఎలా? అన్న సందేహానికి నిపుణులు చెబుతున్న కొన్ని సూచనలు ఇవి. పాటించండి. ఆన్లైన్ ప్రముఖులు అయిపోండి.
కూపర్ హేరిస్.. ఓ హాలీవుడ్ నటి. నాటకరంగం, అటునుంచి టీవీ, ఆపై సినిమాలు.. ఇలా అంచెలంచెలుగా ఎదుగుతున్నది. ఇలాంటి సందర్భంలో ఓసారి తనకు వ్యాపారవేత్తగా మారాలనే ఆలోచన కలిగింది. దానికి అనుగుణంగా జాగ్రత్తగా తన పర్సనల్ బ్రాండింగ్ను మార్చుకుంది. క్లిక్లీ అనే సంస్థను స్థాపించి విజయం సాధించింది. ‘మనం ఏ రంగంలో ఎదగాలనుకుంటున్నాం? మన లక్ష్యం ఏమిటి? అనే విషయాల మీద ఎంత స్పష్టంగా ఉంటే, అంత ప్రభావం ఉంటుంది’ అని చెబుతున్నది హేరిస్. కార్పొరేట్ ప్రపంచంలో వివిధ రంగాల మీద ఎంతోకొంత పట్టు ఉన్నవారికంటే.. ఒకటే రంగంలో విస్తృతమైన నైపుణ్యం ఉన్నవారికి ప్రాధాన్యం లభిస్తున్నది.
అతనో యాత్రికుడు. తను తిరిగిన ప్రదేశాలను షూట్ చేసి, వాటికి సంబంధించిన ఆసక్తికరమైన విశేషాలు అందించి.. ఆన్లైన్లో తనకంటూ లక్షలమంది అనుచరులను సమకూర్చుకున్నాడు. వీటన్నిటినీ గమనిస్తున్న మరో వ్లాగర్కు ఎక్కడో తేడాగా తోచింది. వ్యూస్ కోసం తప్పుదారి పడుతున్నట్టు అనిపించింది. వీడియోలన్నీ విశ్లేషించడం మొదలుపెట్టాడు. మరిన్ని లోటుపాట్లు కనిపించాయి. వాటిని విమర్శిస్తూ వీడియోలు, ప్రతి వీడియోలు మొదలయ్యాయి. బ్రాండింగ్ ఓ అద్దాలమేడ. దాన్ని విస్తరిస్తున్న కొద్దీ బాధ్యత పెరగాలి. ప్రతి మాటకూ రుజువు ఉండాలి. లేకపోతే ఏ మూల నుంచో పొగ మొదలై మంట చెలరేగుతుంది.
పర్సనల్ బ్రాండింగ్ అంటే మన గురించి మనం చెప్పుకోవడం. కానీ జనం స్వోత్కర్షను ఇష్టపడరు. అందుకనే విషయానికి వినయం జోడించాలి. వ్యక్తిగత విజయాలు, ఘట్టాలు పంచుకునేటప్పుడు వాటిని ఓ కథలా ఆసక్తికరంగా మార్చాలి. ఉన్నతికి తోడ్పడిన వ్యక్తులు, సంస్థలు, సందర్భాల గురించి అహాన్ని పక్కన పెట్టి తల్చుకోవాలి. అవసరం అయితే బొమ్మలు, వీడియోలు జోడిస్తూ.. ఆకట్టుకోవాలి.
ఏదో ఉన్నామంటే ఉన్నాం అన్నట్టుగానో, మనసుకు ఏదైనా బలంగా తోస్తేనో.. చాలామంది ఆన్లైన్లో స్పందిస్తూ ఉంటారు. చాలా కొద్దిమంది మాత్రమే ప్రణాళికాబద్ధంగా, సమయం ప్రకారం.. తమ గురించో, అభిప్రాయాల గురించో అప్డేట్స్ ఇస్తుంటారు. మన వ్యక్తీకరణ నిలకడగా ఉన్నప్పుడే.. సీరియస్నెస్ స్పష్టం అవుతుంది. కాకపోతే వీటిమధ్య అంతస్సూత్రంగా, మన వ్యక్తిత్వం కనిపిస్తూ ఉండాలి. అవసరం అయితే శీర్షిక, ట్యాగ్లైన్ లాంటివి ఉపయోగించవచ్చు.
సామాజిక మాధ్యమాలు రకరకాల అల్గారిథమ్స్ (క్రమసూత్రాలు) ప్రకారం నడుస్తాయి. ఆ తీరు గురించి ఎంతబాగా తెలిస్తే.. అంత సమర్థంగా వాటిని ఉపయోగించుకోగలం. కీవర్డ్స్ మీద పట్టు ఉండాలి, ట్రెండింగ్ టాపిక్స్ను గమనించాలి, ఎలా పోస్ట్ చేస్తే, దాని విస్తృతి పెరుగుతుందో తెలుసుకోవాలి. ఫ్లయర్లు రూపొందించడం, వీడియో ఎడిట్ చేయడం లాంటి పనులకు సంబంధించి రకరకాల సాఫ్ట్వేర్లు అందుబాటులో ఉన్నాయి. వాటిని వీలైనంతగా ఉపయోగించుకోవాలి. ఈ వివరాల మీద పట్టు సాధించేందుకు ఉచిత సర్టిఫికేషన్ కోర్సులెన్నో అందుబాటులో ఉన్నాయి.
బడా వ్యాపారవేత్తలకు, రాజకీయవేత్తలకు, సినీ ప్రముఖులకు పబ్లిక్ రిలేషన్ నిపుణులు అందుబాటులో ఉంటారు. అంత డబ్బు మన దగ్గర లేకపోవచ్చు. కానీ ‘పర్సనల్ బ్రాండింగ్ స్ట్రాటజిస్ట్’ల సలహా తీసుకోవడంలో తప్పులేదు. వెతికితే లింక్డ్ఇన్లో కనిపిస్తారు. వీళ్ల నుంచి కొంత సహాయాన్ని తీసుకోవచ్చు. పైగా పర్సనల్ బ్రాండింగ్ అంటే ఒకటే అంశం కాదు. SEO, Online Identity Management లాంటి ఎన్నో విషయాలు ఇందులోకి వస్తాయి. ఆయా నిపుణులను సంప్రదించినా కొంత ఉపయోగం ఉంటుంది.
మార్క్ జుకర్బర్గ్.. ఫేస్బుక్ వ్యవస్థాపకుడు. 2003లో ఫేస్మాష్ పేరుతో విద్యార్థుల కోసం మొదలైన ఈ యాప్ 2012 నాటికి భారీ సంస్థగా రూపుదిద్దుకుంది. షేర్
మార్కెట్లో అడుగుపెట్టి ప్రభంజనం సృష్టించింది. ఫేస్బుక్ పట్ల పెరుగుతున్న ఆదరణ చూసిన మార్క్, తన పర్సనల్ బ్రాండింగ్ కూడా మెరుగుపర్చుకునే ప్రయత్నం చేశాడు. ప్రముఖులను కలవడం, రష్యా, చైనా వంటి దేశాలకు వెళ్లి మరీ తన సంస్థను ప్రచారం చేయడం.. లాంటి పనులతో దూకుడు పెంచాడు. పర్సనల్ బ్రాండింగ్ అంటే సామాజిక మాధ్యమాలు మాత్రమే కాదని సాక్షాత్తు జుకర్బర్గ్ చెబుతున్న మాట. మన నడక, నడత, మాట్లాడే తీరు, దుస్తులు అన్నీ కూడా హుందాగా ఉండాలి. సదభిప్రాయాన్ని కలిగించాలి.
పర్సనల్ బ్రాండింగ్ అంటే నిరంతరం మన గురించి మనం చెప్పుకోవడం కాదు. తనకు ఉపయోగపడుతుంది అనుకున్న విషయాన్నే, ఇప్పటి పాఠకులు ఇష్టపడుతున్నారు. ఆ చెప్పేది కూడా ప్రవచనంలా తోచకూడదు. వీలైతే.. ఆ రంగంలో ఉన్న ప్రముఖులను, నిపుణులను మన ప్లాట్ఫామ్ మీదికి తీసుకువచ్చి మాట్లాడించాలి. అనుచరులతో జూమ్ సెషన్స్ నిర్వహించాలి. సెమినార్లు, ఉద్యోగావకాశాలు, శిక్షణ, ఉపకారవేతనాలు, సరికొత్త కోర్సులు.. ఇలా ఆ రంగంలో ప్రయాణిస్తున్నవారికి ఉపయోగకరంగా ఉండే ఏ విషయాన్నయినా ప్రజలకు చేరవేసే వారధిగా కనిపించాలి.
పూరీ జగన్నాథ్ తన పాడ్కాస్టులను మొదలుపెట్టే సమయంలో.. స్పాటిఫై గురించి ప్రచారం తక్కువ. కానీ అది ఓ బలమైన గొంతుక అని తను ముందుగానే గ్రహించాడు. తన భావాలను పలికించాడు. చాలామంది ఒక మాధ్యమం పూర్తిస్థాయిలో విజయం సాధించేంత వరకూ దాని విలువను గ్రహించలేరు. ఆపాటికి అది కిటకిటలాడిపోతుంది. అలాగే ప్రత్యామ్నాయ మార్గాల గురించి కూడా పట్టించుకోవాలి. ప్లాన్ ఏ గొప్పదే కావచ్చు, కానీ ప్లాన్ బీ అవసరాన్నీ తోసిపుచ్చలేం.
మన లక్ష్యాన్ని బట్టి, దాన్ని గమనించాల్సిన వ్యక్తులను బట్టి ఓ మాధ్యమాన్ని ఎంచుకోవాలని ముందే అనుకున్నాం. ఇందులో కూడా చాలా ఎంపికలు ఉంటాయని మర్చిపోతుంటారు. ఉదాహరణకు వృత్తి నిపుణులు లింక్డ్ఇన్ను ఎంచుకుంటూ ఉంటారు. అది ఒక ప్రొఫెషనల్ వేదిక కాబట్టి! కానీ, లింక్డ్ఇన్ లాంటి ఎన్నో వేదికలు ఉన్నాయని మర్చిపోతారు. మీటప్, జింగ్, కోరా, రెడిట్ లాంటి ప్రభావవంతమైన మాధ్యమాలను విస్మరించలేం. కొన్నిసార్లు.. ఇవే మనకు మంచి పరిచయాలను అందిస్తాయి.
…పర్సనల్ బ్రాండింగ్ ఎంచుకునేందుకు, పెంచుకునేందుకు నిపుణులు సూచిస్తున్న కొన్ని మార్గాలివి. ఆసక్తి ఉంటే, ఈ విషయమై విస్తృతమైన సమాచారం దొరుకుతున్నది. కాస్త అధ్యయనం చేసి.. ఓ ప్రణాళికను రూపొందించుకుని, అందుకు అనుగుణంగా సాగడమే. మధ్యమధ్యలో అంచనా వేస్తూ, ఫలితం రాలేదని కుంగిపోకుండా నిదానంగా సాగడమే.
ఆధునిక పోకడల దృష్ట్యా, వృత్తిపరంగా ఎదిగేందుకు పర్సనల్ బ్రాండింగ్ ప్రభావవంతమైన మార్గమే! అలాగని ఇది తప్పనిసరి కాదు, లోటుపాట్లకు అతీతమూ కాదు. ఈ విషయం మీద కూడా లెక్కలేనన్ని విమర్శలు ఉన్నాయి. అందులో ముఖ్యమైంది.. మనిషే ఒక ఉత్పత్తిగా మారిపోవడం. ‘ఓ బ్రాండ్గా లెక్కకట్టేంత తేలికైనవాళ్లు కాదు మనుషులు. మనల్ని మనం ఒక ఉత్పత్తిగా మార్చేసుకుంటే మన ప్రభావం, ప్రామాణికత తగ్గిపోతాయన్నది నా నమ్మకం’ అంటారు షెరిల్ శాండ్బర్గ్. ఈమె ఫేస్బుక్ మాతృసంస్థ ‘మెటా’కు సీఈఓ. మన అనుభవాలను బట్టి నిజాయతీగా, కచ్చితంగా వ్యవహరించడమే కెరీర్లో రాణించడానికి ఎక్కువ లాభపడుతుందని ఆమె అంటున్నారు. పర్సనల్ బ్రాండింగ్ వల్ల మనదైన వ్యక్తిత్వం దూరం అవుతుందనీ, కొన్ని విషయాలకే పరిమితం అవుతామనీ, నిరంతరం ఆ బ్రాండ్కు అనుగుణంగా నిరూపించుకుంటూ ఉండాలనీ, ప్రతికూలత మొదలైతే అసలుకే మోసం వస్తుందనీ.. ఇలా రకరకాల విమర్శలే ఉన్నాయి. వీటిని పర్సనల్ బ్రాండింగ్ పరిమితులుగా భావించి జాగ్రత్తగా దాన్ని రూపొందించుకోవాలి! ఈ ప్రయత్నంలో అవరోధాలు ఉండవచ్చు, ఎవరో ఒకరు గేలి చేయవచ్చు, కొన్నిసార్లు మూకుమ్మడి దాడులూ ఎదురుకావచ్చు. అయినా వెనకడుగు వేయకండి. అంతిమంగా బ్రాండ్ బాజా మోగించండి!
పర్సనల్ బ్రాండింగ్ కోసం ఎందుకు ప్రయత్నించాలి? అనే ప్రశ్నకు చాలా జవాబులే కనిపిస్తాయి. కొన్ని మాత్రం దాని ఉపయోగాన్ని స్పష్టం చేస్తాయి….
› ఈ పోటీ ప్రపంచంలో మిగతా వారికంటే మనం ఎందుకని భిన్నం అని చెప్పగలిగేదే పర్సనల్ బ్రాండింగ్.
› పర్సనల్ బ్రాండింగ్ ఉన్నవారికి ఉద్యోగాలు వచ్చే అవకాశం, అందులోనూ కోరినంత జీతాన్ని డిమాండ్ చేసే అవకాశం ఎక్కువని మార్కెటింగ్ నిపుణులు చెబుతున్నారు.
› మన బలం ఏమిటి? నైపుణ్యం ఎందులో? అన్నదాన్ని బట్టే పర్సనల్ బ్రాండింగ్ రూపొందించుకుంటాం. దీంతో నమ్మకం పెరుగుతుందని కొన్ని విశ్లేషణలు చెబుతున్నాయి.
› మనకు తారసపడే ప్రతి వ్యక్తీ, సంస్థా అప్పటికప్పుడు అవకాశాన్ని ఇవ్వలేకపోయినా.. అవసరం అయినప్పుడు మనల్ని గుర్తు చేసుకునే అవకాశం మెరుగుపడుతుందట.
› మిమ్మల్ని జనం ఎలా గుర్తించాలని అనుకుంటున్నారు అనే ఆలోచన మీద దీన్ని నిర్మించుకుంటాం. దానివల్ల ఎదుటివారికే కాదు.. మనకు కూడా ఓ స్పష్టత ఏర్పడుతుంది.
మనకంటూ ఓ బ్రాండింగ్ అంటే.. లక్ష్యాన్ని ఛేదించే విల్లును ఎక్కుపెట్టడమే! ఈ క్రమంలో పొరపాట్లు జరిగితే కనుక అసలుకే మోసం రావచ్చు. అలా జరిగే తప్పులు కొన్ని..
మనకు ఇష్టమైన రంగానికి అనుగుణంగా పర్సనల్ బ్రాండింగ్ చేసుకోవాలనుకోవడం సహజమే! అయితే దానిమీద తగినంత అధ్యయనం కూడా చేయాలి. దాని గురించి చర్చించగలగాలి. ఎవరైనా అడిగితే.. మన అభిప్రాయాలను సమర్థించుకోగలగాలి.
› ఈ ప్రయాణంలో మనల్ని చాలామంది అనుసరిస్తారు. అది ఫేస్బుక్ ఫ్రెండ్స్ కావచ్చు, లింక్డ్ఇన్ అనుచరులు కావచ్చు! అలాగే మనమూ కొంతమందిని అనుసరిస్తాం. ఈ రెండూ బ్రాండింగ్ను ప్రభావితం చేసేవే. సంఖ్య ఎక్కువా తక్కువా అన్నది కాదు.. వాళ్ల అభిరుచులు కలుస్తున్నాయా? అన్నదే సవాలు.
› పర్సనల్ బ్రాండింగ్ ఎవర్ని ఆకర్షించడం కోసం? అన్న స్పష్టత లేకపోతే కష్టం. కార్పొరేట్ భాష ఒకలా ఉంటుంది; యువతరాన్ని ఆకట్టుకునే శైలి మరోలా ఉంటుంది; తోటి నిపుణుల ముందు ఉంచాల్సిన అంశాలు మరోలా ఉంటాయి. వీళ్లందరినీ ఒకేలా ఇంప్రెస్ చేయాలంటే మరో ప్రణాళిక తప్పదు.
› వైవిధ్యంగా ఉండాలి అంటే.. పక్కకు వచ్చి ప్రత్యేకంగా నిలబడాలి. కంఫర్ట్ జోన్ నుంచి బయటికి రావాలి. ఆన్లైన్ చర్చలకు సిద్ధపడాలి. మన నైపుణ్యాన్ని విశ్వాసంతో చెప్పగలగాలి. చురుకు లేకుండా గుంభనంగా ఉండిపోతే.. మంచీ, చెడూ ఏ అభిప్రాయమూ కలగదు.
› ఈ రంగంలో మనకు సలహాలు ఇచ్చేందుకు చాలామంది సిద్ధంగా ఉంటారు. మెంటార్స్, మేనేజ్మెంట్ గురువులు, వ్యక్తిత్వవికాస నిపుణులు, స్నేహితులు, సీనియర్లు…! వీళ్లందరి మాటలు వినడం తప్పేమీ కాదు. కానీ ఊరించే మార్గాలన్నిటినీ ఆచరించే ప్రయత్నం చేస్తే మాత్రం అయోమయం తప్పదు.
జీవితం ఓ నాటకరంగమని తాత్వికంగా అనుకుంటూ ఉంటాం. ఆ మాట నూరుశాతం నిజం అంటారు సమాజ శాస్త్రవేత్తలు. పర్సనల్ బ్రాండింగ్ అన్న మాట వినిపించక ముందే ఎర్వింగ్ గాఫ్మన్ అనే సైకాలజిస్ట్ 1956లో ఒక పుస్తకం రాశారు. The Presentation of Self in Everyday Life అనే ఆ పుస్తకంలో Self-presentation అనే సిద్ధాంతాన్ని ప్రతిపాదించారు. దీని ప్రకారం ప్రతి ఒక్కరూ కూడా.. తాము అవమానపడకుండా, అలాగే ఇతరుల మనసును నొప్పించకుండా మసలుకునే ప్రయత్నం చేస్తారని అంటారు. సమాజంలో ఎలాంటి పేరైతే సాధించాలనుకుంటామో.. అందుకు అనుగుణమైన పాత్రను పోషిస్తాం. ఇందుకోసం ఒక నాటకం మీద ఎలాగైతే వేదిక (స్టేజ్), తెర వెనుక (బ్యాక్ స్టేజ్) ఉంటాయో.. అలాగే అందరికీ కనిపించే జీవితాన్ని జాగ్రత్తగా మలుచుకుంటూ, మన అసలు స్వభావాన్ని ఆ నలుగురూ లేనప్పుడూ, చూడనప్పుడూ బయటపెడతాం. నాటకానికీ దీనికీ మధ్య ఉన్న ఒకే ఒక్క వ్యత్యాసం.. జీవితంలో పాత్రధారులమూ మనమే, ఇతరుల పాత్రలకు ప్రేక్షకులమూ మనమే! సమాజవేత్తలంతా ఈ సిద్ధాంతానికి ఫిదా అయిపోయారు. దీనిని సోషియాలజీ మీద 20వ శతాబ్దంలోనే అత్యుత్తమ గ్రంథంగా పేర్కొన్నారు. వ్యక్తి సమాజంలో ప్రవర్తించే తీరుమీద ఇదే మొదటి సిద్ధాంతమూ కాదు, చివరిదీ కాదు. 1902లోనే చార్లెస్ కూలే అనే సామాజికవేత్త ‘లుకింగ్ గ్లాస్ సెల్ఫ్’ అనే సిద్ధాంతాన్ని రూపొందించారు. ‘ఎదుటివారు ఏమనుకుంటారో అని గమనించుకుంటూ.. వాళ్ల ప్రతిస్పందనకు అనుగుణంగా మన స్వభావాన్ని మార్చుకుంటాం’ అంటారు కూలే. పర్సనల్ బ్రాండింగ్ మీద పట్టు సాధించడానికి ఇలాంటి పరిశీలనలు చాలా ఉపయోగపడతాయి.
మన ఫుట్ ప్రింట్స్ (అడుగుజాడల) ప్రభావం గురించి కొత్తగా చెప్పుకోనవసరం లేదు. కానీ ఈ తరం తెలుసుకోవాల్సిన ఫుట్ ప్రింట్స్ మరో రెండు ఉన్నాయి. ఒకటి- కార్బన్ ఫుట్ ప్రింట్, రెండు డిజిటల్ ఫుట్ ప్రింట్. మనం రోజువారీగా ఎన్నో వస్తువులు వాడతాం. వేర్వేరు రూపాల్లో ఇంధనాన్ని ఖర్చుచేస్తాం. డియోడరెంట్ నుంచి పురుగుమందుల వరకూ రకరకాల రసాయనాలు ప్రయోగిస్తాం. వీటి ఉత్పత్తి నుంచి వినియోగం వరకూ ఎంతో కర్బనం విడుదల అవుతుంది. ఇదే మన కార్బన్ ఫుట్ ప్రింట్. ఇక మనం ఆన్లైన్లో వదిలి వెళ్లే అడుగుజాడలే డిజిటల్ ఫుట్ ప్రింట్స్. మనకు తెలియకుండానే విడిచి వెళ్లే జాడలు పాసివ్ ఫుట్ ప్రింట్స్ కిందికి వస్తాయి. ఒక వెబ్సైట్ చూసినా, ఆన్లైన్ లావాదేవీ చేసినా.. మనకు తెలియకుండానే ఒక సాక్ష్యాన్ని విడిచి వెళ్తాం. తప్పు చేయనంత వరకూ వీటి గురించి భయపడాల్సిన పనిలేదు. ఇక తెలిసి తెలిసి వదిలే ఫుట్ ప్రింట్స్ వేరు. ఫేస్బుక్లో ఎవరిమీదో ద్వేషం వెళ్లగక్కడం, ట్విట్టర్లో లేనిపోని కామెంట్లు చేయడం, సభ్యతగా తోచని ఫొటోలు పెట్టడం, వివాదాస్పద పోస్టులు షేర్ చెయ్యడం.. అన్నీ కూడా యాక్టివ్ డిజిటల్ ఫుట్ ప్రింట్స్ పరిధిలోనివే. అందుకే ప్రముఖ మీడియా దిగ్గజం ద న్యూయార్కర్.. ‘నువ్వు చేసే ట్వీట్ నిన్ను ప్రతిబింబిస్తుంది (యూ ఆర్ వాట్ యూ ట్వీట్)’ అంటుంది. అందుకనే 93 శాతం కార్పొరేట్ కంపెనీలు ఇప్పుడు ఉద్యోగులను నియమించుకునే ముందు, వారి డిజిటల్ ఫుట్ ప్రింట్స్ను గమనిస్తున్నాయని ఓ నివేదిక చెబుతున్నది. మన డిజిటల్ ఫుట్ ప్రింట్స్ సానుకూలంగా ఉండాలంటే కొన్ని జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలి.
› ప్రైవసీ సెట్టింగ్స్ పట్ల అవగాహన పెంచుకోవాలి. ఇన్కాగ్నిటో మోడ్, వీపీఎన్, ప్రొఫైల్ లాక్ లాంటి చిన్నపాటి జాగ్రత్తలతో ఇది సాధ్యమే!
› చాలా వెబ్సైట్లు మన సమాచారాన్ని సేకరించేందుకు కుకీస్ వాడతాయి. చూస్తున్న ప్రతి వెబ్సైటుకూ మన కంప్యూటర్లో చొరబడే అనుమతి ఇవ్వకూడదు. ఒకవేళ ఇచ్చినా ఎప్పటికప్పుడు డిలీట్ చేస్తూ ఉండాలి.
› కొన్నిసార్లు, మరీ ముఖ్యంగా ఆన్లైన్లోకి ప్రవేశించిన కొత్తలో మొదలుపెట్టిన ఖాతాలు అలాగే ఉండిపోతాయి. ఎలాంటి అప్డేట్స్ లేక, నిస్తేజంగా కనిపిస్తాయి. వాటిని డిలీట్ చేసెయ్యడం మేలు.
› మనం పోస్ట్ చేసేది శాశ్వతంగా ఉండవచ్చు, ఎవరైనా చూడవచ్చు అనే ఆలోచనతోనే అడుగు ముందుకువేయాలి.
› సామాజిక మాధ్యమాలు మన అభిప్రాయాలను, ఇష్టాయిష్టాలను వ్యక్తం చేసే వేదికలు. నలుగురి మధ్య నిలబడి మాట్లాడేటప్పుడు ఎంత సంయమనంతో ఉంటామో.. అంతే విచక్షణతో ఇక్కడా మెలగాలి. మన వాల్ మీద పరోక్షమైన నిందలు, అక్కసు, ద్వేషం, ట్రోలింగ్ చేస్తున్నామంటే ఏదో ఒకరోజు దానికి బాధ్యులుగా ఉంటామని గుర్తుంచుకోవాలి.
…✍ కె.ఎల్.సూర్య
మార్కెట్లో దూసుకెళ్తున్న ఈ కొత్తరకం ఇన్నర్వేర్ బ్రాండ్ వెనుకున్న కథ తెలుసా !!