1. విస్తాపన/ పోడు వ్యవసాయం
2. జీవనాధార వ్యవసాయం
3. విస్తృత వ్యవసాయం
4. సాంద్ర వ్యవసాయం
5. తోట వ్యవసాయం
6. మిశ్రమ వ్యవసాయం
1. విస్తాపన/ పోడు వ్యవసాయం
2. జీవనాధార వ్యవసాయం
3. విస్తృత వ్యవసాయం
4. సాంద్ర వ్యవసాయం
5. తోట వ్యవసాయం
6. మిశ్రమ వ్యవసాయం
వ్యవసాయంతోపాటు అనుబంధ రంగాలను కూడా వృద్ధిలోకి తీసుకురావడానికి వివిధ రకాల విప్లవాలను వాటి పెంపకాలను ప్రవేశపెట్టారు. అవి..
1. తేనెటీగల పెంపకం- ఎపికల్చర్
2. పట్టు పురుగుల పెంపకం- సెరికల్చర్
3. చేపల పెంపకం- ఆక్వా కల్చర్ (పిసీ కల్చర్)
4. కూరగాయలు, మొక్కల పెంపకం- ఆర్బొరికల్చర్
5. ఉద్యానవన పంటల పెంపకం (పండ్లు, పూలు, కూరగాయలు)- హార్టి కల్చర్
6. పండ్లు, పండ్ల తోటల పెంపకం- పోమి కల్చర్
7. పూల పెంపకం- ఫ్లొరికల్చర్
8. ద్రాక్ష తోటల పెంపకం- విటి కల్చర్
ఆసియాలో ప్రధానంగా పండించే పంటలు ఆహార పంటలు
-వరి, గోధుమ, ఓట్స్, జొన్నలు, సజ్జలు, రాగుల వంటి చిరు ధాన్యాలు.
-భారతదేశం, చైనాలో వరి ప్రధాన పంట.
నగదు (వాణిజ్య) పంటలు
-పత్తి, జనుము, చెరుకు, పొగాకు, టీ, కాఫీ
ఆసియాలో ప్రధాన ఖనిజాలు
-ఖనిజాలన్నింటికి మాతృక మాగ్మా లేదా లావా
-భూమిలోపల సహజ సిద్ధంగా లభించే రాతి సమ్మేళనాలను ఖనిజ వనరులు అంటారు.
-భూమిలోపల నుంచి తవ్వి తీసే దాన్ని ఖనిజం అంటారు. నీరు కూడా ఒక ఖనిజమే.
-ఖనిజాలు పునరుత్పత్తి చేయలేని వనరులు.
ఖనిజాల వర్గీకరణ
-ఖనిజాలను ప్రధానంగా నాలుగు రకాలుగా వర్గీకరించవచ్చు. అవి..
-లోహ ఖనిజాలు: ఫెర్రస్ (ఇనుము, మాంగనీస్, కోబాల్ట్, నికెల్), నాన్ ఫెర్రస్ ఖనిజాలు (రాగి, సీసం, తగరం, జింక్, బాక్సైట్), విలువైన ఖనిజాలు (బంగారం, వెండి, ప్లాటినం, వజ్రాలు)
-అలోహ ఖనిజాలు: మైకా, సున్నపురాయి (లైమ్స్టోన్), ముగ్గురాయి (బెరైటీస్), ఆస్బెస్టాస్ (రాతినార), గ్రాఫైట్, గ్రానైట్
-ఇంధన ఖనిజాలు : బొగ్గు, పెట్రోలియం
-అణుఖనిజాలు: యురేనియం, థోరియం, జిర్కానియం, ఇల్మనైట్
లోహ ఖనిజాలు:ఎ. ఫెర్రస్ ఖనిజాలు
1. ఇనుము
-ప్రపంచంలో ఇనుము ఉత్పత్తిలో ఆస్ట్రేలియా మొదటి స్థానంలో ఉండగా, బ్రెజిల్ రెండో స్థానంలో ఉన్నది. -దేశంలో ఒడిశా, జార్ఖండ్లు మొదటి రెండు స్థానాల్లో ఉన్నాయి.
-రాష్ట్రంలో వరంగల్- మహబూబాబాద్, ఖమ్మం జిల్లాల్లో ఎక్కువగా ఉత్పత్తి అవుతున్నది.
-దేశంలో ఇనుము అధికంగా హెమటైట్ ముడిఖనిజం నుంచి లభిస్తుంది. తక్కువ మొత్తం మాగ్నటైట్ రూపంలో ఇనుప ఖనిజం లభిస్తుంది. ఇది నాణ్యమైన ముడి ఖనిజం.
-దేశంలో మొదటి ఇనుప గని సింగ్భమ్ (జార్ఖండ్), ఇనుప నిల్వలు అధికంగా ఉన్న రాష్ట్రం జార్ఖండ్.
-దేశంలో అతిపెద్ద ఇనుపగని బైలదిల్ల (ఛత్తీస్గఢ్). బైలదిల్ల అంటే ఎద్దుమూపురం అని అర్థం.
గమనిక: ఛత్తీస్గఢ్, ఒడిశా, ఆంధ్రప్రదేశ్ నుంచి ఇనుప ఖనిజం విశాఖ రేవు ద్వారా జపాన్, దక్షిణ కొరియాలకు ఎగుమతి అవుతుంది. గోవాలోని ఇనుపఖనిజం మర్మగోవా ఓడరేవు ద్వారా స్పాంజ్ ఐరన్ రూపంలో జపాన్కు ఎగుమతి అవుతుంది.
జీవనాధార వ్యవసాయం
-ఇది ఒక ప్రాంతంలో స్థిరంగా ఉండి చేసే వ్యవసాయం. ఇందులో రైతు కుటుంబం పూర్తిగా వ్యవసాయం పైనే ఆధారపడి ఉంటుంది. ఇందులో లాభం ఉండదు.
-ఈ వ్యవసాయంలో అవసరం కంటే ఎక్కువ మంది కూలీల లభ్యత ఉంటుంది.
-దీనివల్ల ప్రచ్ఛన్న నిరుద్యోగం ఏర్పడే అవకాశం ఉంటుంది.
-దేశంలో ఈ వ్యవసాయం రుతుపవనాల మీద ఆధారపడి ఉండటంతో దీన్ని రుతుపవనాలతో జూదం వంటిది అంటారు.
విస్తృత వ్యవసాయం
-కమతాల పరిమాణం ఎక్కువగా ఉండి, జనసాంద్రత తక్కువ ఉన్న చోట యంత్రాలను ఎక్కువగా ఉపయోగించి చేసే వ్యవసాయాన్ని విస్తృత/ ఆధునిక వ్యవసాయం అంటారు.
ఉదా: వరినాటు, వరికోత యంత్రాలను ఉపయోగించడం. డ్రోన్ల ద్వారా రసాయనాలు చల్లడం, బిందుసేద్యం, తుంపరసేద్యం మొదలైనవి.
-మధ్య ఆసియాలో విస్తృత వ్యవసాయం ఎక్కువగా అమల్లో ఉంది.