ఎర్ర, మధ్యధరా సముద్రాలను భౌతికంగా కలిపేది?

సివిల్స్‌ ప్రిలిమ్స్‌ ప్రశ్నపత్రం విశ్లేషణ

ఆగస్టు 2 తరువాయి…

• సివిల్స్‌ ప్రిలిమ్స్‌ ప్రశ్నపత్రం విశ్లేషణ
• జనరల్‌ స్టడీస్‌

26. కింది వారిలో ది ఇండియా వే, వై భారత్‌ మాటర్స్‌ పుస్తకాల రచయిత ఎవరు?
ఎ) భూపేందర్‌ యాదవ్‌
బి) నళిన్‌ మెహతా సి) శశి థరూర్‌
డి) సుబ్రహ్మణ్యం జై శంకర్‌
సమాధానం: డి
వివరణ:8 సుబ్రహ్మణ్యం జై శంకర్‌ ‘ది ఇండియా వే,వై భారత్‌ మేటర్స్‌’ పుస్తకాలనురచించారు.

ఇతర ఆప్షన్‌లు
భూపేందర్‌ యాదవ్‌: ది రైజ్‌ ఆఫ్‌ ది బీజేపీ: ది మేకింగ్‌ ఆఫ్‌ ది వరల్డ్స్‌ లార్జెస్ట్‌ పొలిటికల్‌ పార్టీ అనే పుస్తకానికి ప్రసిద్ధి చెందారు.
నళిన్‌ మెహతా: ది న్యూ బీజేపీ: మోదీ అండ్‌ ది మేకింగ్‌ ఆఫ్‌ ది వరల్డ్స్‌ లార్జెస్ట్‌ పొలిటికల్‌ పార్టీ అనే పుస్తకానికి పసిద్ధి చెందాడు.
శశి థరూర్‌: యాన్‌ ఎరా ఆఫ్‌ డార్క్‌నెస్‌, వై ఐ యామ్‌ ఎ హిందూ ది పారడాక్సికల్‌ ప్రైమ్‌ మినిస్టర్‌ వంటి పుస్తకాలకు
పసిద్ధి చెందాడు.

27. కింది జతలను పరిశీలించండి.దేశం వార్తల్లోకి రావడానికి కారణం
1. అర్జెంటీనా – అత్యంత దారుణ మైన ఆర్థిక సంక్షోభం
2. సూడాన్‌ – దేశ సాధారణ సైన్యం, పారామిలిటరీ దళాల మధ్య యుద్ధం
3. టర్కీ – నాటో సభ్యత్వాన్ని రద్దు చేసుకుంది
పైన ఇచ్చిన జతల్లో ఎన్ని సరిగా సరిపోలాయి?
ఎ) ఒక జత బి) రెండు జతలు
సి) మూడు జతలు డి) ఏదీ కాదు
సమాధానం: బి

వివరణ: అర్జెంటీనా – ప్రపంచంలోని అత్యధిక
ద్రవ్యోల్బణ రేట్లలో ఒకటి ఒక దశాబ్దానికి పైగా ఆర్థిక స్తబ్దత, పెరుగుతున్న పేదరికం తర్వాత అర్జెంటీనా మరోసారి ఆర్థిక పతనం అంచున కొట్టుమిట్టాడుతుంది. నిరంతర ఆర్థిక లోటు, దీర్ఘకాలిక ద్రవ్యోల్బణం అర్జెంటీనాలో దీర్ఘకాలిక సమస్యలు. అందువల్ల జత 1 సరిగా
సరిపోలింది.

సూడాన్‌ – 2023, ఏప్రిల్‌లో సూడాన్‌ రాజధాని ఖర్టూమ్‌లో ప్రత్యర్థి సాయుధ వర్గాల మధ్య పోరాటం జరిగింది. ఇది పూర్తిస్థాయి అంతర్యుద్ధానికి దారి తీస్తుందనే భయాలను పెంచింది. ఈ సంఘర్షణ ప్రధానంగా సూడానీస్‌ సాయుధ దళాల (ఐజువో) నాయకులు, ర్యాపిడ్‌ సపోర్ట్‌ ఫోర్సెస్‌ అని పిలిచే శక్తిమంతమైన పారామిలిటరీ సమూహం మధ్య ఆధిపత్య పోరాటం. సూడాన్‌ సైన్యం, పారామిలిటరీ దళాల మధ్య పోరాటం ప్రారంభమైనప్పటి నుంచి ఖార్టూమ్‌లో సుమారు 185 మంది మరణించారు. 1,800 మంది గాయపడ్డారు. ఈ వివాదం ఏప్రిల్‌, 2019 నాటిది. సూడాన్‌ సుదీర్ఘకాలం పనిచేసిన అధ్యక్షుడు ఒమర్‌ అల్‌-బషీర్‌ను దేశవ్యాప్త తిరుగుబాటుతరువాత మిలిటరీ జనరల్‌లు పడగొట్టారు. అందువల్ల జత 2 సరిగా సరిపోలింది.
టర్కీ: టర్కీ 1952 నుంచి నాటోలో సభ్య దేశంగా ఉంది. దాని వ్యూహాత్మక స్థానం, సైనిక సామర్థ్యాల కారణంగా కూటమిలో ముఖ్యమైన పాత్ర పోషిస్తుంది. వివిధ సమస్యలపై టర్కీ ఇతర నాటో సభ్యుల మధ్య ఉద్రిక్తతలు, విభేదాలు ఉన్నాయి. కానీ టర్కీ కూటమి నుంచి వైదొలగలేదు. అందువల్ల జత 3 సరిగా సరిపోలలేదు.

28. కింది ప్రకటనలను పరిశీలించండి.
స్టేట్‌మెంట్‌-: సుమెడ్‌ పైప్‌లైన్‌ అనేది పర్షియన్‌ గల్ఫ్‌, ఐరోపాకు సహజ వాయువు రవాణా కోసం ఒక వ్యూహాత్మక మార్గం.
స్టేట్‌మెంట్‌-॥: సుమెడ్‌ పైప్‌లైన్‌ ఎర్ర సముద్రాన్ని మధ్యధరా సముద్రంతో
కలుపుతుంది
పై స్టేట్‌మెంట్‌లకు సంబంధించి కింది వాటిలో సరైనది?
ఎ) స్టేట్‌మెంట్‌-, స్టేట్‌మెంట్‌-॥ రెండూ సరైనవి. స్టేట్‌మెంట్‌-॥ స్టేట్‌మెంట్‌-ని
వివరిస్తుంది
బి) స్టేట్‌మెంట్‌-, స్టేట్‌మెంట్‌-॥ రెండూ సరైనవి. కానీ స్టేట్‌మెంట్‌-॥ స్టేట్‌మెంట్‌-ని వివరించదు
సి) స్టేట్‌మెంట్‌- సరైనది, కానీ
స్టేట్‌మెంట్‌-॥ తప్పు
డి) స్టేట్‌మెంట్‌- తప్పు, కానీ
స్టేట్‌మెంట్‌-॥ సరైనది
సమాధానం: ఎ
వివరణ:
పకటన-: పర్షియన్‌ గల్ఫ్‌ నుంచి యూరప్‌కు చమురు రవాణా చేయడానికి సుమెడ్‌ (సూయెజ్‌-మెడిటేరినియన్‌) పైప్‌లైన్‌
కీలకమైన ప్రత్యామ్నాయ మార్గం.
ఇది సూయజ్‌ కాలువను దాటుతూ
వ్యూహాత్మక ప్రయోజనాన్ని అందిస్తుంది.
పకటన-॥: సుమెడ్‌ పైప్‌లైన్‌ ఈజిప్ట్‌లో ఉంది. ఎర్ర సముదాన్ని (పర్షియన్‌ గల్ఫ్‌ నుంచి ట్యాంకర్లు వచ్చే చోట) మధ్యధరా సముద్రాన్ని (ఐరోపాకు చమురు రవాణా చేయబడుతుంది) భౌతికంగా కలుపుతుంది.
కాబట్టి స్టేట్‌మెంట్‌-, స్టేట్‌మెంట్‌-॥ రెండూ సరైనవి, స్టేట్‌మెంట్‌-॥ స్టేట్‌మెంట్‌- ను వివరిస్తుంది. అందువల్ల ఆప్షన్‌ ఎ సరైన సమాధానం.

29. కింది స్టేట్‌మెంట్‌లను పరిశీలించండి.
1. ఎర్ర సముద్రం ఏ రూపంలోనైనా చాలా తక్కువ వర్షపాతాన్ని పొందుతుంది
2. నదుల నుంచి ఎర్ర సముద్రంలోకి నీరు ప్రవేశించదు పైన ఇచ్చిన స్టేట్‌మెంట్‌లలో ఏది
సరైనది/సరైనవి?
ఎ) 1 బి) 2 సి) 1, 2
డి) 1 లేదా 2 కాదు సమాధానం: సి
వివరణ:ప్రకటన 1: ఎర్ర సముద్రం ఏ రూపంలోనైనా చాలా తక్కువ వర్షపాతం పొందుతుంది.
ఈ ప్రకటన సరైనదే. ఎర్ర సముద్ర ప్రాంతం చాలా తక్కువ వర్షపాతం పొందుతుంది. సంవత్సరానికి సగటున 60 మి.మీ (2.36 అంగుళాలు) ఉంటుంది. చాలా వరకు చిన్న జల్లులు తరచుగా ఉరుములు, ధూళి తుఫానులతో సంభవిస్తాయి.
ప్రకటన 2: నదుల నుంచి ఎర్ర సముద్రంలోకి నీరు ప్రవేశించదు.
ఈ ప్రకటన కూడా సరైనదే. ఎర్ర సముద్రం చుట్టూ ఎడారి లేదా పాక్షిక ఎడారి ప్రాంతాలు ఉన్నాయి. నదుల నుంచి పెద్దగా మంచినీటి ప్రవాహం ఉండదు.

అదనపు సమాచారం
ప్రపంచంలో రెండో అతి పొడవైన పగడపు దిబ్బల వ్యవస్థకు నిలయమైన ఎర్ర సముద్రం, సౌదీ అరేబియా దేశానికి కీలకమైన వనరు. ఎర్ర సముద్రం డీశాలినైజేషన్‌ ద్వారా సౌదీ అరేబియా దేశానికి 90% తాగునీటిని అందిస్తుంది. ఇది ప్రపంచంలోని అత్యంత ఉప్పుగా ఉండే నీటి రాశుల్లో ఒకటి. ఇది పర్యాటకం, షిప్పింగ్‌, ఆక్వాకల్చర్‌, ఫిషింగ్‌ పరిశ్రమలకు మద్దతు ఇస్తూ ఆ దేశ జీడీపీ కి 10%-20% వాటాను అందిస్తుంది.

30. ఎన్విరాన్‌మెంటల్‌ ప్రొటెక్షన్‌ ఏజెన్సీ ప్రకారం కింది వాటిలో సల్ఫర్‌ డయాక్సైడ్‌ ఉద్గారాల అతిపెద్ద మూలం ఏది?
ఎ) శిలాజ ఇంధనాలను ఉపయోగించే లోకోమోటివ్‌లు
బి) శిలాజ ఇంధనాలను ఉపయోగించే ఓడలు
సి) ఖనిజాల నుంచి లోహాల వెలికితీత
డి) శిలాజ ఇంధనాలను ఉపయోగించే పవర్‌ ప్లాంట్లు సమాధానం: డి
వివరణ:
సల్ఫర్‌ డయాక్సైడ్‌ ఉద్గారాల అతిపెద్ద మూలాలు శిలాజ ఇంధనాల దహనం నుంచి వస్తాయి. ప్రధానంగా విద్యుత్‌ ప్లాంట్లలో అని ఈపీఏ పేర్కొంది. ఇతర ఆప్షన్లు కూడా, so2 ఉద్గారాలకు దోహదపడతాయి. అయితే అవి పవర్‌ ప్లాంట్ల వలె అంత ముఖ్యమైనవి కావు.

31. కింది ప్రకటనలను పరిశీలించండి.
స్టేట్‌మెంట్‌-: యునైటెడ్‌ స్టేట్స్‌ ఆఫ్‌ అమెరికా తన రుణంపై డీఫాల్ట్‌ అయినట్లయితే, యూఎస్‌ ట్రెజరీ బాండ్‌లను కలిగి ఉన్నవారు చెల్లింపును స్వీకరించడానికి వారి క్లెయిమ్‌లను ఉపయోగించలేరు.
స్టేట్‌మెంట్‌-॥: యూఎస్‌ఏ ప్రభుత్వ రుణం ఎటువంటి కఠినమైన ఆస్తుల ద్వారా మద్దతు ఇవ్వబడదు, కానీ ప్రభుత్వ విశ్వాసం ద్వారా మాత్రమే.
పై స్టేట్‌మెంట్‌లకు సంబంధించి కింది వాటిలో సరైైనది ఏది?
ఎ. స్టేట్‌మెంట్‌-, స్టేట్‌మెంట్‌-॥ రెండూ
సరైనవి. స్టేట్‌మెంట్‌-॥ స్టేట్‌మెంట్‌-ని వివరిస్తుంది
బి. స్టేట్‌మెంట్‌-, స్టేట్‌మెంట్‌-॥ రెండూ
సరైనవి, కానీ స్టేట్‌మెంట్‌-॥ స్టేట్‌మెంట్‌-ని
వివరించదు.
సి. స్టేట్‌మెంట్‌- సరైనది, అయితే స్టేట్‌మెంట్‌-॥ తప్పు
డి. స్టేట్‌మెంట్‌- తప్పు,కానీ స్టేట్‌మెంట్‌-॥
సరైనది సమాధానం: డి

వివరణ:
స్టేట్‌మెంట్‌- తప్పు: యూఎస్‌ తన రుణ బాధ్యతలపై డీఫాల్ట్‌ అయిన సందర్భంలో యూఎస్‌ ట్రెజరీ బాండ్‌లను కలిగి ఉన్నవారు (ప్రపంచ వ్యాప్తంగా సురక్షితమైన పెట్టుబడిదారులుగా పరిగణించబడతారు) చెల్లింపును స్వీకరించడానికి ఇప్పటికీ చట్టపరమైన క్లెయిమ్‌లను కలిగి ఉంటారు. రుణంపై డీఫాల్ట్‌ చేయడం ప్రపంచ ఆర్థిక మార్కెట్లు, యూఎస్‌ ట్రెజరీ సెక్యూరిటీల విశ్వసనీయతను తీవ్రంగా ప్రభావితం చేస్తుంది. ఇది యూఎస్‌ పభుత్వం తన రుణాలను చెల్లించాల్సిన చట్టపరమైన బాధ్యతను తొలగించదు.
స్టేట్‌మెంట్‌-॥ సరైనది: యూఎస్‌ ట్రెజరీ బాండ్‌లతో సహా యూఎస్‌ ప్రభుత్వ రుణం, బంగారం నిల్వల వంటి నిర్దిష్ట హార్డ్‌ ఆస్తులకు మద్దతు ఇవ్వదు. బదులుగా యూఎస్‌ ట్రెజరీ సెక్యూరిటీల విలువ, తిరిగి చెల్లింపు యూఎస్‌ ప్రభుత్వ పూర్తి విశ్వాసం, క్రెడిట్‌ ద్వారా మద్దతునిస్తుంది. దీని అర్థం యూఎస్‌ ప్రభుత్వం దాని ఆర్థిక బాధ్యతలను గౌరవిస్తుందని పెట్టుబడిదారులు విశ్వసిస్తున్నారు.

32. కింది ప్రకటనలను పరిశీలించండి.
స్టేట్‌మెంట్‌-: సిండికేటెడ్‌ లెండింగ్‌
బహుళ రుణ దాతల్లో రుణ గ్రహీత డీఫాల్ట్‌ ప్రమాదాన్ని వ్యాప్తి చేస్తుంది.
స్టేట్‌మెంట్‌ ॥: సిండికేటెడ్‌ లోన్‌ స్థిర మొత్తం/మొత్తం ఫండ్స్‌ కావచ్చు, కానీ క్రెడిట్‌ లైన్‌ కాకూడదు.
పై స్టేట్‌మెంట్‌లకు సంబంధించి కింది వాటిలో సరైనది?
ఎ) స్టేట్‌మెంట్‌-, స్టేట్‌మెంట్‌-॥
రెండూ సరైనవి, స్టేట్‌మెంట్‌-॥
స్టేట్‌మెంట్‌-ని వివరిస్తుంది
బి) స్టేట్‌మెంట్‌-, స్టేట్‌మెంట్‌-॥ రెండూ
సరైనవి, కానీ స్టేట్‌మెంట్‌-॥ స్టేట్‌మెంట్‌-ని వివరించదు
సి) స్టేట్‌మెంట్‌- సరైనది, స్టేట్‌మెంట్‌ ॥ తప్పు
డి) స్టేట్‌మెంట్‌ తప్పు, స్టేట్‌మెంట్‌ ॥
సరైనది
సమాధానం: సి
వివరణ:
సిండికేట్‌ రుణాలు ఒకే రుణ గ్రహీతకు పెద్ద మొత్తంలో డబ్బును రుణదాతలు ఇవ్వడానికి అనుమతించే మార్గంగా ప్రారంభించారు. ఇందులో ఉన్న మొత్తాలు ఒకే రుణ దాత క్రెడిట్‌ అవసరం కంటే చాలా ఎక్కువ.
ఇన్వెస్ట్‌మెంట్‌- గ్రేడ్‌ సిండికేటెడ్‌ లోన్‌ అనేది సాధారణంగా బహుళ రుణదాత లావాదేవీ, ఇక్కడ రుణ దాతలు (సాధారణంగా బ్యాంకు లు) సాధారణ పత్రం (లేదా పత్రాల సెట్‌లు) ద్వారా నిర్వహించే సాధారణ నిబంధనలు,షరతులపై రుణాన్ని అందించడానికి రుణ గ్రహీతతో ఒప్పందం చేసుకుంటారు.
ఒక పెద్ద రుణ గ్రహీతకు క్రెడిట్‌ అందించడానికి కలిసి పనిచేసే రుణ దాతల సమూహం ద్వారా సిండికేట్‌ రుణం అందించబడుతుంది. రుణ గ్రహీత సంస్థ కావచ్చు, వ్యక్తిగత ప్రాజెక్ట్‌ కావచ్చు లేదా ప్రభుత్వం కావచ్చు.
సిండికేట్‌లోని ప్రతి రుణ దాత రుణం మొత్తంలో కొంత భాగాన్ని అందజేస్తారు. రుణ ప్రమాదంలో వారందరూ భాగస్వామ్యం అవుతారు. కాబట్టి స్టేట్‌మెంట్‌ 1 సరైనది.
క్రెడిట్‌ లైన్‌ అంటే ఏమిటి?
క్రెడిట్‌ లైన్‌ అనేది ఒక వ్యక్తి లేదా కంపెనీ ఒక నిర్దిష్ట కాలంలో ఒకటి లేదా అంతకంటే ఎక్కువ ఆర్థిక సంస్థల నుంచి రుణం తీసుకోవడానికి అనుమతించిన మొత్తం.
సిండికేటెడ్‌ లోన్‌లు నిర్దిష్ట కాలానికి నిర్ణీత మొత్తం లేదా క్రెడిట్‌ లైన్‌ కావచ్చు. కాబట్టి స్టేట్‌మెంట్‌ 2 తప్పు.
33. డిజిటల్‌ రూపాయికి సంబంధించి కింది స్టేట్‌మెంట్‌లను పరిశీలించండి.
1. ఇది రిజర్వ్‌ బ్యాంక్‌ ఆఫ్‌ ఇండియా (ఆర్బీఐ) దాని ద్రవ్య విధానానికి అను గుణంగా జారీ చేసిన సార్వభౌమ కరెన్సీ.
2. ఇది ఆర్బీఐ బ్యాలెన్స్‌ షీట్‌లో బాధ్యతగా కనిపిస్తుంది
3. ఇది దాని రూపకల్పన ద్వారా ద్రవ్యోల్బణానికి వ్యతిరేకంగా బీమా చేయబడింది
4. ఇది వాణిజ్య బ్యాంకు డబ్బు, నగదుకు వ్యతిరేకంగా ఉచితంగా మార్చబడుతుంది
పైన ఇచ్చిన స్టేట్‌మెంట్‌లలో సరైనది?
ఎ) 1, 2 బి) 1, 3
సి) 2, 4 డి) 1, 2, 4
సమాధానం: డి
వివరణ:
డిజిటల్‌ రూపాయి
డిజిటల్‌ కరెన్సీ ఎలక్ట్రానిక్‌ రూపంలో అందుబాటులో ఉన్న ఏదైనా కరెన్సీని సూచిస్తుంది. డిజిటల్‌ రూపాయి అనేది వర్చువల్‌ డబ్బు. భౌతిక డబ్బు వలె అదే ప్రయోజనాన్ని అందిస్తుంది.
డిజిటల్‌ రూపాయి అనేది కేంద్రీకృత డిజిటల్‌ కరెన్సీ. ఇది సంప్రదాయ
కరెన్సీలతో అనుబంధించిన స్థిరత్వం, నమ్మకాన్ని కాపాడుతూ ఆర్బీఐతో నేరుగా నియంత్రించబడుతుంది.
డిజిటల్‌ టోకెన్‌ రూపంలో డిజిటల్‌ కరెన్సీ చట్టపరమైన టెండర్‌ను సూచిస్తుంది.
ప్రకటన-1 సరైనది: డిజిటల్‌ రూపాయి భారతదేశ జాతీయ కరెన్సీ డిజిటల్‌ వెర్షన్‌. ఇది నేరుగా ఆర్బీఐ ద్వారా జారీ చేయబడుతుంది. ఇది ఆర్బీఐ ద్రవ్య విధాన లక్ష్యాల ఫ్రేమ్‌వర్క్‌లో పని చేస్తుంది.
ప్రకటన-2 సరైనది: ఇది ఆర్బీఐ బ్యాలెన్స్‌ షీట్‌లో బాధ్యతగా కనిపిస్తుంది. ప్రస్తుతం కాగితం కరెన్సీ, నాణేలు జారీ చేసిన అదే డీనామినేషన్లలో ఇది జారీచేయబడుతుంది.

ప్రకటన-3 తప్పు: డిజిటల్‌ రూపాయి ద్రవ్యోల్బణానికి వ్యతిరేకంగా అంతర్గతంగా బీమా చేయబడదు. దాని విలువ భౌతిక కరెన్సీ లాగా దవ్యోల్బణం ద్వారా క్షీణించవచ్చు. భారతీయ రిజర్వ్‌ బ్యాంక్‌ డిజిటల్‌ రూపాయి తప్పనిసరిగా భౌతిక రూపాయితో సమానంగా ఉంటుందని, డిజిటల్‌ రూపంలో మాత్రమే 1:1 నిష్పత్తిలో మార్పిడి చేసుకోవచ్చని పేర్కొంది. రూపాయితో సహా భౌతిక కరెన్సీ కూడా ద్రవ్యోల్బణానికి గురవుతుంది. వస్తువులు, సేవల ధరలు పెరిగే కొద్దీ రూపాయి (భౌతిక లేదా డిజిటల్‌)కొనుగోలు శక్తి తగ్గుతుంది.
ప్రకటన-4 సరైనది: ఇది వాణిజ్య బ్యాంకు డబ్బు, నగదుకు వ్యతిరేకంగా ఉచితంగా మార్చబడుతుంది. నగదు విషయంలో వలె ఇది ఎటువంటి వడ్డీని పొందదు. బ్యాంకుల్లో డిపాజిట్ల వంటి ఇతర రకాల డబ్బుకు మార్చబడుతుంది.