కలో.. నిజమో.. తేల్చుకోలేని భ్రాంతిలో భర్త, పిల్లలు, మిగతా కుటుంబ సభ్యులంతా ఆశ్చర్యపోతున్నారు. కోపమంటే ఏమిటో తెలియని ప్రసన్నవదనంలో ప్రకంపనలు.. అనునయంగా, మృదు మధురంగా మాట్లాడే కంఠంలో కల్లోల కెరటాల ఘోష! ఆవేశపు ఆనవాళ్లు ఆవగింజంతైనా అగుపించని మనిషిలో కట్టలు తెంచుకుంటున్న ఆగ్రహం. లోలోన మసిలీమసిలీ ఒక్కసారిగా బద్దలైన అగ్ని పర్వతంలోంచి ఉప్పొంగిన లావాలా ఎన్నేళ్లుగానో అణచిపెట్టుకున్న ఆలోచనల సునామీ సుడిగుండపు తాకిడికి.. వాళ్లంతా కొంతసేపు స్థాణువులై పోయారు.
భర్త, ఇద్దరు పిల్లలు ఒకవైపు.. తానొక్కతే మరోవైపు ఉండి, వాళ్లు లేవనెత్తుతున్న ప్రతి ప్రశ్నకూ దీటైన సమాధానం చెప్పడమే కాకుండా.. భార్యగా, తల్లిగా, స్త్రీగా తాను పోషించిన భిన్న పాత్రల్లో తనకు దక్కిన గౌరవం, దొరికిన స్వేచ్ఛ, పొందిన తృప్తి గురించి తన ముప్పై ఏళ్ల సంసార జీవితం గడిచిన తరువాత, అందులోని డొల్లతనాన్ని సుమతి వెల్లడిస్తుంటే.. ఒకింత న్యూనత భావనలో పడిపోయారు భర్త, ఇద్దరు పిల్లలు.
ఈ ఉత్కంఠకంతటికీ కారణం.. తన కూతురు శైలూ పెళ్లి విషయం. రాష్ట్రంలోనే అతిపెద్ద పారిశ్రామికవేత్త సురేంద్ర కొడుకుతో కూతురు శైలు పెళ్లి ఖాయం చేద్దామని సుమతి భర్త మనోహర్ ఇంట్లో ప్రతిపాదించినప్పుడు.. తను ప్రేమించి పెళ్లి చేసుకుందామని అనుకున్న అబ్బాయి గురించి చెప్పింది శైలు. దానితో మొదలైంది ఇంట్లో యుద్ధం.
తన బిజినెస్ పార్ట్నర్ అయిన సురేంద్ర తనలాగే కోట్లకు అధిపతి. తన మనసులోని మాట చెప్పినప్పుడు సురేంద్ర అంగీకరించడంతో ఎంతో ఉప్పొంగిపోయాడు మనోహర్. తన బిడ్డకు దక్కబోతున్న గొప్ప అదృష్టంగా భావించాడు. కానీ, ఇప్పుడు తన కూతురు ఒక ఫ్రీలాన్స్ జర్నలిస్ట్ను ప్రేమించి పెళ్లి చేసుకుంటానని చెప్పడంతో ఇంట్లో ఉద్రిక్త వాతావరణం నెలకొంది. భర్త, కొడుకులు.. శైలు నిర్ణయాన్ని తీవ్రంగా వ్యతిరేకిస్తున్నపుడు, కూతురికి రక్షణ గోడగా నిలవాలనుకుంది సుమతి. అందుకు బిడ్డపై తనకున్న ప్రేమ ఒక్కటే కారణం కాదు. తన జీవితంలో స్త్రీ అనుభవించిన మానసిక సంఘర్షణ కూడా ఓ కారణమే.
“ఇంత ఆస్తి, అంతస్తు, సొసైటీలో మనకున్న పేరు ప్రతిష్ఠలు ఏమీ నీకు సంతృప్తినివ్వలేకపోగా, నీలో అనేక అసంతృప్తులు దాగి ఉన్నాయంటున్నావంటే దీన్ని ఎట్లా అర్థం చేసుకోవాలో తెలియడం లేదు సుమతీ!”.
“మీకే కాదు, చాలామంది మగవాళ్లకు అర్థం కాదండీ! ఎందుకంటే, మీరు మీ కళ్లతో మమ్మల్ని చూస్తూ, మీ మనసుతోనే అంచనా వేస్తారు. మీ అవగాహనా చట్రంలోంచే నిర్ధారణలు చేసి నిర్ణయాలు
తీసుకుంటారు. మా గుండెపై చెవిపెట్టి, మా హృదయ స్పందనలు అర్థం చేసుకునే స్నేహతత్వం ఎంతమంది మగవాళ్లకు ఉంటుందండీ?”.
“అదేంటమ్మా అట్లా అంటావు? నాన్నగారు నీకేం తక్కువ చేశారని.. ఎన్నడూ నిన్ను అగౌరవ పరిచినట్లుగానీ, తక్కువ చేసినట్లు గానీ, నేనైతే చూడ లేదమ్మా”..
పెద్దవాడు ముగించగానే, చిన్నవాడు అందుకొని..
“ఎన్ని కంఫర్ట్స్ ఉన్నాయమ్మా. నువ్వు ఏది కావాలంటే అది పొందే అవకాశముంది. పెద్ద బిజినెస్మ్యాన్ భార్యగా నీకుండే గౌరవ మర్యాదలు నీకున్నాయి. అయినా ఎన్నడూ లేని ఇంత అసంతృప్తి ఇప్పుడెందుకమ్మా?”.
“నిజమేరా! అన్నీ ఎక్కువగానే ఉన్నట్లనిపిస్తుంది. దేనికీ లోటు లేనట్లే ఉంటుంది. నిర్ధారించేది మీరు కదా! మీరూ ఆ తాను ముక్కలే కదా! నాన్నగారిని రోల్మోడల్గా తీసుకొని, యువ పారిశ్రామికవేత్తలుగా ఎదుగుతున్న సంపద పుష్పాలే కదా! పావురానికి పంజరానికి మధ్యనుండే పెనుగులాటను పసిగట్టే దృష్టి మీకెక్కడిదిరా! అగౌరవ పరచకపోవడమే మమ్మల్ని గౌరవించినట్లు కాదు. మా అభిప్రాయాల్ని గౌరవించినప్పుడే మమ్మల్ని గౌరవించినట్లు. ఒక తల్లిగా, నా బిడ్డ తీసుకున్న నిర్ణయాన్ని స్పష్టమైన అవగాహనతోనే సమర్థిస్తున్నాను. ఒక స్త్రీగా సరైన సహానుభూతితోనే ఆమె ఆలోచనను స్వాగతిస్తున్నాను”.
“నాకు మాత్రం నా కూతురు జీవితం బాగుండాలని ఉండదా సుమతీ! ఆమె భవిష్యత్తు గురించి, నాకు మించి ఎవరు ఆలోచిస్తారు? సురేంద్ర కుటుంబం మన సంబంధాన్ని ఒప్పుకోవడమే అదృష్టంగా నేను భావిస్తుంటే, తల్లీ-బిడ్డలు మీరిద్దరూ అసాధారణమైన వాదన చేస్తున్నారు. కోటీశ్వరుల సంబంధాన్ని కాదని, ఒక సాధారణ కుటుంబంలోకి వెళ్లి మన కూతురు ఏం బావుకుంటుందో, సమర్థిస్తున్న నువ్వు సరైన కారణాలను చూపగలవా?”.
“కోట్ల సంపదతో కోర్కెలన్నీ తీరుతాయన్న భ్రమలో మీరున్నారండీ! నిజానికి సంపదలు ఎన్ని రకాల సర్దుబాట్లను జీవితంలోకి మోసుకొస్తాయన్న నాణానికి రెండోవైపున్న కోణాన్ని మీరు గమనించలేరు. బాల్యం నుంచీ కన్న కలలు బంగారు పంజరంలో శిథిలమవుతాయి. మాకు తెలియకుండానే మా చుట్టూ అతిమర్యాదల అడ్డుగోడలు మొలుచుకొస్తాయి. క్రమక్రమంగా, వ్యవస్థీకృతమైన ఈ రంగుల ప్రపంచంలో మేము వివర్ణమై పోతుంటాం”.
“చెల్లెలికి సపోర్ట్ చేయాలన్న ఒకే ఒక అభి ప్రాయంతో వాస్తవానికి అతీతంగా వాదిస్తున్నావు. కోటీశ్వరుడైన నాన్నను చేసుకొని, నువ్వేం కోల్పోయావో చెప్పగలవా అమ్మా” అన్న పెద్దకొడుకు మాటలకు.. వ్యంగ్యమైన నవ్వొకటి నవ్వింది సుమతి.
“నేను కోల్పోయినవి చాలానే ఉన్నాయి కాబట్టే, నా కూతురు జీవితంలో పదిలపర్చుకోవాల్సిన కొన్ని మధురమైన అనుభూతులు చెదిరిపోవద్దని కోరుకుంటున్నా. నేను ఎంఏ సోషియాలజీ చేసింది సమాజాన్ని అధ్యయనం చేయాలన్న తీవ్రమైన కోరికతో. పీహెచ్డీ చేయాలన్న నా ఆశలు పెళ్లితోనే ఆవిరయ్యాయి. ముప్పై ఏళ్ల క్రితం అప్పుడప్పుడే బిజినెస్లో నిలదొక్కుకుంటున్న మీ నాన్న నా ఉన్నత చదువును చూసి ఉత్సాహపడే నన్ను పెళ్లి చేసుకోవడానికి ముందుకొచ్చారు. మా స్థాయికి మించి ఎంతో పైస్థాయిలో ఉన్న సంబంధం రాగానే, రీసెర్చ్ వైపు వెళ్లాలన్న నా కోరికను తుంచేసి, పెళ్లిపీటల మీదికి ఎక్కించారు మా నాన్న. పెళ్లయ్యాక మీ నాన్న క్రమక్రమంగా అందనంత ఎత్తుకు ఎదిగారు. సమాజ సంబంధాలను అధ్యయనం చేయాలన్న కోరిక గానీ, బోధనా రంగంలోకి వచ్చి, భావితరాన్ని తయారు చేయాలన్న ఆకాంక్ష గానీ, అథఃపాతాళానికి చేరుకున్నాయి. వ్యాపారం విస్తరిస్తున్న కొద్దీ, ఆయన ప్రాథమ్యాలను పట్టించుకోవడానికే నా సమయమంతా వెచ్చించడమనేది.. నాకు తెలియకుండానే చాప కింద నీరులా జరిగిపోయింది. మంచులా నా కల శాశ్వతంగా కరిగిపోయింది. ఎన్నిసార్లు అనుకున్నానో.. మన ఇంటి పనీ, వంట పనీ చేస్తున్న నౌకర్లకూ, నాకూ ఏమిటి తేడా అని. చదువుకున్న నేనూ, చదువుకోని వాళ్లూ.. అందరం ఈ నాలుగు గోడల మధ్యన పనుల కోసమే పరిమితమైన వాళ్లమని”.
“నీ ఇంట్లో నీకు స్వేచ్ఛ లేదని, నీ సంపద నీకు ప్రతిబంధకమని ఎట్లా అనుకుంటావమ్మా” అన్న చిన్న కొడుకు మాటలకు చిరాగ్గా చూసింది.
“ఇల్లంటే ఇన్నేసి రూములుండి, ఇన్ని అలంకారాలు – సౌకర్యాలతో ఇంద్రభవనంలా ఉంచుకోవడం కేవలం సోషల్ స్టేటస్ కోసమే. కడుపునకు కావలసిన ఆరోగ్యకరమైన ఫుడ్డు, అలసిన దేహాన్ని నిద్ర పుచ్చడానికి ఒక బెడ్డు, ఇంతకన్నా మించి కోట్ల రూపాయల విలువ చేసే ఈ ఇంటిలో ఏం వాడుకుంటామురా.. ఇక స్వేచ్ఛ అంటే ఎవరికి వాళ్లు నిర్వచించుకొనేది. పుట్టినిల్లంటే ఆడపిల్లకు అత్యంత అపురూపమైనది. ఇక్కడి సౌకర్యాలు, మధ్యతరగతి వాళ్లయిన మా పుట్టింట్లో లేవన్న మిషతో అక్కడికి వెళ్లడమే బంద్ అయిపోయింది. మా పుట్టింటి సంబంధాల వాళ్లిండ్లకు మనం పోము.. మన స్థితికి జంకి వాళ్లూ ఇక్కడికి రారు. ఆ సంబంధాలన్నీ దాదాపు కట్. ఎక్కడ నా స్వేచ్ఛ నాకు దొరికినట్లు”.
“ముప్పై ఏళ్ల సంసార జీవితంలో నీకు అన్నీ ఎక్కువే ఇచ్చానని ఇన్నాళ్లూ గర్వంగా ఫీల్ అయ్యేవాణ్ని సుమతీ! ఈ సంపద, బడా పారిశ్రామికవేత్త మనోహర్ భార్యగా నీకున్న గౌరవం, ముఖ్యంగా ఇలైట్ గ్రూపుల్లో నీపట్ల చూపే ఆదరణ అన్నీ.. నీ హోదాను పెంచేవి, నిన్ను సంతృప్తిగా ఉంచేవే అనుకున్నాను. కానీ, ఒక్కసారి నేను గర్వంగా ఫీల్ అయ్యే అంశాలను, నువ్వు పనికి రానివన్నంత తేలికగా తీసిపారేశావు.. దీనిని ఎలా చూడాలో తెలియడం లేదు”.
“ధనవంతుల ఇండ్లలో అందరూ అసంతృప్తులతోనే జీవిస్తారని నేను సాధారణీకరించి చెప్పడం లేదండీ! వ్యక్తుల మనస్తత్వాలు, ప్రాథమ్యాలపై ఆధారపడి మనుగడ ప్రకటితమవుతుంది! మీరన్నట్లు నాకు దక్కిన ప్రతి గౌరవమూ, మీ భార్యగా పొందుతున్నదే. నా స్వీయ అస్తిత్వాన్ని కోల్పోయి మీ నీడగానే గుర్తింపు పొందుతున్నాను. విద్యార్థిగా ఉన్నపుడు స్కూల్ టాపర్గా ఉండి, టీచర్లతో అభినందనలు అందుకున్న ప్రతిసారీ, జీవితంలో నాకంటూ ఒక గుర్తింపును పొందాలని బలంగా అనుకొనేదాన్ని. అది కాలేజీ దాటి, యూనివర్సిటీ కొచ్చేసరికి మరింత బలంగా నాటుకుపోయింది. యూనివర్సిటీ కేంద్రంగా జరిగే అనేక ఉద్యమాలు, ప్రముఖుల ప్రసంగాలు నన్ను ఎంతో ఉద్వేగ పరిచేవి. స్త్రీలు, అణగారిన వర్గాల పట్ల జరుగుతున్న అన్యాయాలు, సమాజంలో పేరుకుపోయిన అంతరాలకు కారణాలను అన్వేషించి పరిష్కార మార్గాలు కనుగొనాలని స్థిరంగా అనుకునేదాన్ని. కానీ, పీజీ అయిపోగానే పీహెచ్డీ చేయాలన్న నా కోరికల వెలుగును, పెళ్లి అనే మేఘం కమ్మేసింది. నా చదువు, అందాన్ని చూసి కాణీ కట్నం లేకుండా చేసుకుంటానన్న మీ ప్రతిపాదన మా నాన్నపై తీవ్ర ప్రభావాన్ని చూపింది. ‘నాకిప్పుడే పెళ్లి వద్దు. ఇంకా చదువుకుంటా!’ అన్న నా వాదన వేదనగానే మిగిలిపోయింది. ఏడాది తిరిగేలోపు పెద్దవాడు, మరో రెండేళ్లలో మరో ఇద్దరు పిల్లలు. ఊపిరి సలుపని ఒత్తిడే మిగిలింది”.
“పెళ్లి తరువాతనైనా నీ మనసులో కోరిక చెప్పి ఉండవచ్చు కదా సుమతీ!”.
“పెళ్లి తరువాత నా ప్రయారిటీస్ అన్నీ.. మీరు, మీ అవసరాలు, పిల్లలు.. వారి పెంపకాల చుట్టే తిరిగాయి. విద్యార్థి నుంచి ఇల్లాలిగా మారిన తరువాత నాకంటూ మిగిలిన చిన్నచిన్న కోరికలు కూడా ఆవిరైపోయాయి. మీకు నా మీద అవ్యాజమైన ప్రేమ ఉంది. ఆ ప్రేమ సంపద రూపంలో, కంఫర్ట్స్ రూపంలో మీ మనసుకు కనిపిస్తుంది. మీ మగవాళ్లకు విశాలమైన ప్రపంచం ఉంటుంది. మా ఆడవాళ్లకు భర్త, పిల్లలు, ఇల్లే లోకంగా మారిపోతుంది. కొత్తకొత్త స్నేహాలు, విస్తృతమైన సంబంధాలతో మీ ప్రపంచం విస్తరిస్తూనే ఉంటుంది. సమాజ సంబంధాలకు దూరమై, సంసార బంధాల్లో బందీ అయ్యి క్రమక్రమంగా ఏకాంత వాసంలోకి వెళ్లిపోతాం మేం. ఇదంతా ఏదో కుట్రగానో, పథకం ప్రకారమో జరుగడమంటూ ఉండదండీ! ప్రకృతి నిర్దేశించిన పునరుత్పాదక బాధ్యత అనివార్యమైనదే అయినా, కుటుంబ వ్యవస్థ నిర్మాణం చేసిన ఇల్లాలి పాత్రే మా రెక్కలు కత్తిరించి ఎగిరే స్వేచ్ఛను హరిస్తుంది. నా కూతురు మళ్లీ ఇదే సంపద సాలెగూటిలో చిక్కి గిలగిలలాడే కంటే, తను కోరుకున్న వ్యక్తితో, కోరుకున్న జీవితాన్ని దక్కించుకుంటే నేనెంతగానో సంతోషిస్తాను”.
“ఎప్పుడో కానీ నోరు విప్పని అమ్మ, అప్పుడప్పుడు నా దగ్గరే తన మనసు విప్పి మాట్లాడేది నాన్నా! మీ అందరి ముందూ మౌనమునిలా ఉన్న అమ్మ ఎదలో ఎన్ని ఎండిన చెలిమెలున్నాయో తెలిసిన తరువాత, అమ్మ మనసుకు కావాలనే దగ్గరైన కొద్దీ స్త్రీగా నాలో అస్తిత్వ చైతన్యం మేల్కొంది. అదే మన ఇంటికి వచ్చిన ఇద్దరు వదినలూ సంపన్న కుటుంబాల నుంచి వచ్చి, అదే సంపదకు కేంద్రమైన మన ఇంటి వాతావరణంలో హాయిగా, ఒకింత గర్వంగా జీవిస్తున్నారు. మధ్యతరగతి కుటుంబంలోంచి వచ్చినందుకే కాబోలు, అమ్మకు ఆ జీవితాల్లోని కలలు, కాంక్షలు, సొంత కాళ్లపై ఎదిగి జీవితాన్ని గెలుచుకోవాలన్న ఆర్తి అధికంగా ఉండిందేమో!”.
“నువ్వూ ఈ సంపన్న కుటుంబంలోనే పుట్టి పెరిగావు కదమ్మా! ఈ జీవితాన్ని కాదని, సాధారణ జీవితాన్నే కోరుకుంటున్నావా? వాస్తవాలు వేరుగా ఉంటాయి. అనుభవంలోకి వస్తే గానీ అవగతం కావు తల్లీ! నీ ముందుకు వచ్చిన విలాసవంతమైన జీవితాన్ని కాదని, ఒడుదొడుకుల జీవితాన్నే స్వాగతిస్తావా?”.
“విలాసాలు విశ్వాసాలకు విఘాతంగా మారుతాయని అమ్మ నుంచే నేర్చుకున్నాను నాన్నా! ఇక మీరు ఒడుదొడుకులు అనుకుంటున్నారు. నేను జీవితాన్ని గెలుచుకోవడంలో ఉన్న ఆనందాన్ని.. అదీనూ, నిత్య నూతన అనుభవాల సమాహారమైన, అనుభూతుల సారమైన జీవితాన్ని జీవించాలన్న స్పష్టమైన అవగాహనతోనే ఈ నిర్ణయం తీసుకున్నాను. అందుకు మీ ఆశీర్వాదం కావాలి నాన్నా!”.
ఇప్పుడు మనోహర్కు వాదించడానికి ఏ కారణాలూ కనిపించడం లేదు. అనుమానించడానికి ఏ సంశయాలూ లేవు. ఉరుములు, మెరుపులతో అల్లకల్లోలమైన ఆకాశం నిర్మలంగా మారినట్లు, అనేక సంఘర్షణలతో సతమతమైన మనోహర్ మనసు తేలికపడగా, రెండు చేతులూ చాచి సుమతినీ, శైలునూ చెరోవైపు పొదివి పట్టుకున్నాడు.
గాజోజు నాగభూషణం
గాజోజు నాగభూషణం వృత్తిరీత్యా ఉపాధ్యాయుడు. ప్రవృత్తిరీత్యా కవి, రచయిత, గాయకుడు కూడా! ‘మట్టి సరిగమలు’, ‘ప్రాణ దీపం’ కవిత్వ సంకలనాలను వెలువరించారు. తెలంగాణ ఉద్యమ గేయాలు రాసి, స్వయంగా పాడి.. ‘నెత్తుటి గాయాలు’ పేరుతో సీడీలుగా తీసుకొచ్చారు. ఇప్పటివరకు పది కథలు రాశారు. తీర్పు, అస్తిత్వం కథలు ‘ముల్కనూరు ప్రజా గ్రంథాలయం – నమస్తే తెలంగాణ’ కథల పోటీల్లో బహుమతులు గెలుచుకున్నాయి. మరో కథ ‘తెల్సా కథల పోటీ’లో బహుమతి అందుకున్నది. మరికొన్ని కథలు ప్రముఖ పత్రికల్లో ప్రచురితమయ్యాయి. ‘ప్రాణ దీపం’ పుస్తకానికి రెండు రాష్ట్రస్థాయి పురస్కారాలు దక్కాయి. అలిశెట్టి ప్రభాకర్ సాహిత్య పురస్కారంతోపాటు ఇతర పురస్కారాలను అందుకున్నారు. ఉత్తమ చిత్రాలను ప్రోత్సహించే కరీంనగర్ ఫిలిం సొసైటీలో క్రియాశీలకంగా పని చేస్తున్నారు. ‘2009 టీవీ నంది అవార్డ్స్’ జ్యూరీ సభ్యుడిగా వ్యవహరిస్తున్నారు. ప్రస్తుతం ‘తెలంగాణ రచయితల వేదిక’ రాష్ట్ర అధ్యక్షుడిగా ఉన్నారు.
గాజోజు నాగభూషణం 98854 62052