చిన్నతరహా పరిశ్రమలకు సంబంధించి మన దేశానికి ప్రపంచంలో ప్రత్యేకమైన స్థానం ఉన్నది. నేను ఇతర దేశాలకు వెళ్లినప్పుడు, ప్రత్యేకించి వర్ధమాన దేశాలు పర్యటించినప్పుడు ఈ విషయం గుర్తించాను. చిన్నతరహా పరిశ్రమల రంగంలో భారత్ ఇతర దేశాలకు గురువు వంటిది. ప్రపంచమంతా ఈ రంగంలో మనలను ఆదర్శంగా భావిస్తుంటే, మనం మాత్రం పట్టించుకోకపోవడం దయనీయంగా ఉన్నది. ఇప్పటికైనా ప్రపంచంలో మన స్థానాన్ని కాపాడుకోవలసి ఉన్నది. మనం ఈ రంగంలో ప్రత్యేక దృష్టిసారించి, ఈ రంగ పురోభివృద్ధికి ఎదురవుతున్న అవరోధాలను తొలగించాలి.
సింగిల్ విండో విధానాన్ని అమలుచేయాలని కూడా మీరు కోరారు. ఎన్నో ఇతర రంగాల్లో సింగిల్ విండో విధానాన్ని అమలుచేస్తున్నాము. ఈ రంగంలో కూడా సాధ్యమైతే తప్పకుండా అమలు చేస్తాము. ప్రభుత్వం నియమ నిబంధనల పేర ఇబ్బందులు పెడుతున్నదని కూడా మీరు ఆరోపించారు. ఇందుకు సంబంధించి కొన్ని సూచనలు చేశారు. మీరు చేసే నిర్దిష్ట సూచనలను తప్పకుండా అమలు చేస్తాం.
ఇతర పారిశ్రామిక రంగాల్లో మనం చేస్తున్న కృషి అంతా ఇతర దేశాల్లో ఇప్పటికే జరిగిందే అయి ఉంటుంది. చమురు శుద్ధి కేంద్రాలనే తీసుకుందాం. మనం ఇక్కడ నిర్మించిన చమురు శుద్ధి కేంద్రాల వంటివి ఇతర దేశాల్లో ఇప్పటికే ఉంటాయి. మనం వాటిని నమూనాగా తీసుకొని ఇక్కడ నిర్మిస్తున్నాం. విద్యుత్ ప్రాజెక్టులు కూడా అంతే. భారీ పరిశ్రమలు ఏవైనా కూడా అంతే. ఎంత పెద్ద ప్రాజెక్టులు నిర్మించినా అవి ఇతర దేశాలను అనుసరించి నేర్చుకున్నవే అయి ఉంటాయి. ఈ పరిశ్రమలకు సంబంధించిన సాంకేతిక పరిజ్ఞానం కూడా ఇతర దేశాల నుంచి తెచ్చుకున్నదే. మన దేశంలో కొత్త వాటిని ఆవిష్కరించే పరిస్థితి లేదు.
అదే చిన్నతరహా పరిశ్రమలు అయితే ఇతర దేశాల నుంచి తెచ్చుకునేదేమీ ఉండదు. మన సాంకేతిక పరిజ్ఞానం, మన ఆవిష్కరణ అయి ఉంటుంది. వాటిని మెరుగుపరిచేది కూడా మనమే. ఇతర దేశాలకు మనమే ఈ పరిజ్ఞానాన్ని, వస్తువులను అందించగలము. ఒక దేశం వెళ్లినప్పుడు అక్కడ మన దేశం నుంచి తెచ్చుకున్న చేతివృత్తుల వస్తువులు అంటే విపరీతమైన మోజు ఉందని గమనించాను. మిలియన్ల కొద్ది డాలర్ల, పౌండ్ల విలువైన వస్తువులను సరఫరా చేయమని వారు కోరారు. అయితే ఈ డిమాండ్ను తట్టుకునేవిధంగా మన వ్యవస్థీకృతమై లేము. నేను గత పదిహేను, ఇరువై ఏండ్లుగా ఇతర దేశాలకు వెళ్లినప్పుడు పలు దుకాణదారులు, ప్రజలు ఈ విషయం చెప్పేవారు. మీరు ఇతర దేశాల్లో ఏదైనా దుకాణానికి వెళ్లినప్పుడు, అక్కడ చేతి వృత్తులకు సంబంధించిన వస్తువులు కనిపిస్తాయి. డిమాండ్కు తగినట్టుగా వాటి సరఫరా లేదని తెలుస్తుంది. వినియోగదారులు, ఉత్పత్తిదారుల మధ్య అనుసంధానం జరగవలసి ఉన్నది. ఏటా వినియోగదారుల అభిరుచులు మారుతుంటాయి. తదనుగుణంగా మన యంత్రాలు, ఉత్పత్తుల్లో మార్పులు వస్తుండాలి. ఇదంతా పెద్ద ఎత్తున జరగవలిసిన కార్యక్రమం. ఈ కసరత్తు అంతా మన దేశంలోనే జరగవలసి ఉన్నది. చిన్నతరహా పరిశ్రమల బోర్డు ఈ విషయంలో కృషిచేస్తుందని భావిస్తున్నాను.
చిన్నతరహా పరిశ్రమల బోర్డు సమావేశంలో చర్చించిన వివరాలను చూశాను. ఈ పరిశ్రమలకు రుణం లభించడమనేది ప్రధానమైన సమస్య. ఇందుకు సంబంధించి చట్టాలను మార్చవలసి ఉన్నది. పార్లమెంటు సమావేశాల్లో చర్చించడానికి కొన్ని నెలలు పడుతుంది. ఈలోగా ఆర్డినెన్స్ జారీచేస్తాము. ఆర్డినెన్స్ను అమలు చేసినప్పుడు ఏమైనా ఇబ్బందులుంటే పార్లమెంటు చట్టం చేసిన సందర్భంగా సవరించుకోవచ్చు. రుణాల విషయమై మీరు ఆర్థికమంత్రిని సంప్రదించినప్పుడు సానుకూలంగానే స్పందించి ఉంటారు. మాకున్న పరిమితుల్లో వీలైనంతగా చిన్నత రహా పరిశ్రమల రంగాన్ని ఆదుకుంటాము. పర్యావరణ అనుమతులు అనేది పెద్ద సమస్య. ఏ మంత్రిత్వ శాఖనైనా ఒప్పించవచ్చు. కానీ పర్యావరణ మంత్రిని ఒప్పించడం కష్టం. చిన్నతరహా పరిశ్రమలకు సంబంధించి పెద్దగా పర్యావరణ సమస్య ఉండదు. భారతీయ సంస్కృతి వృద్ధి చెందిన విధానమిది. మన గ్రామాల్లో ఉండే చిన్నతరహా పరిశ్రమలేవీ పర్యావరణానికి హాని కలిగించవు. పెద్ద పరిశ్రమల వల్ల రసాయనాలు మొదలైనవి వచ్చి పడతాయి. పర్యావరణానికి హాని కలిగిస్తాయి. అందువల్లనే పర్యావరణ మంత్రిత్వశాఖ మీకు సానుకూలంగా స్పందించి ఉంటుంది.
(1992 ఆగస్టు 24న న్యూఢిల్లీలో జరిగిన చిన్నతరహా పరిశ్రమల బోర్డు 42వ సమావేశంలో ప్రధాని పీవీ ప్రసంగం)