1. వాదన (A): సంప్రదాయ సిద్ధాంతం ప్రకారం, కుల వ్యవస్థ దైవిక మూలం.
కారణం (R): సంప్రదాయ సిద్ధాంతం ప్రకారం, వర్ణ వ్యవస్థ నుంచి కుల వ్యవస్థ చాలా భిన్నంగా ఉంటుంది.
దిగువ ఇచ్చిన కోడ్లను ఉపయోగించి సమాధానాన్ని ఎంపిక చేయండి.
A) A, R రెండూ నిజం, R అనేది A కి సరైన వివరణ
B) A, R రెండూ నిజం, R అనేది A కి సరైన వివరణ కాదు
C) A మాత్రమే నిజం
D) R మాత్రమే నిజం జ : సి
సంప్రదాయ సిద్ధాంతం: ఈ సిద్ధాంతం ప్రకారం, కుల వ్యవస్థ దైవిక మూలం. కుల వ్యవస్థ అనేది వర్ణ వ్యవస్థ పొడిగింపు అని చెబుతుంది, ఇక్కడ 4 వర్ణాలు బ్రహ్మ శరీరం నుంచి ఉద్భవించాయి.
2. వర్ణ వ్యవస్థకు సంబంధించి కింది ప్రకటనలను పరిశీలించండి?
i) ‘వర్ణం’ సాహిత్యపరమైన అర్థం రంగు
ii) ’వర్ణ’ అనే పదం ‘వ్రి’ అనే పదం నుండి ఉద్భవించింది.
iii) ’వర్ణ’ అనే పదానికి ఒకరి వృత్తి ఎంపిక అని అర్థంపైన ఇచ్చిన స్టేట్మెంట్లలో ఏది సరైనది?
A) i, iii B) i
C) i, ii D) పైవన్నీ
జ : డి
సాహిత్యపరంగా ’వర్ణం’ అంటే రంగు, ’వ్రి’ అనే పదం నుంచి ఉద్భవించింది, అంటే ఒకరి వృత్తి ఎంపిక. అందువల్ల వర్ణం అనేది ఒకరి రంగు లేదా వృత్తికి సంబంధించినది.
3. మతతత్వానికి సంబంధించి కింది ప్రకటనలను పరిశీలించండి?
i) మతతత్వం అంటే ఒకే మతాన్ని అనుసరించే వ్యక్తులు ఉమ్మడి లౌకిక ప్రయోజనాలను కలిగి ఉంటారనే నమ్మకం.
ii) కమ్యూనలిజం అనేది ఒక మతానికి చెందిన సాధారణ లౌకిక ప్రయోజనాలను మరొక మతానికి చెందిన అనుచరుల ప్రయోజనాలను పోలి ఉంటుందనే భావన.
iii) కమ్యూనలిజం అనేది వివిధ మతాలు లేదా విభిన్న ’సంఘాల’ అనుచరుల ప్రయోజనాలను పూర్తిగా విరుద్ధంగా, విరోధిగా, శత్రుత్వంగా భావించే భావన.
పైన ఇచ్చిన వాటిలో ఎన్ని స్టేట్మెంట్లు సరైనవి?
A) ఒకే ఒక ప్రకటన
B) రెండు ప్రకటనలు మాత్రమే
C) పైన ఇచ్చిన మూడు ప్రకటనలు
D) పైవేవీ కాదు జ:బి
కమ్యూనలిజం అనేది మూడు అంశాలతో కూడిన భావజాలం :-
ఒకే మతాన్ని అనుసరించే ప్రజలు ఉమ్మడి లౌకిక ప్రయోజనాలను కలిగి ఉంటారని నమ్మకం. అంటే వారికి ఒకే రాజకీయ, ఆర్థిక, సామాజిక ప్రయోజనాలు ఉంటాయి. కాబట్టి, ఇక్కడ సామాజిక-రాజకీయ సారూప్యతలు తలెత్తుతాయి. భారతదేశం వంటి బహుళ-మత సమాజంలో, ఒక మతం సాధారణ లౌకిక ప్రయోజనాలు మరొక మతం అనుచరుల ప్రయోజనాల నుంచి భిన్నంగా ఉంటాయి. వివిధ మతాలు లేదా విభిన్న ’సంఘాల’ అనుచరుల ఆసక్తులు పూర్తిగా విరుద్ధంగా, శత్రుత్వం కలిగి ఉంటాయి. మతతత్వం అనేది మతంలో రాజకీయ వ్యాపారం. ఇది మత రాజకీయాలకు ఆధారమైన భావజాలం. మత హింస అనేది మత భావజాలానికి చెందిన ఊహాజనిత పరిణామం.
4. వాదన (A): 20వ శతాబ్దం ప్రారంభంలో సోషలిస్ట్ రచయిత జాన్ బెక్హాం ‘కమ్యూనలిజం‘ అనే పదాన్ని మొదటిసారిగా ఉపయోగించారు.
కారణం (R): కమ్యూనలిజం అనేది వివిధ వర్గాల మధ్య పోటీ, క్రూరత్వం, ఉద్రిక్తతకు కారణమయ్యే తాత్విక భావన.
దిగువ ఇచ్చిన కోడ్లను ఉపయోగించి సరైన సమాధానాన్ని ఎంపిక చేయండి.
A)A, R రెండూ నిజం,
R అనేది A కి సరైన వివరణ
B) A, R రెండూ నిజం,
R అనేది Aకి సరైన వివరణ కాదు
C) A మాత్రమే నిజం
D) R మాత్రమే నిజం జ : డి
‘కమ్యూనలిజం’ అనే పదాన్ని 20వ శతాబ్దం ప్రారంభంలో సోషలిస్ట్ రచయిత ముర్రే బుక్చిన్ మొదటిసారిగా ఉపయోగించారు. కమ్యూనలిజం అనేది వివిధ వర్గాల మధ్య పోటీ, క్రూరత్వం, ఉద్రిక్తతకు కారణమయ్యే తాత్విక భావన. ఇది వివిధ వర్గాల అసహనంతో కలిపి ఒకరి సంఘం ఆధిక్యతకు చెందిన వ్యక్తీకరణగా వ్యక్తమవుతుంది.
5. మతతత్వానికి సంబంధించి కింది ప్రకటనలను పరిగణించండి?
i) కమ్యూనలిజం అనేది ఆర్థిక, సామాజిక, రాజకీయ రంగాల్లో పనిచేయడానికి అధికార సాధనంగా ఉపయోగించబడుతుంది.
ii) భారతీయ సందర్భంలో కమ్యూనలిజం అనేది ఒకరి మతపరమైన సమూహానికి మాత్రమే విశ్వసనీయతగా నిర్వచించబడింది.
iii) సామాజిక సాధికారత కోసం
మతతత్వం ప్రతికూల కోణంలో పనిచేస్తుంది.
పైన ఇచ్చిన స్టేట్మెంట్లలొ ఏది తప్పు?
A) ii B) iii
C) i, iii మాత్రమే D) పైవేవీ కాదు
జ : ఎ
కమ్యూనలిజం అనేది ఆర్థిక, సామాజిక, రాజకీయ రంగాలలో పనిచేయడానికి అధికార సాధనంగా ఉపయోగించబడుతుంది. భావజాలాన్ని సాధారణంగా సమాజంలో అననుకూలంగా చూస్తారు. పంతొమ్మిదవ శతాబ్దం నుంచి సమాజంలో మతతత్వం అమల్లో ఉంది. ప్రత్యేకించి భారతీయ సందర్భంలో ఇది జాతి, మత లేదా రాజకీయమైన ఒకరి సమూహానికి విశ్వసనీయతగా నిర్వచించబడింది. ఇది సనాతన సూత్రాలపై నమ్మకం, అసహనం, ఇతర మతాల పట్ల ద్వేషాన్ని ప్రోత్సహిస్తుంది. చివరికి సమాజాన్ని విభజించింది. మతతత్వం సామాజిక సాధికారత కోసం ప్రతికూల కోణంలో పనిచేస్తుంది, ఎందుకంటే ఇది ఇతర సమూహాల నుంచి ఒక మతపరమైన సమూహానికి సంబంధించిన ప్రత్యేక గుర్తింపును, ఇతరులకు నష్టం కలిగించి దాని ప్రయోజనాలను ప్రోత్సహించే ధోరణిని నొక్కి చెబుతుంది.
6. భారతదేశంలోని కులానికి సంబంధించి కింది ప్రకటనలను పరిగణించండి.
i) కులం అనే పదం స్పానిష్ పదమైన క్యాస్టాకు మూలం.
ii) కులం అనే పదాన్ని 17వ శతాబ్దం వరకు భారతీయ అర్థంలో
ఉపయోగించలేదు.
iii) ఫ్రెంచ్ వలసవాదులు జాతి అనే పేరుతో భారతదేశంలోని ప్రజల తరగతులకు కులం అనే పదాన్ని వర్తింపజేసారు.
పైన ఇచ్చిన స్టేట్మెంట్ల్లో ఏది సరైనది?
A) I, ii మాత్రమే
B) ii, iii మాత్రమే
C) i D) పైవన్నీ జ: ఎ
కులం అనే పదం స్పానిష్ పదమైన క్యాస్టా అంటే జాతి లేదా వంశపారంపర్య లక్షణాల సముదాయానికి మూలం. కులం అనే పదాన్ని 17వ శతాబ్దం వరకు భారతీయ అర్థంలో ఉపయోగించలేదు. పోర్చుగీస్ వారు జాతి అనే పేరుతో భారతదేశంలోని ప్రజల తరగతులకు కులం అనే పదాన్ని ఉపయోగించారు.
7. ప్రకటన (A) : ప్రాంతీయవాదం అనేది ఒక నిర్దిష్ట భౌగోళిక ప్రాంతంలోని వ్యక్తుల ద్వారా గుర్తింపు, ప్రయోజనం సాధారణ భావాన్ని వ్యక్తీకరించడం.
కారణం(R) : ప్రాంతీయవాదం ప్రజలను సోదరభావం ఏకత్వ భావాన్ని పెంపొందించుకోకుండా నిరుత్సాహపరుస్తుంది.
దిగువ ఇచ్చిన కోడ్లను ఉపయోగించి
సమాధానాన్ని ఎంపికచేయండి?
A) A, R రెండూ నిజం,
R అనేది A కి సరైన వివరణ
B) A, R రెండూ నిజం,
R అనేది Aకి సరైన వివరణ కాదు
C) A మాత్రమే నిజం
D) R మాత్రమే నిజం జ: సి
ప్రాంతీయవాదం అనేది ఒక నిర్దిష్ట భౌగోళిక ప్రాంతంలోని వ్యక్తులచే గుర్తింపు, ప్రయోజనం సాధారణ భావాన్ని వ్యక్తీకరించడం దాని ప్రత్యేక భాష, సంస్కృతి మొదలైన వాటితో ఐక్యంగా ఉంటుంది. సానుకూల కోణంలోఇది రక్షించడానికి ప్రయత్నించే సోదరభావం, ఏకత్వాన్ని పెంపొందించుకోవడానికి ప్రజలను ప్రోత్సహిస్తుంది. ఒక నిర్దిష్ట ప్రాంతం ప్రయోజనాలు, రాష్ట్రంలోని ప్రజల సంక్షేమం, అభివృద్ధిని ప్రోత్సహిస్తుంది.
8. కింది ప్రకటనలను పరిశీలించండి.
i) రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్ 24 (1) ప్రకారం ప్రకారం మనుషులు లేదా వ్యక్తుల అక్రమ రవాణా నిషేధించబడింది.
ii) మహిళా శిశు సంక్షేమ మంత్రిత్వ శాఖ లో యాంటీ ట్రాఫికింగ్ సెల్ ఏర్పాటు చేశారు
పైన ఇచ్చిన స్టేట్మెంట్లలో ఏది సరైనది?
A) i మాత్రమే
B) ii మాత్రమే
C) రెండు D) ఏదీ లేదు
జ: డి
యాంటీ ట్రాఫికింగ్ సెల్ (ATC) : వివిధ నిర్ణయాలను తెలియజేయడానికి రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలు తీసుకున్న చర్యలను అనుసరించడానికి కేంద్ర బిందువుగా వ్యవహరించడానికి 2006లో హోం వ్యవహారాల మంత్రిత్వ శాఖ (MHA) (CS విభాగం)లో యాంటీ ట్రాఫికింగ్ నోడల్ సెల్ను ఏర్పాటు చేశారు. మానవ అక్రమ రవాణా నేరాన్ని ఎదుర్కోవడానికి, కేంద్ర హోంశాఖ అన్ని రాష్ర్టాలు/UTలలో కాలానుగుణంగా నామినేట్ చేసిన యాంటీ హ్యూమన్ ట్రాఫికింగ్ యూనిట్ల నోడల్ అధికారులతో సమన్వయ సమావేశాలను నిర్వహిస్తుంది. రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్ 23 (1) ప్రకారం మనుషులు లేదా వ్యక్తులను అక్రమ రవాణా చేయడం నిషేధించబడింది.
9. భారత రాజ్యాంగంలోని కింది ఆర్టికల్లను పరిశీలించండి
i) ఆర్టికల్ 14 ii) ఆర్టికల్ 15
iii) ఆర్టికల్ 19 iv) ఆర్టికల్ 32
మహిళలపై హింసకు సంబంధించిన ఏదైనా రూపం వారి ప్రాథమిక హక్కుల సాధనకు ఆటంకం కలిగిస్తుంది. భారత రాజ్యాంగంలోని కింది ఏ ఆర్టికల్లో ఉంది?
A) i, ii, iii B) i, iii, iv
C) i, ii D) పైవన్నీ
జ: బి
భారత రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్స్ 14, 21, 19, 32 ప్రకారం మహిళలపై ఎలాంటి హింసాత్మకమైన వారి ప్రాథమిక హక్కుల సాధనకు ఆటంకం కలిగిస్తుంది.
10. మహిళలపై హింసకు సంబంధించి కింది ప్రకటనలను పరిశీలించండి.
i) నేషనల్ క్రైమ్ రికార్డ్స్ బ్యూరో (NCRB) ఇటీవలి డేటా ప్రకారం గత సంవత్సరాలతో పోల్చితే 2021లో మహిళలపై నేరాలు పెరిగాయి.
ii) నేషనల్ క్రైమ్ రికార్డ్స్ బ్యూరో నుంచి వెలువడిన ఇటీవలి డేటా ప్రకారం, చాలా హింసాత్మక కేసులు కిడ్నాప్, అపహరణ నుంచి వచ్చాయి.
iii) 2021లో మహిళలపై నేరాల రేటులో ఉత్తరప్రదేశ్ అగ్రస్థానంలో ఉంది.
పైన ఇచ్చిన ఎన్ని స్టేట్మెంట్ల్లో సరైనవి?
A) ఒకే ఒక ప్రకటన
B) రెండు ప్రకటనలు మాత్రమే
C) పైన ఇచ్చిన మూడు ప్రకటనలు
D) పైవేవీ కాదు జ: ఎ
నేషనల్ క్రైమ్ రికార్డ్స్ బ్యూరో (NCRB) తాజా డేటా ప్రకారం, గత సంవత్సరాలతో పోల్చితే, 2021లో మహిళలపై నేరాల్లో 15.3% పెరుగుదల నమోదైంది. చాలా హింసాత్మక కేసులు భర్త లేదా అతని క్రూరత్వానికి సంబంధించినవి. బంధువులు (31.8 శాతం), మహిళలపై దాడి (20.8 శాతం), కిడ్నాప్, అపహరణ (17.6 శాతం), అత్యాచారం (7.4 శాతం). 2021లో మహిళలపై నేరాల రేటులో అసోం(168.3 శాతం) అగ్రస్థానంలో ఉంది. ఒడిశా, హర్యానా, తెలంగాణ, రాజస్థాన్లు తర్వాతి స్థానాల్లో ఉన్నాయి.
11. వాదన (A): బాల్య వివాహం అనేది భార్యాభర్తల్లో ఒకరు లేదా ఇద్దరూ 14 సంవత్సరాల కంటే తక్కువ వయస్సు ఉన్న వివాహాన్ని సూచిస్తుంది.
కారణం(R): బాల్యవివాహం అనేది మానవ హక్కుల సార్వత్రిక ప్రకటన ఉల్లంఘన.
దిగువ ఇచ్చిన కోడ్లను ఉపయోగించి సమాధానాన్ని ఎంపిక చేయండి
A) A, R రెండూ నిజం,
R అనేది A కి సరైన వివరణ.
B) A, R రెండూ నిజం,
R అనేది Aకి సరైన వివరణ కాదు.
C) A మాత్రమే నిజం
D) R మాత్రమే నిజం జ: డి
బాల్య వివాహం అనేది భార్యాభర్తల్లో ఒకరు లేదా ఇద్దరూ 18 సంవత్సరాల కంటే తక్కువ వయస్సు ఉన్న వివాహాన్ని సూచిస్తుంది. బాల్యవివాహం అనేది మానవ హక్కుల సార్వత్రిక ప్రకటన ఉల్లంఘన, ఇది ఉద్దేశించిన జీవిత భాగస్వాములు ‘వివాహం స్వేచ్ఛగా, పూర్తి సమ్మతితో మాత్రమే నమోదు చేయబడుతుంది.
బి.పురుషోత్తం రెడ్డి
ఫ్యాకల్టీ, విష్ణు ఐఏఎస్ అకాడమీ
9030925817