ఇది వ్యవసాయ సంబంధమైనదే అయినా.. అన్ని కాలాల్లోనూ, అన్ని వయసుల వారికి వర్తించేలా వాడుతారు. ఎవరి శక్తిసామర్థ్యాలు ఎలాంటివన్నది చిన్నప్పుడే తెలుస్తాయంటూ జానపదులు సృష్టించిన సామెత ఇది. ఆవు కడుపునుంచి పుట్టిన దూడ (ల్యాగ) పెరిగిపెద్దయ్యే కొద్దీ వ్యవసాయ పనులకు అనుకూలంగా ఉంటుందా? లేదంటే బద్ధకించి పని తప్పించుకుంటుందా? తిని పడుకోవడానికే పరిమితం అవుతుందా? తెల్లగొడ్లు (ఆవులు, ఎద్దులు) పొలాలు దున్నుతుంటే ఆ సాళ్లలో తిరుగుతూ ఎవుసాన్ని గమనిస్తుందా? లేదా? అని వాటి యజమానులు నిత్యం గమనిస్తూ ఉంటారు.
ఆయా అంశాల ఆధారంగానే దాని భవిష్యత్తును తేలుస్తారు. ఎవుసానికి ఉపయోగపడేట్లు ఉంటే కోడె వయసు రాగానే సాగేస్తారు. అప్పుటికి కూడా రంకెలేస్తూ.. యజమాని మాట వినకపోతే ఎవుసానికి పనికిరాదని నిర్ధారిస్తారు. అలాగే పిల్లల ప్రవర్తన, చదివే విధానం, తెలివి తేటలను బట్టి కూడా పెద్దలు ఓ నిర్ణయానికొస్తారు. ఏదైనా తేడా వస్తే.. ‘ఎద్దయ్యేది ల్యాగున్నప్పుడే తెలుస్తది. అప్పుడు తెలిసినా కూడా దారిలో పెట్టకపోవడం మీదే తప్పు’ అని యజమాని/తల్లిదండ్రులను ఎదురు ప్రశ్నిస్తుంది సమాజం.
డప్పు రవి