మీ నాలుక మీద చిన్నచిన్న బొడిపెల్లాంటి వాటిని ఎప్పుడైనా గమనించారా? వీటిని చాలామంది రుచిమొగ్గలు అనుకుంటారు. కానేకాదు. రుచిమొగ్గలను సూక్ష్మదర్శినితో మాత్రమే చూడగలం. చర్మం బయటిపొర నుంచి పొడుచుకువచ్చినట్టుండే ఈ నిర్మాణాన్ని వైద్య పరిభాషలో ‘పాపిలే’ అంటారు. రుచిమొగ్గలు వీటిలోపల ఉంటాయి. ఒక్క నాలుకమీదే కాదు.. నోరు, అన్నవాహిక తదితర భాగాల్లోనూ ఉంటాయి. రుచిమొగ్గల్లో వేరు వేరు అంటూ ఉండవు. వివిధ రుచులకు స్పందించే విభిన్న కణాలు సమాహారం ఇది.
వీటి సాయంతో తీపి, పులుపు, ఉప్పు, వగరు రుచులను గుర్తిస్తాం. కారం రుచి కానేకాదు. మిరపకాయ ఘాటుకు మన ప్రతిస్పందన మాత్రమే. నాలుక మీదుండే ప్రతీ రుచిమొగ్గ ఈ కణాల మిశ్రమంగా ఉంటుంది. మనం ఏదైనా తిన్నప్పుడు రుచిమొగ్గల్లోని రుచి గ్రాహకాలు
మెదడుకు సంకేతాలను పంపిస్తాయి. అలా మనం రుచిని గుర్తిస్తాం. ఎక్కువ వేడి, మసాలాలు, ఆమ్లత్వం, చక్కెరలు ఎక్కువగా ఉన్న ఆహారం తినడం, పొగతాగడం, కొన్ని రకాలైన వ్యాధులు, కొన్ని ఔషధాలు, కీమోథెరపీ లాంటివి రుచిమొగ్గల్ని చంపేస్తాయి.
విటమిన్-బి12 లోపం, ఫంగల్ ఇన్ఫెక్షన్స్, ఇతర లోపాలు కూడా రుచిమొగ్గల మీద దుష్ప్రభావం చూపుతాయి. దీంతో రుచుల్ని తెలుసుకోవడం ఇబ్బందిగా మారుతుంది. మంచి ఆహారపు అలవాట్లు, జీవనశైలి మార్పులతో కొన్ని రోజుల్లోనే రుచిమొగ్గలు మళ్లీ పుట్టుకొస్తాయి. వీటికి సమస్య వచ్చినప్పుడు.. ఓ మోస్తరు వేడిగా ఉన్న ఆహారమే తీసుకోవాలి. మరీ చల్లగానూ ఉండకూడదు. ఘాటైన మసాలాలూ వద్దు. అయినా, రుచి తెలియకపోతే డాక్టర్లను సంప్రదిస్తే మంచిది.