కష్టపడి పనిచేయలేని వారిని ఉద్దేశించి చెప్పిన సామెత ‘వంగలేనోడు దొంగల్లో కలిసినట్టు’. కష్టపడి పనిచేసేవారికే సమాజంలో విలువ, మర్యాద. పనులు తప్పించుకొని తిరుగుతూ, సులువుగా డబ్బు సంపాదించేందుకు అక్రమ మార్గంలో పయనిస్తూ చెడ్డపేరు తెచ్చుకుంటారు కొంతమంది. ‘వంగలేనోడు’ అంటే.. పూర్వం సాంకేతికత, యాంత్రికీకరణ లేనిరోజుల్లో ఏ రంగమైనా, ఏ పనైనా వంగి లేస్తూనే చేయాల్సి వచ్చేది. అలా పనికి వంగలేని వారు.. దోపిడీ ముఠాల్లో కలిసిపోయేవారు. ఇక దొంగతనం చేయడానికి కూడా చాకచక్యం అవసరం. కాళ్లు, చేతులూ, కండ్లూ చురుగ్గా కదలాలి. ఒళ్లు వంచి కష్టం చేయలేని మనిషి దొంగల్లో కలిస్తే.. చురుగ్గా కదల్లేడు. దీంతో తను పట్టుబడటమే కాదు, మిగిలిన వారికీ ముప్పే. ఏ పనిలోనైనా చెమటోడ్చితేనే ప్రతిఫలం దక్కేది. అలా సంపాదించిన డబ్బుకే విలువ ఎక్కువ. అందుకే ‘కష్టే ఫలి’ అన్నారు జానపదులు.
బొమ్మలు: మృత్యుంజయ్