హైదరాబాద్ సిటీబ్యూరో, మే 23 (నమస్తే తెలంగాణ): కరోనా తరువాత అంతటి దడ పుట్టిస్తున్న వ్యాధి బ్లాక్ ఫంగస్. వ్యాధి పాతదే అయినప్పటికీ ప్రస్తుతం కరోనా రోగుల్లోనే కనిపించడం మరింత ఆందోళన కలిగిస్తున్నది. బ్లాక్ ఫంగస్ అంటువ్యాధి కాదంటున్నారు నిమ్స్ పల్మనాలజిస్టు డాక్టర్ పరంజ్యోతి. బ్లాక్ ఫంగస్ను అంటువ్యాధుల జాబితాలో చేరుస్తూ కేంద్ర వైద్యారోగ్యశాఖ ఉత్తర్వులు జారీచేసిన విషయం తెలిసిందే. కరోనా రోగుల్లో వస్తున్న బ్లాక్ ఫంగస్ అత్యవసర చికిత్స పరిధిలోకి వస్తున్నందున దానికి అధిక ప్రాధాన్యం ఇవ్వడంలో భాగంగానే అంటువ్యాధుల జాబితాలో చేర్చినట్టు వైద్యనిపుణులు చెప్తున్నారు. మ్యుకోర్మైకోసిస్పై తలెత్తుతున్న పలు అనుమానాలకు ‘నమస్తే తెలంగాణ’కు ఇచ్చిన ప్రత్యేక ఇంటర్వ్యూలో డాక్టర్ పరంజ్యోతి సమాధానాలు ఇచ్చారు. ఇవీ వివరాలు..
బ్లాక్ఫంగస్ ఇతరు నుంచి వ్యాపిస్తుందా?
బ్లాక్ ఫంగస్ అంటువ్యాధి కాదు. ఇది ఒకరి నుంచి మరొకరికి సోకదు. దీనిని ప్రారంభదశలో గుర్తిస్తేనే 98 శాతం రికవరీ ఉంటుంది. ప్రస్తుతం ఫంగస్ ప్రభావం కేవలం కరోనా రోగుల్లోనే కనిపిస్తున్నది. దీనికి గల ప్రత్యేక కారణాలపై స్పష్టత లేదు. పరిశోధనలు జరుగుతున్నాయి.
ఇది సైనస్పైనే ప్రభావం చూపుతుందా?
మ్యూకోర్మైకోసిస్ అనేది రెండు రకాలు. 1. రినో ఆర్బిటొ సెరబ్రల్ మ్యూకోర్మైకోసిస్. 2. పల్మనరీ మ్యుకోర్మైకోసిస్. రినో ఆర్బిటొ సెరబ్రల్ మ్యుకోర్మైకోసిస్ అనే ఫంగస్ ముక్కు, కన్ను, మెదడుపై సోకుతుంది. ఇది ప్రస్తుతం కరోనా రోగుల్లో అధికంగా కనిపిస్తున్నది. పల్మనరీ మ్యుకోర్మైకోసిస్ అనేది ఊపిరితిత్తులకు సోకుతుంది. అంతేకాకుండా కిడ్నీలపై కూడా ఈ ఫంగస్ ఏర్పడుతుంది.
ఏ రకమైన ఫంగస్ అని గుర్తించడమెలా?
ముక్కు దిబ్బడ, ముక్కులో నుంచి నల్లటి లేదా గోధుమ రంగు స్రవాలు కారడం, చెంపల వద్ద నొప్పి, తలనొప్పి, కంటి నొప్పి, కండ్లు వాయడం, చూపు మందగించడం వంటి లక్షణాలుంటే అది రినో ఆర్బిటొ సెరబ్రల్ మ్యుకోర్మైకోసిస్. తెమడతో కూడిన దగ్గు, తెమడతోపాటు రక్తం పడటం, రక్తపు వాంతు కావడం వంటి లక్షణాలుంటే అది పల్మనరీ
జబ్బును ఎలా నిర్ధారించాలి?
ఆర్బిటొ సెరబ్రల్ మ్యుకోర్మైకోసిస్ లక్షణాలు కనిపించిన వెంటనే ఈఎన్టీ వైద్యులను సంప్రదించాలి. దీనిని సీటీ స్కాన్, ఎమ్మారై-పీఎన్ఎస్ పరీక్షల ద్వారా గుర్తించవచ్చు. పల్మనరీ మ్యుకోర్మైకోసిస్ లక్షణాలు అంటే దగ్గు, తెమడతోపాటు రక్తం వస్తే ముందుగా టీబీ పరీక్ష చేయించాలి. ఎందుకంటే టీబీ లక్షణాలు, పల్మనరీ మ్యుకోర్మైకోసిస్ లక్షణాలు ఒకేలా ఉంటాయి. అది నెగెటివ్ వస్తే అప్పుడు చెస్ట్ సీటీ స్కాన్ చేయించాలి.
వ్యాధి రాకుండా రక్షణ ఎలా?
ముఖ్యంగా షుగర్ లెవల్స్ అదుపులో ఉంచుకోవాలి. అనవసరంగా స్టెరాయిడ్స్ వాడకూడదు. ఆయాసం ఉంటే వైద్యుల పర్యవేక్షణలోనే స్టెరాయిడ్స్ వాడాలి. వెంటిలేటర్స్, ఆక్సిజన్ సిలిండర్లకు ఉండే గొట్టాలు వంటివి హాస్పిటల్ సిబ్బంది ఎప్పటికప్పుడు శుభ్రపరుస్తూ ఉండాలి. కరోనా రోగులు చికిత్స పొందే ప్రదేశాలు శుభ్రంగా ఉండేలా చూడాలి. గోడలకు, గదుల్లో బూజు, దుమ్ము ధూళి లేకుండా చూడాలి. కోలుకొని ఇంటికి వెళ్లినప్పుడూ అదే శుభ్రత పాటించాలి.
ఎలాంటి చికిత్స అందుబాటులో ఉంది?
సాధారణంగా బ్లాక్ ఫంగస్ రోగులకు వ్యాధి గుర్తించిన వెంటనే ‘అంపటరిసిన్’ ఇంజెక్షన్ ఇవ్వాలి. ఇందులో మూడు రకాల ఇంజెక్షన్లు అందుబాటులో ఉన్నాయి. ఏది అందుబాటులో ఉంటే అది ఇవ్వవచ్చు. ‘లిపోజోమల్ అంపటరిసిన్’ ఇంజెక్షన్ కొంత ఖరీదైనది. ఇది తక్కువగా అందుబాటులో ఉంటుంది. ‘లిపిడ్ ఇమల్షన్ అంపటరిసిస్’ అనేది తక్కువ ఖరీదుతోపాటు సాఫ్ట్గా ఉంటుంది. ‘కన్వెషనల్ అంపటరిసిన్’ ఇంజెక్షన్ ధర కూడా తక్కువే అయినప్పటికీ దీనివల్ల కొన్ని దుష్ప్రభావాలుంటాయి. ముఖ్యంగా అలర్జీ ఏర్పడటం, కిడ్నీలపై ప్రభావం చూపిస్తుంది. బ్లాక్ ఫంగస్ రాకుండా ఉండేందుకు ముందస్తు చికిత్స అంటూ ఏదీ లేదు.