Happy Life | సంతోషంగా.. సంతృప్తిగా.. పరిపూర్ణంగా.. జీవించాలని ఎవరికి మాత్రం ఉండదు? కానీ రకరకాల సందేహాలు. మన నిర్ణయాలు, స్పందనలు ఎలా ఉండాలి? ఎలాంటి జీవనశైలిని ఆచరించాలి? ఎవరితో ఎలా మెలగాలి? ఇలా సవాలక్ష అనుమానాలు. అందులోనూ గ్లోబలైజేషన్ తర్వాత జీవితం పరుగులమయం అయిపోయింది. ఈ సంక్షోభ సమయంలో మనదైన జీవన నైపుణ్యం లేకపోతే మనుగడ సాగించలేం. దీనికి సంబంధించి ప్రపంచవ్యాప్తంగా అనేకానేక సూత్రాలు, సిద్ధాంతాలు ప్రచారంలో ఉన్నాయి. మీకు నచ్చిన మార్గాన్ని ఎంచుకోండి.
చాలా ఏండ్ల క్రితం.. ఓ యువకుడు ఉండేవాడు. జీవితంలో నిబిడీకృతమైన నిజమైన విలువ గురించి తెలుసుకోవాలని తపనపడేవాడు. తారసపడిన ప్రతి మేధావినీ ఈ ప్రశ్నే అడిగేవాడు. ఓరోజు తమ ఊరికొచ్చిన స్వామీజీనీ అడిగాడు. ‘ఓసారి పట్నానికి వెళ్లి అక్కడ రాజవీధి పక్కన ఉన్న కూడలిలో నిలబడి చూడు. నీకు జీవితపు విలువ తెలిసొస్తుంది’ అని చెప్పారాయన. స్వామీజీ సూచించినట్టుగానే వెళ్లి చూశాడు. అక్కడ తనకు మూడు దుకాణాలు కనిపించాయి. ఒకదానిలో కలప అమ్ముతున్నారు, రెండోదానిలో తీగలు, మూడోదానిలో ఇనుపముక్కలు విక్రయిస్తున్నారు. వాటిని చూసిన యువకుడికి ఏమీ బోధపడలేదు. చిరాగ్గా ఇంటికొచ్చాడు. ఇంతలో దూరం నుంచి మనసును కదిలించే, గుండెల్ని కరిగించే సంగీతం వినిపించింది. అందులోనే తను ఉదయం కూడలిలో చూసిన దృశ్యాలకు జవాబు వినిపించింది. కలప, ఇనుపముక్కలు, తీగ.. విడివిడిగా ఎందుకూ పనికిరానివే. కానీ వాటిని ఒకచోటికి చేర్చి, ఓ రూపాన్ని ఇస్తే అద్భుతమైన సంగీతాన్ని పలికిస్తాయి. జీవన సంగీతమూ ఇలాంటిదే. మన చుట్టూ ఉన్న విషయాలు కూడా విడివిడిగా గందరగోళపరుస్తాయి. కానీ వాటన్నిటినీ ఒక క్రమపద్ధతిలో చేరిస్తే, పేరిస్తే పరిపూర్ణతను ఇస్తాయి. అలాంటివే ఈ సూత్రాలూ..
చైనా, జపాన్ దేశాల సంప్రదాయ జ్ఞానానికి సంబంధించి చాలా పుస్తకాలే వచ్చాయి. అవి జెన్ కథలు కావచ్చు, ‘ది ఆర్ట్ ఆఫ్ వార్’ లాంటి యుద్ధ వ్యూహ రచనలూ కావచ్చు. కానీ, ఇకిగాయ్ మాత్రం సంచలనమే సృష్టించింది. ఇకిగాయ్ అంటే జీవిత పరమార్థం. జపాన్లో ఒకనవా అనే ప్రదేశం ఉంది. అక్కడి ప్రజలు సంపూర్ణ ఆరోగ్యవంతులు, పూర్ణాయుష్కులు. నిరంతరం సంతోషంగా ఉంటూ, తమకు ఇష్టమైన పనిచేస్తూ బతకడమే దీనికి కారణం. ఈ సూత్రం ఆధారంగానే ‘ఇకిగాయ్’ జీవన సూత్రం ప్రాణంపోసుకుంది. మనలో ప్రతి ఒక్కరికీ ఓ ప్రత్యేకత ఉంటుంది.
1. ఏ పనిచేస్తే మనకు సంతోషంగా ఉంటుంది.
2. మీరు ఎలాంటి పనులు చేయగలరు.
3. ఈ లోకానికి ఎలాంటి పనులు అవసరం.
4. వాటిలో ఏ పనికి ప్రతిఫలం దక్కుతుంది.
ఈ ప్రశ్నలకు మనమిచ్చే సమాధానంలోని ఒకానొక ‘కామన్ పాయింట్’ మనకు విజయం, సంపద, సంతృప్తి.. మూడూ మూటగట్టి అందిస్తుంది. ఒక్క మాటలో చెప్పాలంటే… ‘ఉదయం నిద్రలేచాక పనిచేయాలిరా బాబూ!’ అనేట్టు ఉండకూడదు జీవితం. ‘రేపటి పనికోసం వీలైనంత తొందరగా మేల్కొనాలి. ఎప్పుడెప్పుడు నిద్రలేద్దామా’ అనిపించాలి.
‘ఇకిగాయ్’ ఆధారంగా సాగే జీవితాల్లో ఒత్తిడి తక్కువ. దానివల్ల వృద్ధాప్యఛాయలు ఉండవని చెబుతున్నారు. ఇకిగాయ్ని అనుసరించేవారిలో గుండెజబ్బులు కూడా తక్కువని అంటారు. కేవలం పని విషయంలో సానుకూలంగా ఉంటే సరిపోదు. మన ఆహారపు అలవాట్లు, ఆలోచనా విధానం, అనుబంధాలు.. అన్నీ కూడా ఇకిగాయ్లో భాగమే! అందుకే ఇకిగాయ్ రచయితలు ఓ పదిసూత్రాలను సూచిస్తున్నారు.
› బద్ధకించకుండా నిరంతరం పనిచేస్తూ ఉండటం;
› ఓర్పుగా ఉండటం;
› పొట్టను నిండుగా నింపకపోవడం;
› స్నేహితుల మధ్య మెలగడం;
› ఊబకాయాన్ని వదిలించుకోవడం;
› నవ్వుతూ ఉండటం;
› ప్రకృతికి దగ్గరగా మెలగడం;
› కృతజ్ఞత వ్యక్తం చేయడం, వర్తమానంలో జీవించడం.
› చివరగా, మనసు మాట వినడం!
ఇవీ ఆ పది సూత్రాలు. ఇకిగాయ్ ఒకే ఒక్క పదం కాదు. ఒక జీవనవిధానం. వందలమంది శతాధిక వృద్ధుల జీవన సారం, వికాస మార్గం.
ప్రతి ఏటా ఆక్స్ఫర్డ్ నిఘంటువు… విస్తృతంగా ప్రచారంలోకి వచ్చిన పదాల జాబితాను విడుదల చేస్తుంది. అలా 2016లో విడుదలైన వాటిలో ఒకటి.. హుగ (Hygge). ఆ ఏడాది ‘హుగ’ గురించి ఒక్క అమెరికాలోనే ఆరు పుస్తకాలు ప్రచురితం అయ్యాయి. అలా అని, ఇదేం కొత్త పదం కాదు. డెన్మార్క్ మూలాలు ఉన్న ఈ మాటకు నాలుగు వందల ఏండ్ల చరిత్ర ఉంది. జీవితంలో చిన్నచిన్న విషయాలను సైతం ఆస్వాదించగలగడమే హుగ. డెన్మార్క్ వాసులు ‘హుగ’ జీవన సూత్రానికి అధిక ప్రాధాన్యం ఇస్తారు. ప్రపంచంలోనే సంతోషకరమైన దేశాల జాబితాలో డెన్మార్క్కు స్థానం లభించడానికి కూడా ఇదే కారణం. నిజమైన సంతోషం వస్తువులతో కాదు.. మన చుట్టూ ఉన్న వాతావరణం, అనుబంధాలు, ఆస్వాదనలోనే ఉంటుంది- అంటుంది హుగ. డానిష్ ప్రజలు ఖాళీ సమయాన్ని పరిపూర్ణ విశ్రాంతికి, తిరిగి శక్తిని పుంజుకోవడానికి ఉపయోగించుకుంటారు. కాస్త ఆగి, నిదానించి జీవితాన్ని ఆస్వాదించే ప్రయత్నం చేస్తారు. మిగతా దేశాలతో పోలిస్తే.. అక్కడ వస్తు వ్యామోహం తక్కువ. తాజా ట్రెండ్స్ను అసలు పట్టించుకోరు, ఫోన్లకు అతుక్కుపోరు. ఆరోగ్యకరమైన భోజనం, సైకిల్ సవారీ, విహారయాత్రలు.. వారికి ఇష్టం.
‘ఐ థింక్, దేర్ఫోర్ ఐయామ్’ అంటాడు ఫ్రెంచ్ తత్వవేత్త డెకార్ట్. కానీ, ‘సమాజం ఉంది కాబట్టే నేనున్నాను’ అంటుంది ఉబుంటు (Ubuntu) సిద్ధాంతం. ఆఫ్రికా దేశాల్లో ఈ మాట వేర్వేరు ప్రాంతాల్లో వేర్వేరు రూపాల్లో వినిపిస్తుంది. ఇంతకూ ఉబుంటు అంటే ఏమిటి? అని ఓసారి దక్షిణాఫ్రికా జాతిపిత నెల్సన్ మండేలాను అడిగారు. ‘ఓ యాత్రికుడు ప్రయాణిస్తున్నాడు. అతను ఏ గ్రామంలో ఆగినా.. నోరు తెరిచి అడగకుండానే ఆకలితీర్చే మానవత్వమే ఉబుంటు. అలాఅని నువ్వు ఎదగకుండా ఉండిపోవడం కాదు! ఈ సమాజాన్ని కూడా నీ ఎదుగుదలలో భాగస్వామిని చేసుకోవడం’ అని బదులిచ్చారు. ఆఫ్రికా ఖండం ఆధునిక అభివృద్ధికి కాస్త దూరంగా ఉన్నా.. పేదరికం, వలసపాలనలతో సుదీర్ఘకాలం సతమతమైనా అక్కడి ప్రజలు సంతోషంగా ఉండటానికి, సామాజికంగా దగ్గరగా ఉండటానికి ఉబుంటు తత్వమే కారణమని చెబుతారు. ఆధునిక జీవనశైలిలో కేవలం వ్యక్తిగతంగానే కాదు.. క్రీడల్లోను, కార్యాలయాల్లోను ఉబుంటు స్ఫూర్తితో ‘సమష్టి కృషి’ చేస్తే అద్భుతాలు ఖాయమంటున్నారు.
జీవితం ఉరుకులు పరుగులుగా మారిపోయింది. వేగంతోపాటు అలజడి కూడా పెరిగిపోతున్నది. ఒక్క క్షణం విశ్రాంతి దక్కినా.. ఏదో తోచనట్టు సెల్ఫోన్ చేతిలోకి తీసుకుంటున్నాం. ఫలితం ఒత్తిడి, అసంతృప్తి, వ్యాకులత. కాసేపు ఈ బతుకు పరుగును ఆపేస్తే! ఎలాంటి స్పందనా, ఆలోచనా లేకుండా… ఊరికే అలా కిటికీలోంచి చంద్రుడిని చూస్తూ ఉండిపోతే! దీన్నే నిక్సెన్ (Niksen) అంటారు నెదర్లాండ్స్ వాసులు. నిక్సెన్ అంటే ‘ఏమీ చేయకుండానో, స్తబ్ధుగానో, పెద్దగా ఉపయోగం లేని పనిచేస్తూనో… కాలంతోపాటు కరిగిపోవడం’. ఒకప్పుడు ఇలాంటి పనుల్ని బద్ధకానికి సంకేతంగా భావించేవారు. కానీ నిక్సెన్ వల్ల ఒత్తిడి మాయం అయిపోతుందనీ, ఆరోగ్యం మెరుగుపడుతుందనీ, సృజన పెరుగుతుందనీ అనేక పరిశోధనలు చెబుతున్నాయి.
గాలి ఉధృతంగా వీస్తున్నది. ఆ దారిలో ఉన్న వెదురు చెట్టు… దానికి ఎదురు నిలబడే ప్రయత్నం చేయదు. గాలితోపాటు వాలినట్టు కనిపిస్తుంది. సవాలును దాటేస్తుంది. ఇక్కడ ఆ వెదురు స్పందించినట్టా లేదా! వువై (Wu wei) అనే సిద్ధాంతసారమూ ఇదే. వువై ఈనాటిది కాదు. రెండువేల సంవత్సరాలకు పూర్వమే చైనా గడ్డమీద పుట్టిన ఆలోచన. టావోయిజమ్, కన్ఫ్యూషియనిజమ్ లాంటి ప్రముఖ చైనీస్ తత్వాల్లో వువై వినిపిస్తుంది. వువై అన్న పదానికి ‘పని చేయకపోవడం’ అనే అర్థం వస్తుంది. దాని ఉద్దేశం అస్త్ర సన్యాసం కాదు.. మన చర్యలను వీలైనంత సహజ సిద్ధంగా మార్చుకోవడం. వినడానికి అది అశక్తతగానో, నిర్లిప్తతగానో కనిపించవచ్చు. కానీ మన సామర్థ్య, నైపుణ్యాలను స్థిరమైన మనసుతో అమలు చేయగలగడమే వువై. నీటిని చూడండి! ఎలా పడితే అలా ముందుకు సాగిపోతుంది. ఏ పాత్రలో అయినా ఇమిడిపోతుంది. చూసేందుకు తనకంటూ ఓ ప్రత్యేక లక్షణం ఉన్నట్టు అనిపించదు. కానీ తన ప్రయాణంలో అవసరమయితే లోకాన్నే ముంచెత్తుతుంది. బండరాయినైనా పగులకొడుతుంది. మన అరచేతిలోని గ్లాసులో ఇమిడిపోయిన నీరేనా ఇది అనిపిస్తుంది. ఇదే వువై సారాంశం. ‘నీ శరీరం సంసిద్ధంగా లేకపోతే… శక్తి ఎలా వస్తుంది? మనసులో అలజడి చెలరేగుతుంటే… ఆలోచన ఎందుకు స్ఫురిస్తుంది?’ అంటుందొక వువై పాఠం. అనాదిగా ఈ సిద్ధాంతం చైనీయుల రాజకీయాలు, దౌత్యం, కళల మీద అపారమైన ప్రభావం చూపించింది. ప్రపంచవ్యాప్తంగానూ రచయితలు, తత్వవేత్తలను ఆకర్షించింది. లియో టాల్స్టాయ్ సైతం దీని గురించి ఓ వ్యాసం రాశాడు.
1939, నవంబర్. ఫిన్లాండ్లో రక్తం గడ్డకట్టుకు పోయేంత చలి. అప్పటికి ఆ గడ్డ ఇంకా ఓ దేశంగా నిలదొక్కుకోలేదు. కొత్తగా వచ్చిన స్వాతంత్య్రంతో తనను తాను నిర్మించుకుంటున్నది. అలాంటి పరిస్థితులలో.. రష్యా సేనలు దాడిచేశాయి. ఫిన్లాండ్ను తమ భూభాగంలో కలిపేసుకోవాలన్నదే రష్యన్ల ఉద్దేశం. తమ పని చాలా తేలికగా అవుతుందని అనుకున్నారు సైనికాధికారులు. ఎందుకంటే, ఫిన్లాండ్ వద్ద 114 యుద్ధ విమానాలే ఉంటే, రష్యా దగ్గర 3,880 యుద్ధ విమానాలు ఉన్నాయి. కానీ మూడున్నర నెలల సుదీర్ఘ పోరాటం తర్వాత కూడా రష్యా పెద్దగా విజయం సాధించలేకపోయింది. అంతకుమించి, అపారమైన నష్టాన్ని చవిచూసింది. దీనికి కారణం.. ఫిన్లాండ్ వాసులు నమ్మే ‘సిసు’ (SISU). ఓటమి తప్ప మరో మార్గం లేదనే నిరాశ, తాను ఒకవైపు అయితే లోకమంతా మరొక వైపు ఉందనే నిస్పృహను దాటి.. అడుగులు వేయించింది సిసు. ‘నీలో పట్టుదల ఉంటే బండరాయి లోంచి సైతం అవతలికి వెళ్లగలవు’ అన్నది ఫిన్లాండ్ వయోధికుల మాట. ఒకరకంగా చెప్పాలంటే ఫిన్లాండ్ వాసులు ఈ సిసును తమ ప్రత్యేక లక్షణంగా చెప్పుకొంటారు. ప్రతికూలమైన వాతావరణాన్ని ఎదుర్కొనేందుకు, ఎలాంటి సవాలునైనా ఢీకొనేందుకు.. ఆఖరికి క్రీడల్లో గెలిచేందుకు కూడా ఈ జీవన తత్వాన్ని నమ్ముతారు.
మీ జీవితానికి సరిపడా ఎంత డబ్బు కావాలి? అని ఎవరినైనా అడిగితే.. వెంటనే జవాబు రాదు. చాలా తేలికగా కనిపించే ఈ ప్రశ్నకు సమాధానం కష్టమే. వేలకోట్ల ఆస్తులున్న కుబేరులు కూడా మరోపైసా కోసం మనశ్శాంతిని వదులుకోవడానికి సిద్ధంగా ఉంటారు. ఇలాంటి డోలాయమాన పరిస్థితిలో స్వీడన్ వాసుల లగోమ్ సూత్రాన్ని గుర్తుచేసుకోవాలి. లగోమ్ (LAGOM) అంటే ‘తగినంత’ అని అర్థం.. ఎక్కువా కాదు, తక్కువా కాదు! స్వీడన్ల జీవనశైలి కూడా ఇలాగే ఉంటుంది. బద్ధకస్తులు కాదు, అలా అని పడీపడీ పనిచేయరు. ఆఫీసువేళల్లో ఒళ్లు దాచుకోకుండా పనిచేశామా, లేదా? అనేది గమనించుకుంటారు. ఓవర్ టైమ్ చాలా తక్కువ. ఆ మాటకొస్తే జీవితంలో ప్రతిదీ ఓ మోతాదులో ఉండాలన్నది లగోమ్ సూత్రం. దీన్ని ఆచరించడం వల్లే స్వీడన్ ఆనంద దేశంగా పేరు తెచ్చుకున్నది. లగోమ్ ఆధారంగా చాలా వ్యక్తిత్వ వికాస పుస్తకాలే వచ్చాయి. మన ప్రాధాన్యక్రమాన్ని ఎంచుకోవడం, ఒత్తిడిని తగ్గించుకోవడం, సరైన ఆహారం తీసుకోవడం, ‘తగినంత’ డబ్బును సమకూర్చుకోవడం, ఖాళీ సమయాన్ని వినియోగించుకోవడం. ఇలా జీవితంలోని ఎన్నో పార్శాలకు లగోమ్ సరైన కొలమానాలను అందిస్తుంది. అన్నట్టు ఓ గాయని దగ్గర పదివేల జతల చెప్పులు ఉన్నాయట. వాటికోసం తను ఏకంగా ఒక గోదామునే నిర్మించింది. ఇలాంటి వార్తలు విన్నప్పుడు లగోమ్ గుర్తుకురాకుండా ఉంటుందా? అతి సర్వత్ర వర్జ్యయేత్ అన్న మన పెద్దల మాట స్ఫురించక పోతుందా?
ఇప్పుడంటే ప్రపంచీకరణ నేపథ్యంలో జపనీయుల జీవితమూ మారిపోయింది. వారిలోనూ ఒంటరితనం, ఒత్తిడి పెరిగిపోతున్నాయి. కానీ ఇప్పటికీ అక్కడ వికసించిన జీవనసూత్రాలు, మెరుగైన బతుకు మార్గాన్ని సూచిస్తూనే ఉన్నాయి. ఇకిగాయ్ గురించి లోకానికి ఎలాగూ తెలుసు. అలాంటి మరిన్ని సూత్రాలివి..
కైజెన్: రెండో ప్రపంచ యుద్ధ సమయంలో ప్రచారంలోకి వచ్చిన ఈ సిద్ధాంతం..‘అన్ని రంగాల్లో నిరంతర మెరుగుదల’ అనే అర్థాన్ని ఇస్తుంది. దీన్ని ఎక్కువగా వాణిజ్య సంస్థల్లో వినియోగిస్తుంటారు. కార్ల కంపెనీ టయోటా చాలా నిబద్ధతగా అమలుపరిచేది కాబట్టి.. ‘ద టయోటా వే’ అని కూడా పేరు.
వాబిసాబి: మనిషి తన కంటికి నదురుగా, నున్నగా, స్వచ్ఛంగా, కాంతిమంతంగా ఉండేదే అందమని అనుకుంటాడు. తన జీవితం, ఆలోచనా తీరు కూడా కొన్ని కొలతల ప్రకారం ఉండటమే సరైన మార్గమని భావిస్తాడు. ఇందుకు భిన్నమైన ప్రకృతిని, జీవితాన్ని కూడా ఇష్టపడాలని సూచిస్తుంది వాబిసాబి. ఏడువందల ఏండ్ల క్రితమే జెన్ బుద్ధిజంలో భాగంగా మొదలైన ఈ ఆలోచనాధార జపనీయుల కళను, ఆలోచనా విధానాన్ని తీవ్రంగా ప్రభావితం చేసింది.
ఒబటొరి: నాలుగు రకాల పూలమొక్కలు ఉంటే… ప్రతిదానిదీ ఓ భిన్నమైన జీవితం. అవి వికసించే తీరు, రంగు, రూపు, పరిమళంలో పొంతన ఉండకపోవచ్చు. అలాగని ఒక పూవు తక్కువా, ఒకటి ఎక్కువగా అని చెప్పలేం కదా! మన జీవితాలు కూడా అంతే. ప్రతి ఒక్కరికీ తమదైన విలువా, ప్రత్యేకతా ఉంటాయి కాబట్టే… ఇతరులతో పోల్చుకోకూడదు అంటుందీ సూత్రం.
కిన్సుగి: ఓ టీకప్పు పగిలిపోయింది. దాని ముక్కలన్నీ ఓ చోటుకు చేర్చి అతికిస్తే, ఆ పగుళ్లు కూడా ఓ కొత్త అందాన్ని ఇస్తాయి. జీవితమూ ఇంతే! చేసిన పొరపాట్లు, చేదు జ్ఞాపకాలు, పరాజయాలు, అవమానాలు… వీటన్నింటినీ వదిలించుకోవాలి అనుకునే తత్వం కంటే, వాటిని కూడా మన జీవితంలో ఓ భాగంగా గుర్తించే ప్రయత్నం చేస్తే… పశ్చాత్తాపం బదులుగా మన ఎదుగుదలలో అవి కూడా ఓ భాగమే అని గర్వంగా ఒప్పుకోగలం.
..తవ్వుతూ వెళ్తే ఇలాంటి మాటలెన్నో వినిపిస్తాయి. ఒకే ఒక్క పదంతో సరికొత్త మార్గాన్నీ, జీవనవిధానాన్నీ సూచించే ప్రయత్నం చేస్తాయి.
మెరాకీ (గ్రీక్) : ఏ పనిచేసినా పూర్తి మనసుపెట్టి చేయడం. మన ఆసక్తి, అభిలాష, సృజనలతో పరిపూర్ణంగా ఆ పనిలో లీనమైపోవడం. మన ఉనికిని అందులోనే వెతుక్కోవడం!
లూక (డెన్మార్క్) : అనుబంధాలు, సంపద, ఆరోగ్యం, స్వేచ్ఛ, నమ్మకం.. ఇలా జీవితానికి మూలస్తంభాలైన అంశాలపట్ల స్పష్టత కలిగి ఉండే ప్రయత్నమే లూక. చిందరవందరగా ఉండే గదిలో ప్రశాంతత ఉండదు. స్పష్టత లేని జీవితమూ అంతే అని నమ్ముతుందీ సిద్ధాంతం.
హెసెలిక్ (నెదర్లాండ్స్) : ఈ పదాన్ని పూర్తిగా అనువదించడం అసాధ్యమని అంటారు నెదర్లాండ్స్ వాసులు. కాకపోతే, నేస్తాలు, బంధువులు, మనసుకు నచ్చిన వారితో ఆడుతూపాడుతూ కాలాన్ని గడిపే సమయాన్ని హెసెలిక్ గా చెప్పుకోవచ్చు.
ఫీలూఫ్ట్స్లివ్ (నార్వే) : ఆరుబయట కాలక్షేపం ఇది. స్నేహితులతోనో, ఒంటరిగానో… సైకిల్ తొక్కుతూ, క్యాంపింగ్ చేస్తూ, ఈత కొడుతూ.. ప్రకృతిలో సేదతీరే ప్రయత్నం. ఏదీ కుదరకపోతే పార్కులో హాయిగా బెంచీ మీద కూర్చుని పచ్చదనాన్ని ఆస్వాదించడం!
ఇవే కాదు. యుగెన్, ఫురుసటొ, కొమొరెబి… ఇలా చాలా జపాన్ పదాలు వ్యక్తిత్వ వికాస నిపుణులను సైతం అబ్బురపరుస్తున్నాయి. ఇన్ని మాటలు చెప్పుకొన్నాం. మరి భారతదేశానికి ప్రత్యేకించి ఎలాంటి జీవనసూత్రాలు లేవా అంటే? ఉన్నాయి. మన ప్రాచీన సాహిత్యంలో, సామెతల్లో, నానుడుల్లో… ఇలాంటి మాటలెన్నో కనిపిస్తాయి. భగవద్గీత వంటి గ్రంథాలు ఎలాగూ ఉన్నాయి. ఇక జపాన్కు చెందిన ఎన్నో జీవనసూత్రాలకు ఆధారం మన తత్వవేత్తల ప్రభావంతో రూపొందిన జెన్ విధానమే!
డబ్బు సంపాదించడం ఎలా.. మీ కోసమే ఈ సలహాలు”